Odra 1003

Odra 1003
Ilustracja
Premiera

1963

Koniec produkcji

1965

Pamięć operacyjna

8192 słowa

poprzednik:
Odra 1002
następca:
Odra 1013

Odra 1003tranzystorowy komputer drugiej generacji skonstruowany i produkowany w Zakładach Elektronicznych Elwro od 1964 roku (skonstruowany w 1963 roku). Komputer przeznaczony był do obliczeń naukowo-technicznych i sterowania procesami technologicznymi. Jej następcą była Odra 1013.

Była pierwszą Odrą produkowaną seryjnie. Poprzednie modele (1001 i 1002) nie uzyskały zadowalającej niezawodności. Niezawodność Odry 1003 zwiększono przez selekcję i starzenie elementów oraz dokładną kontrolę pakietów.

Mimo podstawowego przeznaczenia komputera, jakim były obliczenia naukowe, w roku 1962 inżynier Witold Podgórski, pracujący we wrocławskich Zakładach Elektronicznych Elwro stworzył na prototypie Odry 1003 grę logiczną Marienbad, po przeczytaniu w czasopiśmie Przekrój opisu tak właśnie nazwanej wersji gry logicznej Nim. Podgórski zaprogramował grę dla maksymalnie ośmiu tysięcy rządków zapałek, po prawie bilion zapałek w każdym; przy takim ustawieniu odpowiedź Odry na ruch gracza zajmowała niecałą godzinę. Odry nie dało się pokonać, nawet przy standardowym ustawieniu dla szesnastu zapałek. Algorytm Marienbadu przekazano Wojskowej Akademii Technicznej, gdzie chętni mogli grać z komputerem sterowanym przez operatora, przy czym władze uczelni niechętnie patrzyły na wykorzystywanie Odry do rozrywki[1].

Zachowany egzemplarz znajduje się w Muzeum Techniki w Warszawie.

Dane techniczne

Dane techniczne[2][3]:

  • typ: komputer szeregowy II generacji (tranzystorowy)
  • organizacja:
  • języki programowania: PJZ (Podstawowy Język Zewnętrzny), JAS, Autokod MOST I
  • pamięć operacyjna: bębnowa o pojemności 8192 słów (40 KiB)
  • wejście:
    • fotoelektryczny czytnik taśmy FC-1 firmy ELWRO
    • dalekopis firmy Lorenz
    • przystawka z konwerterem analogowo-cyfrowym firmy ELWRO
  • wyjście:
    • perforator taśmy firmy Facit
    • dalekopis firmy Lorenz
  • podstawowa częstotliwość zegara: 250 kHz
  • szybkość liczenia: 500 dodawań na sekundę
  • zasilanie: 3 × 380 V, 50 Hz, ok. 700 VA
  • jednostka centralna:
    • wymiary: 640 × 1300 × 1600 mm
    • waga: 400 kg
  • technologia: germanowe tranzystory stopowe (TG2, TG70) i ostrzowe diody germanowe, pakiety na jednostronnej płytce drukowanej o wymiarach 126,4 x 205 mm, ze złączem krawędziowym o 32 stykach
  • koszt 1 mln operacji: 49 zł w 1976, ok. 21 zł w 2020 po inflacji.

Produkcja

  • 1963 r. – 2 szt.
  • 1964 r. – 8 szt.
  • 1965 r. – 32 szt.

Użycie

  • Od 1965 w Ośrodku Obliczeń Numerycznych Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Rzeszowie[4]

Galeria

Przypisy

  1. Bartłomiej Kluska, Bartosz Rozwadowski: Bajty polskie. Sosnowiec: 2014, s. 5-7. ISBN 978-83-927229-2-2.
  2. Thanasis Kamburelis, Maszyna cyfrowa ODRA 1003 / Thanasis Kamburelis / Katalog HINT, „Zastosowania Matematyki”, R.8 (2), Inna wersja dokumentu z grafikami w lepszej jakości, hint.org.pl, 1965, s. 196-198 [dostęp 2018-10-10] (pol.).
  3. ZIOMEK, BIENIASZ i IGNAŚ 1966 ↓, s. 16-18.
  4. MICHAŁ ZIOMEK, BOGUSŁAW BIENIASZ, KRYSTIAN IGNAŚ, OŚRODKI OBLICZENIOWE: Odra 1003 liczy w Rzeszowie, „Maszyny Matematyczne” (6), Wydawnictwa Czasopism Technicznych NOT, 1966, s. 14-18 [dostęp 2019-01-04].

Media użyte na tej stronie

Elwro Odra 1003 zdjecie.jpg
Maszyna cyfrowa Odra 1003 wytwarzana w Wrocławskich Zakładach Elektronicznych ELWRO.
Pakiet Odra 1003.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pakiet komputera Odra 1003, rodziny używanej także w komputerach Odra 1013 i Odra 1103
Elwro Odra 1003.jpg
Eksploatacja wstępna komputerów Odra 1003