Obra (województwo wielkopolskie)

Artykuł52°4′27″N 16°2′40″E
- błąd38 m
WD52°4'18"N, 16°2'30"E, 52°2'N, 16°5'E
- błąd38 m
Odległość356 m
Obra
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jakuba Apostoła i klasztor pocysterski
Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiatwolsztyński
GminaWolsztyn
Liczba ludności (2016)2074[1]
Strefa numeracyjna68
Kod pocztowy64-211
Tablice rejestracyjnePWL
SIMC0916526
Położenie na mapie gminy Wolsztyn
Mapa konturowa gminy Wolsztyn, po lewej znajduje się punkt z opisem „Obra”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Obra”
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu wolsztyńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Obra”
Ziemia52°04′27″N 16°02′40″E/52,074167 16,044444

Obrawieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Wolsztyn.

Wieś duchowna, własność opata cystersów w Obrze pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim. Leży na trasie Szlaku Cysterskiego.

Miejscowość leży ok. 7 km na południowy zachód od Wolsztyna przy drodze Poznań-Nowa Sól, na odcinku drogi nr 315 Wolsztyn – Konotop. W pobliżu wsi znajdują się: Jezioro Berzyńskie (na północnym wschodzie), Jezioro Obrzańskie (na południu), Jezioro Święte (czasami zwane Krutlą, na północy), Północny Kanał Obry (na południu) oraz rzeka Dojca i strumień Pintus. Okolica płaska, przecięta południkowo pasmem piaszczystych wydm; liczne walory krajobrazowe, sprzyjające turystyce kajakowej i agroturystyce.

Według przekazu J. Bobrowicza opactwo cystersów w Obrze zostało ufundowane w 1231 roku przez Sędziwoja, kantora katedry w Gnieźnie[3]. Barokowy klasztor pocysterski użytkowany jest obecnie przez Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. W klasztorze mieści się seminarium duchowne oraz działa muzeum misyjne. W kościele św. Jakuba Apostoła znajduje się osiemnastowieczny obraz "Wniebowzięcie" oraz freski, stalle, ołtarze i ławki.

Historia

Obra była własnością znanego już w XII w. rodu Niałków-Jeleni. W 1280 r. z nadania Przemysła II wieś lokowano na prawie niemieckim. Król Jan III Sobieski wydał 9.05.1686 r. opatowi Bernardowi Miaskowskiemu przywilej na założenie miasta o nazwie Bernardowo, co nie zostało zrealizowane ze względu na śmierć opata. Obra, położona w Prusach Południowych nadana została w latach 1796-1797 majorowi von Hünerbeinowi[4]. W rękach zakonu wieś pozostawała aż do 1835 r., gdy zaborca dokonał kasaty klasztoru[5].

Miejscowość wzmiankowana w 1231 r. Przy pierwszej numeracji w 1796 r.-  72 domostwa oraz folwark. Dla wsi w 2020 r. sporządzono opis historii wszystkich dawnych zagród, począwszy od 1781 r. do czasów współczesnych[6].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Obra należała do wsi większych w ówczesnym powiecie babimojskim[3]. Obra należała do wolsztyńskiego okręgu policyjnego tego powiatu i stanowiła siedzibę majątku o tej samej nazwie, który należał do Dziembowskiego[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Obra liczyła 915 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 106 dymów (domostw)[3]. W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Obra”[7].

Zabytki

  • Klasztor pocysterski (barokowy)
    • kościół św. Jakuba Apostoła
    • opatówka
    • organistówka
    • park
  • Cmentarz z kościołem św. Walentego
  • Kaplica św. Anny

Sport

W miejscowości siedzibę ma piłkarski Ludowy Zespół Sportowy „Znicz” Obra założony w 1948 roku i występujący w A-klasie.

W 2017 roku został również założony drugi zespół "Znicza" Obry który występuje w B-klasie.

Przypisy

  1. Stan ludności na dzień 31 grudnia 2016 (Stan ludności Miasta i Gminy Wolsztyn wg miejscowości i płci), Urząd Miejski w Wolsztynie, 4 stycznia 2017 [dostęp 2015-02-11].
  2. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 247.
  3. a b c d Leon Plater, Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego, Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 186.
  4. Jan Wąsicki, Ziemie pruskie pod zaborem pruskim, Zielona Góra 1978, s. 64
  5. Bogdan Kucharski: Powiat wolsztyński. Poznań: Wydawnictwo WBP, 2001, s. 73-74. ISBN 83-85811-78-8.
  6. Krzysztof Raniowski, Siedliska nadobrzańskie : Niałek Wielki, Obra, Jażyniec, Kiełkowo, Mała Wieś, Wąchabno, Stare Kramsko, Nowe Kramsko, Wolsztyn: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Wolsztyn im. Stanisława Platera, 2020, ISBN 978-83-89208-52-1, OCLC 1199663813 [dostęp 2021-10-25].
  7. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 22. ISBN 83-87424-77-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Wolsztyn (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Wolsztyn, Polska
Opatówka z 1724 r.2 LOF.jpg
Autor: Lofthy, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
zespół klasztorny cystersów, ob. misjonarzy oblatów: Opatówka z 1724 r. Obra, Wolsztyn
Obra klasztor 3.JPG
(c) Jerzy, CC BY-SA 3.0 pl
Obra, kościół pw. św. Jakuba Apostoła, w zespole klasztornym cystersów, ob. misjonarzy oblatów, mur., 1722-1757
Powiat wolsztyński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wolsztyńskiego, Polska
58744 Obra kosciol cmentarny 1.JPG
(c) silu, CC BY-SA 3.0 pl
Obra, kościół cmentarny p.w. św. Walentego (dec. kaplica), drewn., 1719, XIX
58743 Obra kaplica sw anny 1.JPG
(c) silu, CC BY-SA 3.0 pl
Obra, kaplica p.w. św. Anny, drewn., poł. XVIII
58745 Obra ogrodzenie cmentarza 1.JPG
(c) silu, CC BY-SA 3.0 pl
Obra, brama i mur cmentarny, mur., 1792
Kościół pw. św. Jakuba Apostoła z lat 1722-1757, klasztor z 1618, 1753-55, 1920.jpg
Autor: Lofthy, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Obra - zespół klasztorny cystersów, ob. misjonarzy oblatów: kościół pw. św. Jakuba Apostoła z lat 1722-1757, klasztor z 1618, 1753-55, 1920 (zabytek nr 306)
58738 Obra klasztor 1.JPG
(c) silu, CC BY-SA 3.0 pl
Obra, klasztor, w zespole klasztornym cystersów, ob. misjonarzy oblatów, mur., 1618, 1753-1755, 1920