Ofra Haza

Ofra Haza
‏עפרה חזה‎

Artystka w 1994 roku
Imię i nazwisko

Bat-Szewa Ofra Chaza-Aszkenazi

Pseudonim

Ofra Haza

Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1957
Hatikva, Tel Awiw

Data i miejsce śmierci

23 lutego 2000
Ramat Gan

Przyczyna śmierci

zapalenie płuc (powikłania po AIDS)

Instrumenty

fortepian

Typ głosu

mezzosopran

Gatunki

world music, pop, elektronika etniczna, muzyka blisko-wschodnia, synthpop

Zawód

piosenkarka, autorka tekstów, aktorka

Aktywność

1969–2000

Wydawnictwo

Hed Arzi, East West Records, Shanachie Records, Ariola Records, Ausfhart, Sire Records, Warner Bros.

Strona internetowa

Ofra Haza, właśc. Bat-Szewa Ofra Chaza-Aszkenazi (hebr. ‏עפרה חזה‎; ur. 19 listopada 1957 w Tel Awiwie, zm. 23 lutego 2000 tamże)[1] – izraelska piosenkarka, kompozytorka i aktorka, nominowana do Nagrody Grammy, powszechnie znana jako „Izraelska Madonna”[2] oraz „Wschodnia Madonna”[3]. Jej głos został sklasyfikowany jako mezzosopran[4].

Życiorys

Urodziła się w rodzinie biednych żydowskich imigrantów z Jemenu. Była najmłodszą z dziewięciorga dzieci, miała dwóch braci i sześć sióstr[1].

W wieku 13 lat dołączyła do Teatru Szchunat Ha-Tikwa, gdzie poznała swojego późniejszego menedżera, kompozytora i autora tekstów Bezalela Aloni. Po odejściu z zespołu w 1979 rozpoczęła karierę solową. W 1983 zajęła drugie miejsce z piosenką „Chai” w finale 28. Konkursu Piosenki Eurowizji w Monachium. Po konkursie nagrała swój eurowizyjny utwór jeszcze w trzech językach[1].

Czerpała w swojej twórczości z jemeńskiego folku, łącząc go z muzyką taneczną. Nagrała ponad 25 płyt. W 1984 zrealizowała album Yemenite Songs („Shirei Teiman”), w Europie wydany w 1985. Inspiracją utworów na albumie były dawne piosenki, śpiewane przez jej matkę, a w nagraniach XVII-wiecznych poezji Szaloma Szabazi zostały wykorzystane tradycyjne instrumenty[5]. W 1988 wydała album zatytułowany Shaday (nagroda New Music Award dla najlepszego międzynarodowego albumu roku)[6], z którego wylansowała przebój „Im Nin'alu”[1][7].

W 1992 zaśpiewała wraz z Andrew Eldritchem piosenkę „Temple of Love”, wydaną na singlu zespołu The Sisters of Mercy; singiel ten został wydany pierwotnie w 1983 i ponownie nagrany 9 lat później[1][8]. Śpiewała piosenkę „Deliver Us” (Uwolnij nas) w 17 językach, w znanym w Polsce filmie animowanym Książę Egiptu (Prince of Egypt, 1998), gdzie użyczyła swojego głosu Jokebed – matce Mojżesza (Val Kilmer), Aarona (Jeff Goldblum) i Miriam (Sandra Bullock) – oraz brała udział w nagrywaniu ścieżki dźwiękowej[9]. Nagrała piosenkę „Elo Hi” do filmu Królowa Margot (fr. La Reine Margot) z Isabelle Adjani, skomponowaną przez Gorana Bregovicia (1994)[1].

Odbyła dwuletnią służbę wojskową w 1979[1] 15 lipca 1997 wyszła za przedsiębiorcę Dorona Aszkenaziego[10].

Zmarła w wieku 42 lat na zapalenie płuc[1]. Wkrótce po jej śmierci dziennik „Ha-Arec” podał, że przyczyną śmierci Hazy był zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS), co wywołało dyskusję na temat faktycznych okoliczności śmierci i kwestii uszanowania prywatności piosenkarki[11]. Jedną z osób oskarżanych o spowodowanie jej śmierci był jej mąż, który zmarł rok później z powodu zawału serca, spowodowanego prawdopodobnie przedawkowaniem narkotyków[12]. W raporcie komisji, badającej czy nie doszło do zaniedbań lekarzy w związku z hospitalizacją piosenkarki, stwierdzono, że gdyby Haza poddała się leczeniu wcześniej, można by zapobiec znacznemu pogorszeniu stanu zdrowia, a nawet jej śmierci[13].

