Odznaka za Walkę z Bandami

Odznaka za Walkę z Bandami
Bandenkampfabzeichen
Awers
Awers brązowej Odznaki za Walkę z Bandami
Awers
Awers wszystkich stopni odznaki
Ustanowiono29 stycznia 1944
Wycofano1945
Wielkość48 × 58 mm
Kruszeccynk

Odznaka za Walkę z Bandami (niem. Bandenkampfabzeichen) – niemieckie odznaczenie ustanowione przez Adolfa Hitlera 29 stycznia 1944 (przepisy wykonawcze wydano 30 stycznia 1944), związane początkowo między innymi z walkami przeciwko partyzantom Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii[1].

Etymologia

Rozkazem z 31 lipca 1942 Reichsführer-SS Heinrich Himmler zakazał używania w oficjalnych dokumentach terminu „partyzant”, nakazując w zamian stosowanie określeń: „bandyta” i „bandy”. Używano ich odtąd w odniesieniu do wszystkich antyniemieckich ruchów partyzanckich i konspiracyjnych działających w okupowanej Europie[2].

Dla przykładu SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski, któremu Himmler powierzył zadanie kierowanie akcjami antypartyzanckimi na tyłach frontu wschodniego, piastował stanowisko „pełnomocnika Reichsführera SS do zwalczania band” (Der Bevollmächtigte des Reichsführer SS für Bandenbekämpfung), a od czerwca 1943 „szefa formacji do walki z bandami” (Der Chef der Bandenbekämpfungsverbände)[3].

Zasady nadawania

„Odznakę za Walkę z Bandami” nadawano w trzech stopniach (brązowym, srebrnym i złotym) żołnierzom biorącym udział w walkach antypartyzanckich – przy czym żołnierzom wojsk lądowych Heer i Waffen-SS przysługiwała odznaka:

  • brązowa (za 20 dni walk),
  • srebrna (za 50 dni walk),
  • złota (za 100 dni walk),

a pilotom Luftwaffe przysługiwała odznaka:

  • brązowa (za 30 dni walk),
  • srebrna (za 75 dni walk),
  • złota (za 150 dni walk).

Opis odznaki

„Odznakę za Walkę z Bandami” wielkości 48 × 58 mm wykonywano jako odlew z tak zwanego „metalu wojennego”, czyli cynku z różnymi domieszkami. Przedstawia rękojeść germańskiego miecza z krzyżem słonecznym w wersji swastyki, wbitego w wijącą się hydrę. Poniżej znajduje się wizerunek czaszki ze skrzyżowanymi piszczelami. Całość otacza wieniec z liści dębowych[4].

Po II wojnie światowej, w 1957 w Niemczech Zachodnich zakazano używania orderu ze swastyką i czaszką, a w 1958 wprowadzono wersję bez swastyki i czaszki[5].

Przypisy

  1. Tomasz Nowakowski, Mariusz Skotnicki, Strzelcy górscy III Rzeszy, Warszawa: Wydawnictwo Barwa i Broń, 2006, ISBN 978-83-923074-6-4, OCLC 671873525.
  2. Powstanie Warszawskie 1944 w dokumentach z archiwów służb specjalnych, Warszawa–Moskwa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 87, ISBN 978-83-60464-32-8.
  3. Władysław Bartoszewski, Prawda o von dem Bachu, Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Zachodnie, 1961, s. 39–40.
  4. Bandenkampf-Abzeichen, Lexikon der Wehrmacht (niem.).
  5. Die Träger des Bandenkampfabzeichens blieben im Amt – und behielten ihre Auszeichnungen (niem.). Vereinigung der Verfolgten des Naziregimes Bund der Antifaschistinnen und Antifaschisten, 2010-11-23. [dostęp 2018-09-20].

Media użyte na tej stronie

The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
Bandenkampfabzeichen neu.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
German Anti-Partisan Guerrilla Warfare Badge - 1944
Bandenkampfabzeichen.jpg
Autor: KEN, Licencja: CC BY-SA 3.0
German Anti-Partisan Guerrilla Warfare Badge - 1944
Reichsadler Deutsches Reich (1935–1945).svg
The Imperial Eagle or Emblem of the German Empire (German Reich, used 1935–1945), which features an eagle looking over its right shoulder, that is, looking to the left from the viewer's point of view. It is similar to the Parteiadler or Emblem of the Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (NSDAP; known in English as the National Socialist German Workers' Party, or simply the Nazi Party), but the eagle of the latter is looking over its left shoulder, that is, looking to the right from the viewer's point of view.