Oboczkowate

Oboczkowate
Ilustracja
Atherosperma moschatus
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządmagnoliopodobne
Rządwawrzynowce
Rodzinaoboczkowate
Nazwa systematyczna
Atherospermataceae R. Br.
M. Flinders, Voy. Terra Austral. 2: 553. 19 Jul 1814[3]
Typ nomenklatoryczny

Atherosperma Labill. (1806)[3]

Oboczkowate[4] (Atherospermataceae) – rodzina drzew i krzewów z rzędu wawrzynowców (Laurales). Należy niej 7 rodzajów występujących w Ameryce Południowej (dwa gatunki w Chile), na Nowej Kaledonii, we wschodniej Australii, na Nowej Zelandii i Nowej Gwinei[2][5]. Rośliny te rosną głównie w lasach wspólnie z bukanami[5].

Morfologia

Drzewa lub krzewy z liśćmi naprzeciwległymi, pojedynczymi, zwykle ząbkowanymi, bez przylistków[5]. Kwiaty promieniste lub słabo dwubocznie symetryczne, jedno- lub obupłciowe. Listki zewnętrznego okółka okwiatu są 2, podczas gdy płatków korony jest od 7 do 20. Pręcików jest od 4 do wielu. Słupki u niektórych gatunków są dolne, u innych górne, zbudowane z wolnych owocolistków (od 3 do wielu).

Doryphora sassafras

Systematyka

Oboczkowate były często włączane do poleńcowatych (Monimiaceae) jako podrodzina Atherospermatoideae, ale na początku XXI wieku odkryto morfologiczne i molekularne dowody wskazujące na powiązanie filogenetyczne z gatunkiem Gomortega keule tworzącym monotypową rodzinę Gomortegaceae i w nowszych ujęciach systematycznych Atherospermataceae są wyodrębniane jako grupa siostrzana właśnie tego taksonu[5].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
wawrzynowce

kielichowcowate Calycanthaceae





Siparunaceae




Gomortegaceae



oboczkowate Atherospermataceae






poleńcowate Monimiaceae




hernandiowate Hernandiaceae



wawrzynowate Lauraceae






Podział na rodzaje[6]
  • Atherosperma Labill. – oboczek – z jednym gatunkiem Atherosperma moschatum
  • Daphnandra Benth.
  • Doryphora Endl.
  • Dryadodaphne S. Moore
  • Laurelia Juss.
  • Laureliopsis Schodde
  • Nemuaron Baill.

Zastosowanie

Aromatyczne drewno oboczka Atherosperma moschatus i Laurelia philippiana służy do wyrobu mebli i sprzętów domowych[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium (ang.). University of Maryland, 2010. [dostęp 2010-12-28].
  4. ↑ Nazwa polska według Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900.
  5. ↑ a b c d Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 52-53. ISBN 1-55407-206-9.
  6. ↑ Atherospermataceae (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2016-08-06].
  7. ↑ Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza S.A., 1998, s. 43, seria: Wielka Encyklopedia Przyrody. ISBN 83-7079-779-2.

Media użyte na tej stronie

Doryphora sassafras flowers St Ives 2.jpg
Autor: Poyt448 Peter Woodard, Licencja: CC0
Doryphora sassafras flowers at St Ives, Australia
Atherosperma - Leura3.jpg
Autor: Poyt448 Peter Woodard, Licencja: CC0
Atherosperma moschatum subsp. integrifolium taken near a waterfall, Leura. Blue Mountains National Park, Australia. Nearby plants include Callicoma, Elaeocarpus holopetalus and Leptopteris fraseri