Oblężenie Tuluzy

Oblężenie Tuluzy
Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii
Ilustracja
Wymiana ognia pomiędzy brytyjską piechotą a Francuzami podczas bitwy pod Tuluzą w 1814 (Henri Dupray).
Czas10 kwietnia 1814
MiejsceTuluza, Francja
Terytoriumpołudniowa Francja
Wynikzwycięstwo brytyjsko-hiszpańsko-portugalskie
Strony konfliktu
Cesarstwo FrancuskieZjednoczone Królestwo
Królestwo Hiszpanii
Królestwo Portugalii
Dowódcy
Nicolas Jean de Dieu SoultArthur Wellesley, wicehrabia Welington
Siły
42 430[1]49 446[2]
Straty
3236 zabitych, rannych
i zaginionych[3]
4600 zabitych, rannych
i zaginionych
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
43°36′16″N 1°26′38″E/43,604444 1,443889

Oblężenie Tuluzy (bitwa pod Tuluzą) w niedzielę wielkanocną 10 kwietnia 1814 było jednym z ostatnich starć wojen napoleońskich, a tym samym wojny na Półwyspie Pirenejskim, cztery dni po kapitulacji Napoleona przed armiami VI koalicji. Setki żołnierzy poległo w czasie tej niepotrzebnej bitwy, zanim wiadomości o ostatnich wydarzeniach dotarły na południe Francji.

Wstęp

Po inwazji południowo-zachodniego skrawka Francji na początku roku, armia sprzymierzonych, składająca się z brytyjskich, hiszpańskich i portugalskich wojsk pod naczelnym dowództwem feldmarszałka markiza Wellington, podeszła pod Tuluzę, jedno z niewielu miast we Francji wciąż lojalnych wobec Napoleona.

W Tuluzie stacjonował niewielki kontyngent wojsk francuskich podporządkowanych marszałkowi Soultowi. Wojska francuskie u podnóża Pirenejów, zmuszone po raz pierwszy walczyć z nieprzyjacielem na swej własnej ziemi, a także z powodu powtarzających się zwycięstw koalicji na północy i wschodzie kraju, ulegały demoralizacji. Wojska w Hiszpanii były – od roku 1810 – w stałym odwrocie i do końca 1813 straciły ponad 300 tysięcy ludzi.

Bitwa

Pomnik upamiętniający bitwę pod Tuluzą (1814)

Marszałek Soult dowodził około 40 tys. ludzi, którzy z odpowiednim wyprzedzeniem przystąpili do budowy fortyfikacji, przygotowując się do obrony, która – zdaniem Soulta – mogła zatrzymać nieprzyjaciół pod murami do nadejścia odsieczy z Włoch. Licząca ponad 50 tys. armia sprzymierzonych zamierzała – przed szturmem – zająć pasmo wzgórz na wschód od miasta; zadanie to powierzono marszałkowi Beresfordowi przy jednoczesnym odciążającym uderzeniu wprost na miasto sił generała Rowlanda Hilla. Wywiad brytyjski nie docenił jednak poziomu morale obrońców, co przyczyniło się do ciężkich strat w szeregach atakujących. W końcu jednak brytyjsko-hiszpańskie oddziały zajęły wzgórza, co pozwoliło na ostrzał artyleryjski miasta i jego fortyfikacji. Wojska sprzymierzonych zaczęły zamykać pierścień oblężenia, dokonując od czasu do czasu sporadycznych ataków na umocnienia. Wszystkie zostały odparte.

Wieczorem 10 kwietnia Soult otrzymał oficjalną wiadomość z Paryża, że Napoleon skapitulował. W tej sytuacji sztab Soulta proponował marszałkowi poddanie miasta, argumentując, że przybycie odsieczy jest raczej wątpliwe. Po kilku godzinach nadeszła kolejna wiadomość o poddawaniu się armii francuskich w całym kraju. W tej sytuacji Soult wysłał do Wellingtona parlamentariuszy i podjął rozmowy kapitulacyjne. Miasto – po krótkotrwałej okupacji wojsk koalicji latem 1814, które wycofały się za Pireneje we wrześniu – zostało przejęte przez rojalistów.

Przypisy

  1. Gates, s. 530.
  2. Gates, s. 529.
  3. Glover, s. 333.

Bibliografia

  • David Gates, The Spanish Ulcer. A History of the Peninsular War, wyd. 1st Da Capo Press ed, Cambridge, MA: Da Capo Press, 2001, ISBN 0-306-81083-2, OCLC 48480128.
  • Michael Glover, The Peninsular War 1807-1814, Penguin Books, 2003, ISBN 0-141-39041-7

Media użyte na tej stronie

France relief location map.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 4.0
Blank physical map of metropolitan France for geo-location purpose.
Scale : 1:14 816 000 (accuracy : about 3,7 km) for the bathymetry. More maps of France, view → Commons Atlas of France.
Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Battle of Toulouse.jpg
British infantry exchanges fire with the French across the Languedoc Canal during the Battle of Toulouse.
Bataille de Toulouse - Obélisque.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
This building is inscrit au titre des monuments historiques de la France. It is indexed in the base Mérimée, a database of architectural heritage maintained by the French Ministry of Culture, under the reference PA00094686 Wikidata-logo.svg.