Odechów (województwo mazowieckie)

Artykuł

51°17′41″N 21°19′53″E

- błąd

38 m

WD

51°18'N, 21°21'E

- błąd

2309 m

Odległość

1501 m

Odechów
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

radomski

Gmina

Skaryszew

Liczba ludności (2011)

497[1][2]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

26-640[3]

Tablice rejestracyjne

WRA

SIMC

0637306[4]

Położenie na mapie gminy Skaryszew
Mapa konturowa gminy Skaryszew, po prawej znajduje się punkt z opisem „Odechów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Odechów”
Położenie na mapie powiatu radomskiego
Mapa konturowa powiatu radomskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Odechów”
Ziemia51°17′41″N 21°19′53″E/51,294722 21,331389

Odechówwieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Skaryszew.

Prywatna wieś szlachecka Odachów, położona była w drugiej połowie XVI wieku w Małopolsce w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie radomskim.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny[6].

Części miejscowości

Integralne części wsi Odechów[7][4]
SIMCNazwaRodzaj
0637312Gawroniec-Koloniaczęść wsi
0637329Groblaprzysiółek

Historia

  • Jedna z najstarszych wsi ziemi radomskiej, o której pierwsza wzmianka pochodzi z 1228 r. W 1573 r. Odechów lokowany został przez Andrzeja Ciołka jako miasto na terenie dzisiejszej wsi Miasteczko, pierwotnie noszącej nazwę Nowy Targ, a później Miasteczko Odechowskie.
  • Według ludowego podania nazwa Odechów wywodzi się od zatrzymywania się tu dla odpoczynku i popasu wołów („odechu” – dziś oddechu) kupców przepędzających woły słynnym „szlakiem wołowym” wiodącym z Rusi Halickiej przez Solec nad Wisłą i Radom na Śląsk i do Wielkopolski.

Położenie geograficzne

  • Centralna Polska, dorzecze środkowej Wisły i Pilicy, na równinie leżącej 150–200 m n.p.m.

Zabytki

Kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny z XV wieku – pierwotnie drewniany (1401-1411) z fundacji prymasa Polski Mikołaja Trąby, kolejny murowany, gotycki wzniesiony w latach 1459–1460 z fundacji Jana Długosza, który bywał na zamku radomskim i w Odechowie.

Kościół został rozbudowany w latach 1911–1913 według planów architekta Zygmunta Słomińskiego z Radomia[8].

Dawny kościół gotycki z cegły stanowi obecnie ramiona transeptu neogotyckiej bazyliki.

Kościół zdobią ostrołukowe okna. Ostrołukowy kształt posiadają również gotyckie, kamienne portale. Szczyt rozczłonkowany jest profilowanymi, ostrołukowymi wnękami. Wyposażenie kościoła barokowe (XVII-XVIII w.). W ołtarzu głównym znajduje się obraz Zwiastowania NMP z II połowy XVIII wieku, zapewne pędzla Anny Baciarelli. Chrzcielnica z XV w. Pod chórem kamienne kartusze z herbami Łabędź i Jasieńczyk. Liczne epitafia.

Galeria

Zobacz też

  • Odechów

Przypisy

  1. Wieś Odechów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-02-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 843 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. Opis kościoła na stronie dawnekieleckie.pl

Bibliografia

  • Zwolski Cz. T., 2003: Radom i region radomski; Wyd. Regionalne „Radomka”, Radom.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Skaryszew (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Skaryszew, Polska
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat radomski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu radomskiego, Polska
POL Skaryszew COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
Odechow mazowieckie cmentarz (5).JPG
Autor: Alina Zienowicz (Ala z), e-mail, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Odechów – województwo mazowieckie, powiat radomski, gmina Skaryszew - cmentarz
Odechow mazowieckie (5).JPG
Autor: Alina Zienowicz (Ala z), e-mail, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Odechów – województwo mazowieckie, powiat radomski, gmina Skaryszew.
Church in Odechów and peafowl.JPG
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Kościół we wsi Odechów i paw
Church in Odechów.JPG
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Kościół we wsi Odechów
Odechow - Kosciol par Zwiastowania NMP 2011 (10).JPG
Autor: Alina Zienowicz (Ala z), e-mail, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół par. Zwiastowania NMP, poł. XV, 1911-13 (454/A, 384/A oraz 93/A), Odechów.
Odechow - Kosciol par Zwiastowania NMP 2011 (8).JPG
Autor: Alina Zienowicz (Ala z), e-mail, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół par. Zwiastowania NMP, poł. XV, 1911-13 (454/A, 384/A oraz 93/A), Odechów.
Church in Odechów 1.JPG
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Kościół we wsi Odechów
Odechow - Kosciol par Zwiastowania NMP 2011 (15).JPG
Autor: Alina Zienowicz (Ala z), e-mail, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół par. Zwiastowania NMP, poł. XV, 1911-13 (454/A, 384/A oraz 93/A), Odechów.