Dyskografia

  • 1974 – Ahawa Riszona (+ Shchunat Ha’Tikva Workshop Theater)
  • 1976 – Ve-Chutz Mizeh Hakol Beseder (+ Shchunat Ha’Tikva Theater)
  • 1977 – Atik Noshan (+ Shchunat Ha’Tikva Workshop Theater)
  • 1979 – Song Of Songs With Fun (Shir ha’Shirim be’Sha’ashu’im) (+ Shchunat Ha’Tikva Workshop Theater)
  • 1980 – About Our Loves (Al Ahavot Shelanu)
  • 1981 – Let’s Talk (Bo Nedaber)
  • 1982 – Temptations (Pituim)
  • 1982 – Songs For Children (Li’Yladim)
  • 1983 – Chai (Lebendig)
  • 1983 – Shirey Moledet A
  • 1984 – A Place For Me (Bait Cham)
  • 1984 – Yemenite Songs
  • 1985 – Earth (Adama)
  • 1986 – Shirey Moledet B
  • 1986 – Broken Days (Yamim Nishbarim)
  • 1987 – The Golden Album (Albom ha’Zahav)
  • 1987 – Shirey Moledet C
  • 1987 – Fifty Gates Of Wisdom
  • 1987 – Yemenite Songs
  • 1988 – Shaday
  • 1989 – Desert Wind
  • 1991 – LIVE @t Montreux Jazz Festival
  • 1992 – Kirya
  • 1994 – My Soul (Kol ha’Neshama)
  • 1995 – Queen In Exile
  • 1997 – Ofra Haza
  • 2001 – Greatest Hits Vol. 1
  • 2005 – Greatest Hits Vol. 2
  • 2008 – Forever Ofra Haza – Her Greatest Songs Remixed
  • 2008 – Ofra Haza live in Montreux Jazz Festival

Galeria

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Ofra Haza. AllMusic. [dostęp 2020-07-22]. (ang.).
  2. ↑ The Israeli Madonna. BBC. [dostęp 2020-08-05]. (ang.).
  3. ↑ Ofra Haza, Madonna of the East. legacy.com. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-26)]. (ang.).
  4. ↑ Jon Pareles: Ofra Haza 41, Israeli Pop Singer Who Crossed Cultural Bounds. [w:] The New York Times [on-line]. nytimes.com, 2000-02-24. [dostęp 2020-08-05]. (ang.).
  5. ↑ Ofra Haza. Jewish Women’s Archive. [dostęp 2020-08-05]. (ang.).
  6. ↑ Ofra Haza: From Hatikva to Hollywood. Jerusalem Post, 2000-02-24. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-13)]. (ang.).
  7. ↑ Ofra Haza – Iʼm Nin Alu (Vinyl 1988). Discogs. [dostęp 2020-07-22]. (ang.).
  8. ↑ The Sisters of Mercy – Temple of Love (1992). Discogs. [dostęp 2020-07-22]. (ang.).
  9. ↑ Deliver Us (The Prince of Egypt / Soundtrack Version). Amazon. [dostęp 2020-07-22]. (ang.).
  10. ↑ Spotless starʼs dark secret shakes Israel. The Guardian, 2000-03-04. [dostęp 2020-07-22]. (ang.).
  11. ↑ Deborah Sontag: A Pop Diva, a Case of AIDS and an Israeli Storm. NYTimes.com, 29 lutego 2000. [dostęp 2010-08-18]. (ang.).
  12. ↑ Singer’s death prompts AIDS debate. BBC News, 5 marca 2000. [dostęp 2010-08-18]. (ang.).
  13. ↑ Zvi Harel. Family of Ofra Haza can see ministry report, court rules- Israel News. „Haaretz Daily Newspaper”, 14 listopada 2005. [dostęp 2010-08-18]. 

Linki zewnętrzne

Reprezentanci Izraela w Konkursie Piosenki Eurowizji

EuroIsrael.svg

Media użyte na tej stronie

Ofra Haza 1981 (עפרה חזה 1981).jpg
(c) Yaakov Saar / GPO Israel, CC BY-SA 3.0
Singer Ofra Haza performing in the "Teletrom" fundraiser for the handicapped, held at "Heichal Hatarbut" in Tel Aviv.
Memorial Plate on Ofra Haza Childhood Home in Tel Aviv.jpg
memorial plate on ofra haza childhood home in tel aviv שלט הנצחה על בית ילדותה של עפרה חזה בשכונת התקווה בתל אביב
Ofra Haza 1987.jpg
(c) Shaul Rachamim / Photographer: Israel Press and Photo Agency (I.P.P.A.) / Dan Hadani collection, Biblioteka Narodowa Izraela / CC BY 4.0
Israeli singer Ofra Haza, was asked to record a special song for the Manufacturers Association for the forthcomming celebration of the 100th anniverssary of the jewish Industry. Photo shows: "The famous Israeli singer Ofra Haze,"1987/08/04 Copyright © IPPA 16307-000-07 Photo by Rachamim Shaul
EuroIsrael.svg
Composición de Israel en el Festival de la Canción de Eurovisión
Ofra Haza (Cutout).jpg
(c) Nachoom Assis, CC BY-SA 4.0
The singer Ofra Haza in a talkshow, around the year 1994.
Ganhatikva050.jpg
Autor: Ori~, Licencja: Attribution
HaTikva Garden