Obrzędowość (harcerstwo)

Obrzędowość - zbiór zwyczajów, symboli i obrzędów, stanowiących część tradycji oraz odrębności, wprowadzających specyficzny nastrój oraz integrujących harcerzy. Stanowią oprawę zajęć i imprez harcerskich.

Obrzędowość jest głównym składnikiem tradycji jednostek harcerskich, przekazywanej z pokolenia na pokolenie, dlatego niemożliwe jest jednoznaczne jej opisanie. Różnice pomiędzy poszczególnymi obrzędami są duże nawet u jednostek działających w niewielkiej odległości od siebie, nie mówiąc o tych, które dzielą duże dystansy.

Podział

Wyróżniamy podział na:

  • obrzędowość ogólnoharcerską
  • obrzędowość drużyny
  • obrzędowość obozu lub biwaku
  • obrzędowość zastępu

Elementy obrzędowości

  • motyw przewodni obozu (historia, książka czytana co wieczór na ognisku, legenda przewodnia)
  • stroje obrzędowe
  • pionierka stylizowana
  • obozówka (flaga lub proporzec nawiązujący do obrzędowości)
  • przydomki (obrzędowe imiona)
  • szyfry
  • nazwy zastępów
  • okrzyki
  • punktacja
  • piosenka obozu
  • stylizowane gry, próby (np. biszkopta)
  • piosenki
  • zachowanie się przy ognisku
  • zachowanie w określonych sytuacjach

Inicjacja

Przyjmowanie nowych członków w poczet harcerek i harcerzy jest związane zawsze ze swoistym obrzędem inicjacji. Jego centralnym punktem jest złożenie wobec innych członków drużyny przyrzeczenia harcerskiego i otrzymanie krzyża harcerskiego. Do złożenia przyrzeczenia może dopuścić wyłącznie drużynowy lub jeden z jego przełożonych – komendant hufca, chorągwi, a wyjątkowo nawet naczelnik organizacji. Samo przyrzeczenie, w imieniu organizacji, ma prawo przyjąć dowolny instruktor ze stopniem instruktorskim.[1]

Obrzęd poprzedzany jest zazwyczaj grą lub wędrówką (często w formie biegu harcerskiego), w trakcie której nowicjusz wprowadzany jest w wyjątkowy nastrój ceremonii oraz zaznajamiany z ideałami, jakie zobowiąże się dochowywać. Samo złożenie przyrzeczenia jest poprzedzane okolicznościową komendą Do przyrzeczenia! po której wszyscy obecni harcerze stają w postawie zasadniczej. Instruktor przyjmujący przyrzeczenie zwraca następnie się do kandydata, by powtarzał za nim słowa roty. W ZHP biszkopt (harcerz niemający jeszcze krzyża harcerskiego) wyciąga następnie dwa palce – wskazujący i środkowy – prawej dłoni nad przedmiot lub zjawisko, przekazujące symbolicznie ideały harcerstwa. W ZHR składający przyrzeczenie wyciąga 3 palce (wskazujący, serdeczny i środkowy), symbolizujące trzy najważniejsze ideały harcerstwa.

W przypadku ZHP najczęściej przyrzeczenie składa się na proporzec, flagę, wodę lub ogień. W ostatnim przypadku, węgielek z ogniska, na które składało się przyrzeczenie, często zabierany jest przez świeżo upieczonego harcerza na pamiątkę tego wydarzenia. W ZHR przyrzeczenie można składać wyłącznie na ogień, sztandar lub flagę narodową.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ W wyjątkowych przypadkach, w organizacjach innych niż ZHR, możliwe jest przyjmowanie Przyrzeczenia przez inną osobę z członkostwem w organizacji, ale nadal w obecności instruktora

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references