Obwód Gródek Jagielloński Armii Krajowej

Obwód Obwód Gródek Jagielloński Armii Krajowej
Ilustracja
Historia
Państwo Polskie Państwo Podziemne
Rozformowanie1944
Organizacja
FormacjaSZP, ZWZ, AK
Rodzaj wojskpartyzantka

Obwód Gródek Jagielloński ZWZ-AK – terenowa struktura Inspektoratu Zachodniego Okręgu Lwów Armii Krajowej[1]. Kryptonimy: "25", "Ryby".


Początki konspiracji w Obwodzie ZWZ-AK Gródek Jagielloński sięgają 1941, a jego zawiązki powstały w ramach Inspektoratu Lwów-Prowincja. W sierpniu 1943 zorganizowany był w trzy rejony, a w nich siedem punktów organizacyjnych i 9 plutonów z 23 drużynami. Liczył jednego oficera zawodowego i ośmiu rezerwy, pięciu podchorążych, 6 podoficerów zawodowych i 30 rezerwy, oraz 250 szeregowych.

W ostatnim kwartale 1943 w obwodzie były już cztery rejony, ale stan ludzi sukcesywnie się zmniejszał. Ludności polska przemieszczała się za San. Liczba podoficerów zmniejszyła się z 36 do 21, szeregowych - z 200 do ok. 170 Obwód był stosunkowo nieźle uzbrojony. Posiadano jeden ckm i jeden rkm, 40 karabinów i 27 pistoletów [a]; do broni maszynowej i karabinów posiadano ponad 17 tysięcy amunicji. Broń pochodziła z kampanii 1939, z zakupów od żołnierzy węgierskich i słowackich, oraz z penetracji powracających ze wschodu zbombardowanych pociągów.

Organizacja i obsada personalna obwodu

Dowództwo:

  • komendant – por. Szczepan Gwiazdowski "Głaz"
  • oficer organizacyjny - ppor. Michał Kochajewicz "Turń"
  • oficer łączności ppor. Stanisław Hajduk "Perć"
  • oficer - lekarz, kpt. Bolesław Waligórski "Znachor"
  • oficer do spraw sabotażu i dywersji - plut. Szczepan Tokarz "Żak".
  • oficer informacyjny - mgr Emil Berendowicz "Sowa"
  • referent WSK - Jadwiga Strieglówna "Mała"

Rejony:

  • I rejon - Gródek Jagielloński; komendant - ppor. Jan Dziduszko "Zrąb"
    • 1 pluton - Lwowskie Przedmieście i Morgi; dowódca - Stanisław Markiewicz,
    • 2 pluton – miasto Gródek; dowódca - kpr. Karol Matthauser "Dąb"
    • 3 pluton - Czerlańskie i Przemyskie Przedmieście oraz Skotnik; dowódca - st.sierż. Stanisław Opaliński "Chmura"
  • II rejon Wołczuchy z Dolinianami[b], komendant - ppor. Jan Kaliciak "Granit"
  • III rejon - Rodatycze z Barem; dowodził por. "Głaz".
  • IV rejon - Milczyce; komendant - pchor. Stanisław Hołówka "Cichy"[c]

Uwagi

  1. Co trzeci żołnierz dysponował bronią palną
  2. Być może w IV kwartale 1943 po scaleniu w Dolinianach oddziałów BCh i AK zorganizowano rejon IV AK - Doliniany
  3. Wspomnienia dowódców co do usytuowania IV rejonu różnią się nieco od siebie.

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy Węgierski: Armia Krajowa na zachód od Lwowa. Kraków: "Platan", 1993.
  • Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz w: Mówią wieki nr 9/1986.
  • Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944–1956. Warszawa: Lublin: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.

Media użyte na tej stronie

Flaga PPP.svg
Flaga Armii Krajowej; symbol na fladze jest złożeniem liter "P" i "W", będących skrótem od "Polska Walcząca" (zob. Znak Polski Walczącej)
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
Insp zachod lwow.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Okręg Lwów Armii Krajowej - Inspektorat Zachodni (styczeń - sierpień 1944)