Oblężenie Paryża przez wikingów

Oblężenie Paryża

Walki Franków z wikingami
Czas	885–886
Miejsce	Paryż
Terytorium	Państwo zachodniofrankijskie
Wynik	Wikingowie zdjęli oblężenie po otrzymaniu trybutu
Strony konfliktu
Frankowie Wikingowie duńscy
Dowódcy
Odon, Gozlin Zygfryd, Rolf
Siły
kilkuset rycerzy, mieszkańcy 30 000
Straty
kilka tysięcy mieszkańców 300
Położenie na mapie Paryża (c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0 miejsce bitwy
Położenie na mapie Francji miejsce bitwy
Położenie na mapie Île-de-France (c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0 miejsce bitwy
48°51′14,4″N 2°20′49,2″E/48,854000 2,347000

Paryż w IX wieku

Próba natarcia wikingów na mury Paryża

Oblężenie Paryża – oblężenie miasta przez duńskich wikingów, które miało miejsce w okresie od 25 listopada 885 do października 886. Zakończyło się po zapłaceniu najeźdźcom trybutu przez króla Franków Karola III Otyłego.

Wprowadzenie

Pod koniec VIII stulecia Europa Zachodnia i Środkowa stały się celem ataków rabunkowych wikingów. W roku 793 splądrowali oni klasztor Lindisfarne na angielskim wybrzeżu, a następnie skierowali się ku ziemiom państwa Franków.

Po śmierci Karola Wielkiego w roku 814 w Królestwie Franków doszło kilkakrotnie do podziałów wewnętrznych co skutkowało osłabieniem państwa w obliczu zagrożeń z zewnątrz. Sytuację wykorzystali duńscy wikingowie, organizując od połowy IX stulecia liczne wyprawy rabunkowe na tereny Królestwa Franków. W przeciwieństwie do Norwegów i Szwedów, Duńczycy wysyłali liczne floty wojenne, na których znajdowało się wielu doświadczonych wojowników. Organizowane co roku wyprawy rabunkowe ku wybrzeżom Francji zaowocowały splądrowaniem terenów u ujścia Loary oraz Sekwany i wtargnięciem w głąb kraju.

W roku 845 celem Duńczyków stał się Paryż, samo miasto ominęły jednakże cięższe walki. Hrabia Robert Mocny z rodu Robertynów nakazał rozbudowę umocnień Paryża, przepędzając nawet kilkakrotnie wikingów ze swojego terytorium. Mimo że cesarz wschodnio–frankijski Karol III do roku 885 zjednoczył większość ziem Królestwa, a Frankowie urośli w siłę, jednak nie zniechęciło to Duńczyków od dalszych najazdów. W roku 885 wielka armia duńska wtargnęła w okolice ujścia Sekwany, żądając od Karola III wysokiego trybutu. Po odrzuceniu żądań przez władcę, wikingowie ruszyli na Paryż.

Sytuacja w regionie

Flota wikingów licząca 700 statków popłynęła w górę Sekwany i 25 listopada pojawiła się w pobliżu Paryża. Siły duńskie liczyły 30 000 ludzi dowodzonych przez Zygfryda i Rolfa.

Połączenie z lądem stałym zapewniały miastu dwa mosty (kamienny na północy – obecnie Pont Notre-Dame, oraz drewniany na południu – Petit Pont) na końcu których stanęły wieże obronne. Paryż otoczony był także wysokim murem obronnym. Po dotarciu wikingów w okolice Paryża, w mieście znajdowało się zaledwie 200 rycerzy z pewną liczbą giermków. Na czele obrońców stanął Odon, starszy z synów Roberta Mocnego, od roku 882 hrabiego Paryża. Wsparcia Odonowi udzielił biskup Gozlin. W chwili rozpoczęcia oblężenia Karol III znajdował się w Italii, dzięki czemu wikingowie nie byli zagrożeni nadejściem szybkiej odsieczy. W tej sytuacji Zygfryd rozpoczął pertraktacje z obrońcami, żądając wysokiego trybutu. Odon odrzucił jednakże żądania wikingów, co zapoczątkowało walki o Paryż.

Oblężenie

Początek walk (listopad 885)

26 listopada, po zamknięciu pierścienia oblężenia, wikingowie rozpoczęli ostrzał miasta, korzystając m.in. z miotającej kamienie katapulty, a następnie przypuścili szturm. Obrońcy miasta odparli wikingów, wylewając na nich z murów wrzący olej. Ciężkie walki toczyły się o jedną z wież obronnych usytuowaną na krańcu mostu północnego, gdzie w nocy 27 listopada atakujący zdobyli jedną z kondygnacji.

