Obuwikowe

Obuwikowe
Ilustracja
Obuwik pospolity
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządszparagowce
Rodzinastorczykowate
Podrodzinaobuwikowe
Nazwa systematyczna
Cypripedioideae Lindl. ex Endl.
Gen. Pl.: 220. Jun 1837[3]
Typ nomenklatoryczny

Cypripedium L. (1753)[3]

Zasięg występowania
Mapa zasięgu

Obuwikowe (Cypripedioideae) – podrodzina w obrębie storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niej 130 gatunków skupionych w 5 rodzajach[2]. Rodzaj Cypripedium występuje w strefie umiarkowanej sięgając rejonów subarktycznych na półkuli północnej. Przedstawiciele rodzaju Paphiopedilum rosną w Azji południowo-wschodniej, a zasięg pozostałych przedstawicieli podrodziny obejmuje Amerykę Środkową i Południową[4].

Cechą wyróżniającą rośliny z podrodziny obuwikowych są kwiaty zawierające pantofelkowo rozdętą warżkę z dwoma wyjściami i dwoma płodnymi pręcikami wykształconymi z wewnętrznego okółka pręcików. Z zewnętrznego okółka pochodzi prątniczek, który u tych roślin jest charakterystycznie spłaszczony i pochylony nad wejściem do warżki. U szeregu gatunków środkowy płatek zewnętrznego okółka okwiatu jest pasiasty, podczas gdy dwa płatki boczne zewnętrznego okółka są zwykle zrośnięte i znajdują się tuż pod warżką. Kwiat jest odwrócony o 180°[4].

Atrakcyjne kwiaty gatunków z tej podrodziny powodują, że są one uprawiane jako rośliny ozdobne. Owoce dwóch gatunków – Selenipedium chica i S. isabelianum zbierane były jako namiastka wanilii[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna podrodziny według Angiosperm Phylogeny Website[2]
storczykowate

Apostasioideae




waniliowe Vanilloideae




obuwikowe Cypripedioideae




epidendronowe Epidendroideae



storczykowe Orchidoideae






Podział systematyczny

Do podrodziny należy pięć rodzajów[2]:

  • Mexipedium xerophyticum
  • Selenipedium palmifolium
  • Paphiopedilum appletonianum

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-07-14] (ang.).
  3. ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – A (ang.). W: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium [on-line]. University of Maryland. [dostęp 2012-07-14].
  4. ↑ a b c Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 406–409, seria: Wielka Encyklopedia Przyrody. ISBN 83-7079-779-2.

Media użyte na tej stronie