Oescus
| Państwo | Dacia Ripense |
|---|---|
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Współczesne położenie | |
| Państwo | |
| Stolica tytularna | |
| Data ustanowienia | 1933 |
| Obecny biskup | vacat |
| 43°42′37,850″N 24°27′55,714″E/43,710514 24,465476 | |
Oescus (łac. Colonia Ulpia Oescus) – starożytne rzymskie miasto oraz stolica historycznej diecezji (jednostki administracyjnej Cesarstwa) w Dacji Ripense istniejącej w czasach rzymskich (Dioecesis Oescensis).
Położenie i historia
Położone nad dolnym Dunajem, na prawym brzegu rzeki pozostałości rzymskiego miasta Colonia Ulpia Oescus znajdują się w pobliżu współczesnej miejscowości Gigen w Bułgarii[1].
Miasto stanowiło ośrodek militarny w ramach limesu granicznego - w I wieku i od połowy III wieku stacjonował tu legion Legio V Macedonica. Miasto odgrywało rolę m.in. w czasie wojen z Gotami (lata 250-251), stanowiąc także tymczasową siedzibę cesarza Decjusza[2]. W pobliżu Oescus znajdował się wzniesiony w 328 roku z rozkazu cesarza Konstantyna I Wielkiego Most Konstantyna[3] - największy na Dunaju[4].
Miasto było węzłem drogowym - do / przez Oescus biegły drogi rzymskie:
- równoleżnikowo wzdłuż Dunaju (od ujścia do Morza Czarnego w Dobrudży, Troesmis i Silistrę do Oescus i dalej na zachód przez Viminacium i Singidunum)
- południkowo od Filipopolis (współcześnie Płowdiw) przy Via Militaris na południu do Apulum (Alba Iulia) i Porolissum w Dacji
- jak również w kierunku południowo-zachodnim, poprzecznie przez Via Miliraris i Serdikę (Sofię) do Heraclea Lyncestis na Via Egnatia
Administracyjnie w pierwszych wiekach naszej ery Oescus było jednym z ośrodków prowincji Mezja i - po jej podziale w 86 r. n.e. - Mezja Dolna. Po reformach administracyjnych w drugiej połowie III wieku wprowadzonych przez cesarzy Aureliana (271/275) i Dioklecjana (reformy Dioklecjana, ok. 293 r.), Oescus znalazło się na granicy nowo wydzielonych prowincji Mezja II (Moesia Secunda) w diecezji administracyjnej Tracja (Dioecesis Thraciae) oraz Dacia Ripensis w diecezji administracyjnej Dacja (Dioecesis Daciae). Granica ustanowiona na rzece Utus (obecnie Vit) była nie tylko granicą prowincji i diecezji, ale też prefektur: prefektury Ilirii (Praefectrura praetorio Illyryci) i prefektury Wschodu (Praefectrura praetorio Orientis)[5].
Oeskus utracił znaczenie i znalazł się poza wpływami rzymskimi (i poza źródłami pisanymi) od roku 640[1]. W późniejszym okresie tereny, na których było zlokalizowane miasto, było pod wpływami Cesarstwa Bizantyńskiego oraz licznych plemion przybyłych na te ziemie w okresie wielkiej wędrówki ludów i późniejszym.
Oescus jako zabytek
1 kwietnia 2016 Oescus, wraz z innymi obiektami w ramach limesu granicznego Mezji[5], zostało wpisane na Listę Informacyjną UNESCO – listę obiektów, które Bułgaria zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na Listę światowego dziedzictwa UNESCO[6].
Oescus jako biskupstwo tytularne
W 1933 Oescus zostało ustanowione przez papieża Piusa XI biskupstwem tytularnym Kościoła katolickiego.
Biskupi tytularni
| Lp. | Biskup tytularny | Funkcja | Od | Do |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Gaudencio Rosales | biskup pomocniczy Manili (Filipiny) | 12 sierpnia 1974 | 9 czerwca 1982 |
| 2 | Anthony Theodore Lobo | biskup pomocniczy Karaczi (Pakistan) | 8 czerwca 1982 | 28 maja 1993 |
| 3 | Kevin Britt | biskup pomocniczy Detroit (USA) | 23 listopada 1993 | 10 grudnia 2002 |
| 4 | Gustavo Garcia-Siller | biskup pomocniczy Chicago (USA) | 24 stycznia 2003 | 14 października 2010 |
| 5 | Paulo César Costa | biskup pomocniczy Rio de Janeiro (Brazylia) | 24 listopada 2010 | 22 czerwca 2016 |
| 6 | Emmanuel Dessi Youfang | biskup pomocniczy Bafoussam (Kamerun) | 7 listopada 2016 | 13 maja 2020 |
| 7 | Vincent Tshomba Shamba Kotsho | biskup pomocniczy Kinszasy (DR Konga) | 29 czerwca 2020 | 11 czerwca 2022 |
Przypisy
- ↑ a b Oescus, Gigen, Pleven, Digital Atlas of the Roman Empire [dostęp: 17.01.2016]
- ↑ Drinkwater 2005 ↓, s. 39.
- ↑ Constantine's Bridge, Celei, Digital Atlas of the Roman Empire [dostęp: 17.01.2016]
- ↑ Ulpia Oescus Site. panacomp.net. [dostęp 2017-01-17].
- ↑ a b UNESCO: Frontiers of the Roman Empire - The Danube Limes in Bulgaria. 2016-04-01. [dostęp 2017-01-17].
- ↑ UNESCO: Tentative Lists. State Party: Bulgaria. 2016-04-01. [dostęp 2017-01-17].
Bibliografia
- Biskupia stolica tytularna Oescus w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
- Biskupia stolica tytularna Oescus w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 2016-08-06]
- John Drinkwater: Maximinus to Diocletian and the 'crisis'. W: The Cambridge Ancient History: The Crisis of Empire, A.D. 193-337. Alan K. Bowman (red.), Peter Garnsey (red.), Averil Cameron (red.). T. XII. Cambridge University Press, 2005. ISBN 978-0-521-30199-2. (ang.)
Media użyte na tej stronie
Autor: Bin im Garten, Licencja: CC BY-SA 3.0
Colonia Ulpia Oescus: lateinisch Ulpia Escus; Nordbulgarien; an der Donau; beim Dorf Gigen; menschenleer; eingezäunt; gepflegte Anlage