Obszar zabudowany
- po lewej – D-42: oznaczenie początku odcinka drogi przebiegającego przez obszar zabudowany
- po prawej – D-43: oznaczenie końca odcinka drogi przebiegającego przez obszar zabudowany
.svg)
.svg)
Obszar zabudowany – obszar wzdłuż drogi, gdzie znajduje się zabudowa miejska, wiejska lub przemysłowa, w związku z czym panować może tu wzmożony ruch pieszych i pojazdów.
Polskie przepisy rozporządzenia ograniczają obszar zabudowany do występującej wzdłuż drogi zabudowy o charakterze mieszkalnym i występującym, w związku z tym, ruchem pieszych na drodze oraz do zabudowy o charakterze handlowo-usługowym (hurtownie, warsztaty, duże sklepy) na przedmieściach, ale tylko jeżeli występuje intensywny ruch pieszych w pobliżu drogi[1].
Jako obszar zabudowany nie powinny być oznakowane miejsca, w których:
- zabudowa mieszkalna jest oddalona od drogi i nie jest z nią bezpośrednio związana,
- konieczność ograniczenia prędkości wynika jedynie z warunków geometrycznych i technicznych drogi,
- występujący ruch pieszych wynika jedynie z lokalizacji przystanku autobusowego, skrzyżowania dróg lub ma charakter sezonowy[1].
W pojedynczych przypadkach obszar zabudowany wyznaczany bywa jednak wbrew powyższym zasadom[2][3].
Na drogach przebiegających przez obszar zabudowany obowiązują pewne ograniczenia ruchu pojazdów, na ogół podobne (choć nieznacznie odmienne) w różnych krajach. Np. w Polsce na obszarze zabudowanym zakazane jest przekraczanie prędkości 50 km/h[4], z wyjątkiem odcinków dróg na których podwyższono ograniczenie za pomocą znaku B-33[a].
Ograniczenie prędkości może być zmienione na całym obszarze terenu zabudowanego poprzez umieszczenie znaku ograniczenia prędkości B-33 bezpośrednio pod tablicą D-42.
W październiku 2021 roku Parlament Europejski przytłaczającą większością głosów przyjął rezolucję, wzywającą kraje UE do ustanowienia 30 km/h jako standardowego ograniczenia prędkości w obszarach zabudowanych[b]. Europosłowie zwrócili uwagę na już istniejące ograniczenia prędkości do 30 km/h na większości sieci drogowej miast Europy zachodniej. Rezolucja mówi też o możliwości ustalania wyższego limitu prędkości na głównych drogach przelotowych[5][6].
Zgodnie z polską definicją kodeksową początek odcinka drogi przebiegającej przez obszar zabudowany oznaczony być musi znakiem informacyjnym D-42, a koniec takiego odcinka – znakiem D-43. W latach 1984[7]–2005[8] teren zabudowany zaczynał się w miejscu, gdzie ustawiona była tablica informacyjna z nazwą miejscowości, a kończył tam, gdzie ustawiony był znak końca miejscowości[c]. Jeszcze starsze ustalenia (do końca 1983 roku) definiowały obszar zabudowany jako teren o zabudowie ciągłej lub skupionej nadającej drodze charakter ulicy[d][9] oraz taki, na którym znajdowały się co najmniej trzy zabudowania w odległości nie większej, niż 15 metrów od drogi[10].
Obszar zabudowany nie powinien być mylony ze strefą zamieszkania (oznaczaną znakami D-40 i D-41), na której zgodnie z Kodeksem drogowym obowiązują jeszcze większe obostrzenia w ruchu pojazdów, ani ze strefą ograniczonej prędkości (oznaczaną znakami B-43 i B-44).
Uwagi
- ↑ Nie dotyczy to jednak pojazdów o masie całkowitej powyżej 3,5 tony.
- ↑ Powinno być: obszar zabudowy mieszkaniowej (w angielskiej wersji – residential areas). Jest to nieścisłość w tłumaczeniu rezolucji na polską wersję dokumentu.
- ↑ Takie rozwiązanie bywa dziś stosowane w niektórych innych krajach, np. Austrii, Niemczech i Holandii.
- ↑ Przepis ten, bardzo mało precyzyjny (nie ustalono w nim, w jakiej odległości od siebie te trzy budynki powinny występować, by można je było traktować wspólnie), w okresie jego obowiązywania bywał czasem nadużywany przez ówczesną milicję drogową, często bywał podważany i powodował spory interpretacyjne.
Przypisy
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2019 r. poz. 2311), Załącznik nr 1, 5.2.48.
- ↑ Na przykładzie próby uchylenia mandatu karnego otrzymanego na „nielegalnym” obszarze zabudowanym (prawonadrodze.org.pl) [dostęp 2018-12-17].
- ↑ Obszar zabudowany, który obowiązywał przez wiele lat na drodze dwujezdniowej, bez skrzyżowań kolizyjnych, przejść dla pieszych i zabudowań mieszkalnych (trojmiasto.pl) [dostęp 2018-12-17].
- ↑ Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2021 r. poz. 463).
- ↑ SPRAWOZDANIE w sprawie ram polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego UE na lata 2021–2030 – zalecenia dotyczące kolejnych kroków w kierunku realizacji „wizji zero”. Parlament Europejski. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Więcej stref tempo 30 km/h w Unii? Parlament Europejski przyjął rezolucję (pol.). transport-publiczny.pl, 2021-10-06. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 9 sierpnia 1983 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 1983 r. nr 50, poz. 224).
- ↑
§ 114. 1. Do dnia 31 grudnia 2005 r.:
1) tablica z białym tłem oraz czarnym obrzeżem i napisem określającym nazwę miejscowości ma takie samo znaczenie, jak znak D-42; przepis § 15 ust. 3 stosuje się odpowiednio;
2) tablica, o której mowa w pkt 1, przekreślona ukośnie czerwoną linią, ma takie samo znaczenie, jak znak D-43Obwieszczenie Ministra Infrastruktury oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2310) - ↑ Marek Sigmund: Ilustrowane przepisy ruchu. Wyd. trzecie uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1975, s. 72.
- ↑ § 1 pkt 13 Rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 1 października 1962 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych (Dz.U. z 1962 r. nr 61, poz. 295, ze zm.).
Media użyte na tej stronie
Netherlands road sign H2: End of urban area
Znak E-18: tablica miejscowości oznaczająca koniec obszaru zabudowanego. Obowiązywał w latach 1984–2005; wprowadzony na mocy Rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 9 sierpnia 1983 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 1983 r. nr 50 poz. 224), które weszło w życie 1 stycznia 1984 r. i unieważniony na podstawie § 114 Rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2002 r. nr 170 poz. 1393).
Znak E-17: tablica miejscowości oznaczająca obszar zabudowany. Obowiązywał w latach 1984–2005; wprowadzony na mocy Rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 9 sierpnia 1983 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 1983 r. nr 50 poz. 224), które weszło w życie 1 stycznia 1984 r. i unieważniony na podstawie § 114 Rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2002 r. nr 170 poz. 1393).
_mit_Kreis%2c_StVO_1992.svg)
German road sign No. 310-50: start of urban area, StVO 1992.
Znak D-43 – "koniec terenu zabudowanego".
German sign No. 311: end of urban area
Netherlands road sign H1: Urban area
Znak D-42 – "teren zabudowany".