W kolejnych atakach Duńczycy próbowali wieżę minować, stosowali też tarany. W tych gwałtownych walkach udział po stronie oblężonych brał biskup Gozlin. Jako że wszystkie ataki zakończyły się niepowodzeniem, Duńczycy oszańcowali się wokół miasta, wysyłając część armii do łupienia okolic Paryża.

Walki w roku 886

Pod koniec stycznia wikingowie ponowili ataki na miasto. Podpalili między innymi trzy własne okręty, puszczając je w kierunku południowego drewnianego mostu, ale jednostki zatonęły, zanim jeszcze dotarły do celu. Wikingom z pomocą przyszła jednak pogoda. 6 lutego na skutek silnej ulewy Sekwana wystąpiła z brzegów, niszcząc całkowicie mocno uszkodzony walkami drewniany most. Tym samym wieża obronna znajdująca się na jego skraju została odcięta od miasta.

Po utracie mostu hrabia Odon wysłał do Karola III posłańca z prośbą o pomoc. Wkrótce dowódca armii Karola – Henryk – na czele niewielkiej armii posiłkowej skierował się ku Paryżowi. Wieść o tym spowodowała upadek morale oblegających. W połowie kwietnia Zygfryd na czele swoich oddziałów zwinął oblężenie, jednak udało mu się wynegocjować od hrabiego Odona trybut w wysokości 30 kilogramów srebra.

Na miejscu pozostał Rolf i jego wojska, które były zdecydowane kontynuować oblężenie. W kwietniu w mieście wybuchła zaraza, której ofiarą padł m.in. biskup Gozlin. Sytuacja obrońców stała się krytyczna. Niepostrzeżenie z miasta wydostał się wówczas hrabia Odon, który wyruszył naprzeciwko nadciągającej armii Karola III. Dzięki wsparciu rycerstwa hrabiemu udało się przerwać duński kordon i powrócić bezpiecznie do Paryża. W drodze do miasta poległ jednak dowódca Karola, Henryk, a pochód cesarza opóźniał się. Wykorzystał to Rolf, który przypuścił ostatni wielki atak na miasto. I tym razem obrońcy odparli szturm.

Zakończenie oblężenia

W październiku 886 pod miastem pojawiły się długo oczekiwane siły Karola III, które odcięły Duńczykom drogi odwrotu. Zamiast jednak zaatakować wikingów, cesarz rozpoczął pertraktacje z Rolfem. W negocjacjach Karol III zobowiązał się do wypłacenia mu sumy, której nie był w stanie zapłacić Duńczykom hrabia Odon. Zagwarantował też wikingom swobodny odwrót Sekwaną, obiecując trybut w wysokości 350 kg srebra. Tymczasem Odon odmówił wikingom zgody na powrót Sekwaną, co zmusiło ich do przetransportowania łodzi lądem do Marny, skąd popłynęli w kierunku Burgundii, którą splądrowali.

Było to na rękę Karolowi III, bowiem wcześniej Burgundczycy sprzeciwili się przeciwko jego panowaniu. Innego zdania byli Paryżanie, którzy działania władcy uznali za zdradę i tchórzostwo.

Podsumowanie

Sława Karola III Otyłego została poważnie nadwątlona. W roku 887 Arnulf z Karyntii zmusił władcę do abdykacji i opuszczenia kraju, przejmując koronę władcy wschodniego królestwa. W roku 888 królem zachodniego królestwa mianowano hrabiego Odona. Pod rządami króla z dynastii Robertynów, Paryż odzyskał ponownie znaczenie polityczne w Europie.

Po nieudanym oblężeniu Paryża, Duńczycy w niewielkim już stopniu kontynuowali wyprawy rabunkowe na ziemie Królestwa Franków. Ostatnia wyprawa miała miejsce w roku 911, w którym to zostali pokonani przez Karola III Prostaka i zmuszeni zostali do przyjęcia wiary chrześcijańskiej. Rok później Rolf będący wasalem króla zachodniofrankońskiego przyjął tytuł księcia.

Bibliografia

• Le Siège de Paris par les Normands, 885–892, du moine Abbon, Paris, Paléo Éditions, Collection Sources de l'histoire de France, 2002.
• Sur le site Gallica : Siège de Paris par les Normands, poème d'Abbon. Chronique de Flodoard. Chronique de Raoul Glaber J.-L.-J. Brière (Paris).