Obwód tiumeński

	Obwód tiumeński; Тюменская область
	Obwód tiumeński; Тюменская область
	obwód
	; Rzeka Irtysz
Herb	Flaga
Państwo	Rosja
Siedziba	Tiumeń
Kod ISO 3166-2	RU-TYU
Gubernator	Aleksander Moor
Powierzchnia	1 464 173 km²
Populacja (2021); • liczba ludności	; 3 778 024
• gęstość	2,58 os./km²
Strefa czasowa	czas moskiewski+2, UTC+5:00
	Położenie na mapie Rosji;
	Strona internetowa
	Portal Rosja

Obwód tiumeński (ros. Тюменская область) – jednostka administracyjna Federacji Rosyjskiej.

Geografia

Obwód leży w azjatyckiej części Rosji. Biorąc pod uwagę fakt, że w skład obwodu wchodzą Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra i Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny, obwód jest jednym z największych obwodów Rosji i na północnym zachodzie (poprzez Jamalsko-Nieniecki OA) graniczy z obwodem archangielskim (ściślej, wchodzącym w jego skład Nienieckim Okręgiem Autonomicznym), na zachodzie-z Republiką Komi, na wschodzie i północnym wschodzie z Krasnojarskim Krajem. Na południowym zachodzie graniczy z obwodem kurgańskim i obwodem swierdłowskim, od południowego wschodu z obwodem tomskim i obwodem omskim, a od południa z Kazachstanem.

Znaczna część obwodu wchodzi w skład Nienieckiego Okręgu Autonomicznego (obejmującego ponad połowę obszaru obwodu - 750 tys. km²) i Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry (zajmującego 534 tys. km², tj. ponad 36% powierzchni), mających status osobnych podmiotów Federacji Rosyjskiej.

Strefa czasowa

Obwód tiumeński znajduje się na obszarze jekaterynburskiej strefy czasowej (YEKT). UTC +5:00 przez cały rok. Wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+5:00, a czas letni – UTC+6:00.

Historia

W XV-XVI w. na tych ziemiach znajdował się Chanat Syberyjski, powstały w wyniku rozpadu Złotej Ordy, a podbity następnie przez Carstwo Rosyjskie.

Obwód utworzono 14 sierpnia 1944.

Zaludnienie

Tiumeń to stolica i największe miasto obwodu oraz stolica dawnego Chanatu Syberyjskiego

(c) Mariluna, CC BY-SA 3.0

Surgut jest największym miastem Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego

Według stanu na 1 stycznia 2013 roku obwód zajmował 9. miejsce pod względem liczby ludności wśród podmiotów Federacji Rosyjskiej oraz 3. miejsce pod względem powierzchni (uwzględniając terytoria Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego i Jamalsko-Nienieckiego Okręgu Autonomicznego)^[1]. Pod względem gęstości zaludnienia (2,3 mieszkańców na km²) zajmuje 72 miejsce wśród regionów Rosji^[1].

Zgodnie ze spisem ludności przeprowadzonym w 2002, struktura narodowościowa obwodu wygląda następująco:

Narodowość	udział procentowy w populacji w 2002 roku, %^[3]
Rosjanie	71,6
Tatarzy	7,4
Ukraińcy	6,5
Baszkirzy	1,4
Azerowie	1,3
Czuwasze	0,9
Nieńcy	0,86
Niemcy	0,83
Chantowie	0,82
Kazachowie	0,57
Mołdawianie	0,55
Ormianie	0,45

Polonica

Kościół Trójcy Przenajświętszej w Tobolsku

Region był jednym z miejsc zsyłek Polaków na Syberię. Znajdują się tu zabytkowe kościoły wzniesione przez Polaków: kościół Trójcy Przenajświętszej w Tobolsku i kościół św. Józefa w Tiumeni.

Tablice rejestracyjne

Tablice pojazdów zarejestrowanych w obwodzie tiumeńskim mają oznaczenie 72 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c <extid>/<storagepath>::%7Ctab1-01-09.xls Административно-территориальное деление по субъектам Российской Федерации на 1 января 2010 года (ros.). Росстат. [dostęp 2014-01-05].
↑ Предварительная оценка численности постоянного населения на 1 января 2021 года и в среднем за 2020 год [dostęp 2021-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-04] .
↑ [1] (ros.).

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona (ros.)

[Rosstat2010-1] <extid>/<storagepath>::%7Ctab1-01-09.xls Административно-территориальное деление по субъектам Российской Федерации на 1 января 2010 года (ros.). Росстат. [dostęp 2014-01-05].

[2] Предварительная оценка численности постоянного населения на 1 января 2021 года и в среднем за 2020 год [dostęp 2021-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-04] .

[3] [1] (ros.).

[:1-4] Obszar jednostronnie inkorporowany do Rosji, na arenie międzynarodowej uznawany za część Ukrainy

[1]

[2]

[3]

[A]

Republiki	Adygeja Ałtaj Baszkortostan Buriacja Chakasja Czeczenia Czuwaszja Dagestan Inguszetia Jakucja Kabardo-Bałkaria Kałmucja Karaczajo-Czerkiesja Karelia Komi Krym^[A] Mari El Mordowia Osetia Północna Tatarstan Tuwa Udmurcja
Kraje	Ałtajski Chabarowski Kamczacki Krasnodarski Krasnojarski Nadmorski Permski Stawropolski Zabajkalski
Obwody	amurski archangielski astrachański biełgorodzki briański czelabiński irkucki iwanowski jarosławski kaliningradzki kałuski kemerowski kirowski kostromski kurgański kurski leningradzki lipiecki magadański moskiewski murmański niżnonowogrodzki nowogrodzki nowosybirski omski orenburski orłowski penzeński pskowski riazański rostowski sachaliński samarski saratowski smoleński swierdłowski tambowski tiumeński tomski tulski twerski uljanowski włodzimierski wołgogradzki wołogodzki woroneski
Miasta wydzielone	Moskwa Sankt Petersburg Sewastopol^[A]
Obwody autonomiczne	Żydowski
Okręgi autonomiczne	Chanty-Mansyjski Czukocki Jamalsko-Nieniecki Nieniecki
Okręgi federalne	Centralny Dalekowschodni Nadwołżański Południowy Północnokaukaski Północno-Zachodni Syberyjski Uralski

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne