Ogólnopolski Związek Zawodowy „Inicjatywa Pracownicza”

Ogólnopolski Związek Zawodowy „Inicjatywa Pracownicza”
Ilustracja
Logo OZZ „Inicjatywa Pracownicza”
Państwo

 Polska

Siedziba

Poznań

Data założenia

2002[1]

Rodzaj stowarzyszenia

związek zawodowy

Zasięg

Polska

Nr KRS

0000215247

Data rejestracji

23 sierpnia 2004

brak współrzędnych
Strona internetowa

Ogólnopolski Związek Zawodowy „Inicjatywa Pracownicza” (OZZ IP) – anarchosyndykalistyczna centrala związków zawodowych działająca na terenie całej Polski. W swojej deklaracji ideowej określa się jako „oddolny, samorządny związek zawodowy” i koncentruje się na zasadach samorządności, spółdzielczości, federalizmu i demokracji bezpośredniej[2].

Cele OZZ „Inicjatywa Pracownicza”

Głównym celem działalności Inicjatywy Pracowniczej jest obrona praw pracowniczych i obywatelskich osób zrzeszonych w związku oraz promocja spółdzielczości, samorządności i solidarności w stosunkach międzyludzkich. Organizacja w swoich działaniach odwołuje się do tradycji anarchosyndykalizmu oraz syndykalizmu[2]. Wysuwa też szereg postulatów o charakterze legislacyjnym i socjalnym[3].

  1. Reprezentowanie i obrona praw oraz interesów pracowniczych, obywatelskich i socjalnych pracowników i innych osób zrzeszonych w Związku oraz ich rodzin.
  2. Kształtowanie aktywności społecznej, etyki zawodowej oraz ochrona godności ludzi pracy.
  3. Działanie na rzecz sprawiedliwych relacji społecznych i ekonomicznych w wymiarze lokalnym krajowym i międzynarodowym.
  4. Zwalczanie niegospodarności i nadużyć.
  5. Współdziałanie z organizacjami związkowymi, organizacjami i ruchami społecznymi w kraju i za granicą na zasadach partnerskich.
  6. Działanie na rzecz poprawy poziomu życia związkowców i ich rodzin.
  7. Oddziaływanie na rzecz samorządności, demokratyzmu, sprawiedliwości społecznej i solidarności w stosunkach międzyludzkich.
  8. Promowanie spółdzielczości pracy oraz społecznych form własności środków produkcji.
  9. Walka o poprawę warunków pracy, jej bezpieczeństwa oraz o godne wynagrodzenie wszystkich zatrudnionych.
  10. Działanie na rzecz ochrony zdrowia i powszechnego, darmowego, równego do niej dostępu oraz na rzecz ochrony środowiska naturalnego człowieka.

Działalność OZZ „Inicjatywa Pracownicza”

Baner Inicjatywy Pracowniczej w czasie manifestacji w Poznaniu (2008).
Baner Inicjatywy Pracowniczej na demonstracji w Warszawie (2021).

Jeszcze przed oficjalną rejestracją związku zawodowego działacze Inicjatywy Pracowniczej zaangażowani byli w szereg akcji protestacyjnych przeciwko likwidacji miejsc pracy oraz uelastycznianiu prawa pracy[4][5]. W 2002 związek między innymi wziął udział w akcjach protestacyjnych przeciwko grupowym zwolnieniom w poznańskich zakładach H. Cegielski[6], gdzie w 2004 zorganizowano komisję zakładową związku, a jednym z jej założycieli był były członek Solidarności oraz Solidarności 80Marcel Szary[7]. Jednym z pierwszych działań Inicjatywy Pracowniczej było wezwanie zarządu do rozmów płacowych. W świetlicy zakładowej stawiło się ok. 200 osób, przedstawiciele zarządu jednak nie przybyli. Zdenerwowani robotnicy zorganizowali "płytę" – wiec załogi, a następnie przeszli ulicami pod budynek zarządu. Podobnych akcji w ciągu dwóch lat związek przeprowadził kilkanaście, trwały od 20 minut do 3 godzin. Drugą, niezwykle spektakularną inicjatywą związku, który oficjalnie zrzeszał 12 pracowników (nieoficjalnie ponad 800), było wezwanie do manifestacyjnego brania urlopu na żądanie. 16 kwietnia 2007 90% pracowników zakładów H. Cegielski nie stawiło się do pracy, przybyli za to pod siedzibę zarządu, żądając podwyżek[8].

Inicjatywa Pracownicza uczestniczyła w protestach organizowanych przez Ogólnopolski Komitet Protestacyjny[9] oraz współorganizował obchody rocznicy Poznańskiego Czerwca wraz z Solidarnością 80 i OPZZ „Konfederacja Pracy”[10].

W 2003 Inicjatywa Pracownicza była organizatorem pierwszej Ogólnopolskiej Konferencji Pracowniczej[11], która dała początek serii spotkań działaczy pracowniczych w następnych latach[12][13][14][15][16].

W kolejnych latach związek angażował się w wiele akcji protestacyjnych w całym kraju, m.in. na Poczcie Polskiej[17][18], w marketach Auchan[19] i Kaufland[20], w zakładach H. Cegielski – Poznań[21][22][23] oraz w służbie zdrowia[24][25][26][27].

W styczniu 2006 związek przystąpił do Komitetu Pomocy i Obrony Represjonowanych Pracowników, który miał na celu przeciwdziałać stosowaniu represji wobec związkowców. Inicjatywa Pracownicza, razem z WZZ „Sierpień`80„ i Związkiem Zawodowym Metalowców stanowiła trzon organizacji. Natomiast Inicjatorami Komitetu byli Krzysztof Łabądź, przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego „Sierpień`80„ w kopalni „Budryk„, Dariusz Skrzypczak, szef zakładowej organizacji NSZZ „Solidarność„ w poznańskiej Goplanie oraz Sławomir Kaczmarek z Ogólnopolskiego Związku Zawodowego „Inicjatywa Pracownicza” w Uniontex w Łodzi[28].

W czerwcu 2012 Inicjatywa Pracownicza była jednym z organizatorów kampanii pod hasłem „Chleba zamiast igrzysk” przeciwko organizacji w Polsce Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej[29][30].

W maju 2015 związek włączył się w kampanię „Chcemy więcej zarabiać!”, zainicjowaną przez Wolny Związek Zawodowy Sierpień 80. Jej organizatorzy domagali się podniesienia płacy minimalnej do 2800 zł brutto i stawki godzinowej nie mniejszej niż 15 zł. IP wsparła kampanię przeprowadzając akcje informacyjne na temat postawionego postulatu. Odbyły się one w kilku miastach m.in. Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, Zielonej Górze, Lublinie, Bydgoszczy, na Śląsku. W tym samym roku związek przystąpił również do koalicji przeciwko umowom TTIP i CETA. Włączył się w przygotowanie materiałów informacyjnych i ich dystrybucję, samodzielną organizację szeregu pikiet, a także uczestniczenie w demonstracjach innych organizacji (m.in. demonstracja przeciw CETA w Warszawie)[31][32].

W lutym 2016 związek rozpoczął akcje informacyjną „Dość śmieciowym kontraktom. Żądamy naszych etatów i praw!”. Jej celem było nagłośnienie procesu o ustanowienie stosunku pracy członkini Inicjatywy Pracowniczej w szpitalu w Gorzowie Wielkopolskim, sytuacji pielęgniarek zatrudnianych na umowach cywilnoprawnych, a także wezwanie do wspólnego organizowania się na rzecz bardziej stabilnych warunków pracy. w Toruniu, Gorzowie Wielkopolskim, Ostrowie, Poznaniu, Wrocławiu, Warszawie i wielu innych miejscowościach rozdawano ulotki oraz informowano o skutkach przymusowego samozatrudnienia i możliwościach oporu[32].

2020 w Warszawie powstało Koło Młodzieżowe OZZ IP, której celem jest organizowanie młodych pracowników i pracownic. W założeniu, struktura ta miała dać osobom studiującym i uczącym się możliwość dołączenia do związku zawodowego bez konieczności zapisywania się do struktur zakładowych czy międzyzakładowych[33]. Celem ich działania natomiast jest pomoc pracownikom zrzeszonym już w komisjach zakładowych. Najczęściej polega na organizowaniu protestów, medialnym nagłaśnianiu walk pracowników czy wsparciu dla strajków[34]. Z czasem powstały Koła Młodych w innych miastach, jak w Poznaniu[35] czy Krakowie[36]. Jednak młode osoby w ramach IP zrzeszają się często w ramach komisji środowiskowych[33].

Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 Inicjatywa Pracownicza zaangażowała się w niesienie pomocy humanitarnej do Ukrainy, jak i również rozpowszechnianie wiedzy na temat polskiego prawa pracy pośród mniejszości białoruskiej oraz ukraińskiej w Polsce. Rozpoczęto również kampanię mającą na celu zwrócenie uwagi na rosnące ceny wynajmu mieszkań[37]. Inicjatywa Pracownicza wraz z innymi organizacjami (m.in. Socjalny Ruch oraz Operacja Solidarność z Ukrainy) przygotowała petycję do władz RP, w której zażądały interwencji państwa w rynek mieszkaniowy[38].

Publicystyka

Inicjatywa Pracownicza wydaje ogólnopolskie pismo związkowe „Biuletyn Inicjatywa Pracownicza”, które dostępne jest w pełni za darmo w formie papierowej oraz elektronicznej[39]. Oddzielne komisje związkowe wydają również niekiedy swoje publikacje, jak miało to miejsce w przypadku „Na pierwszej linii” (Volskwagen Poznań)[40] czy „Głos Załogi Amazona” (Amazon Polska)[41]. Na stronie związku również regularnie ukazują się artykuły publicystyczne[42].

Związek zawodowy wydaje niekiedy broszury informacyjne na różne tematy (m.in. prawo[43], warunki pracy w Polsce, imigiracja) lub krótkie publikacje dotyczące historii ruchu pracowniczego w Polsce i na świecie[44].

W 2022 nakładem związku zawodowego ukazała się książka Przeciwko wyzyskowi i dewastacji. Inicjatywa Pracownicza wobec kryzysu klimatycznego i ekologicznego, która stanowi zbiór artykułów oraz esejów poświęconych tematyce pracowniczej i ochrony środowiska[45].

Działalność międzynarodowa

W 2012 przedstawiciele związku z Kostrzyna wzięli udział w blokadzie marszu neonazistów we Frankfurcie nad Odrą[46][47].

1 marca 2016 razem z pracownikami z różnych zakładów, sektorów i krajów, studentami, bezrobotnymi oraz migrantami Inicjatywa Pracownicza wzięła udział w szeregu skoordynowanych działań przeciwko prekaryzacji i zaostrzaniu prawa do swobodnego przemieszczania się. Protesty odbyły się w wielu miastach we Włoszech, Niemczech, Anglii, Szkocji, Szwecji, Słowenii, Francji i Austrii. w Polsce zorganizowano pikiety pod agencjami pracy tymczasowej nawiązując do sytuacji pracowników tymczasowych, na przemian zatrudnianych i zwalnianych, w firmie Amazon. Odbyły się one pod hasłem „Tymczasowy nie oznacza pokorny”. Był to jeden z wielu protestów Inicjatywy Pracowniczej odnoszących się do pracy tymczasowej[32].

W lutym 2017 Inicjatywa Pracownicza przeprowadziła w Poznaniu i Warszawie akcje wzywające do solidarności ze strajkującymi pracownikami w Niemczech. Wydarzenie motywowane było działaniami sieci Starbucks, która oferowała polskim pracującym wyjazd do Niemiec na okres od 1 do 4 dni i pracę za niemiecką stawkę minimalną. Celem oferty było zastąpienie tamtejszych pracownic i pracowników w przypadku planowanego strajku. Ostatecznie operator sieci kawiarni Starbucks wycofał się z realizacji powyższej oferty[32].

W marcu 2020 Inicjatywa Pracownicza dołączyła do międzynarodowej organizacji Amazon Workers International, która jest koalicją pracowników i pracownic magazynów Amazon z różnych organizacji zakładowych i różnych krajów, w tym z Niemiec, Polski, Hiszpanii, Francji, Słowacji i Stanów Zjednoczonych[48][49]. W tzw. „Czarny Piątek”, 27 listopada 2020, pracownicy Amazon, związki zawodowe, w tym Inicjatywa Pracownicza w ramach koalicji Amazon Workers International oraz obywatele z całego świata, wspierani przez szeroką koalicję sojuszników, m.in. Uniglobal, ITUC, IndustriALL, Oxfam, Greenpeace, Progressive International, Amnesty International, rozpoczęli kampanię #MakeAmazonPay[50].

OZZ jest jednym ze współzałożycieli powstałej w 2018 Międzynarodowej Konfederacji Pracy (ICL), razem z Krajową Konfederacją Pracy (CNT), Freie Arbeiterinnen- und Arbeiter-Union (FAU), Unione Sindacale Italiana (USI), Robotnikami Przemysłowymi Świata (IWW), ESE oraz FORA[51].

Zobacz też

Przypisy

  1. Bartłomiej Kacper Przybylski, „Poznań: Nowy związek zawodowy”, (lewica.pl), [1].
  2. a b Kim jesteśmy?, Inicjatywa Pracownicza [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  3. Statut Ogólnopolskiego Związku Zawodowego „Inicjatywa Pracownicza”, ozzip.pl, 2019 (pol.).
  4. Walka trwa. Protesty pracownicze w 2002 roku, rozbrat.org [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-15].
  5. Jarosław Urbański, Pikieta w Poznaniu, lewica.pl [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).
  6. Jarosław Urbański, Cegielski - będzie protest?, lewica.pl, 26 czerwca 2002 [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).
  7. Biuletyn Inicjatywa Pracownicza - numer specjalny, www.ozzip.pl, 2020, ISSN 2353-4974 [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-10] (pol.).
  8. Konrad Malec, O pracę i płacę - Wiadomości, wiadomosci.onet.pl, 3 lipca 2015 [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-03] (pol.).
  9. Paweł Kończyk, Pikiety OKP w miastach wojewódzkich, lewica.pl, 23 lipca 2002 [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).
  10. Adam Sochaczewski, Dość zwolnień! Pracy i chleba!, lewica.pl, 12 czerwca 2002 [dostęp 2021-04-10] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).
  11. Ogólnopolska konferencja ruchu pracowniczego, ozzip.pl, 1 listopada 2003 [zarchiwizowane z adresu 2012-09-05].
  12. II Ogólnopolska Konferencja Pracownicza, ATTAC Polska, 1 maja 2004 [zarchiwizowane z adresu 2015-05-03].
  13. Piotr Ciszewski, „III Ogólnopolska Konferencja Pracownicza” (lewica.pl),[2].
  14. Paweł Kończyk, „IV Ogólnopolska Konferencja Pracownicza” (lewica.pl),[3].
  15. Piotr Ciszewski, „Łódź: V Ogólnopolska Konferencja Pracownicza” (lewica.pl),[4].
  16. „1 Maja w Poznaniu” (lewica.pl),[5].
  17. Michał Sielski, Listonosz ma dość, więc strajkuje, GazetaPraca.pl, 24 maja 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-02-04].
  18. „Poczta Polska ma pieniądze na wycieczki do Watykanu ale nie ma na podwyżki” (wiadomosci.wp.pl),[6]
  19. Protest pod Auchan przeciwko łamaniu praw pracowniczych, Gazeta Lubuska, 4 kwietnia 2009.
  20. Szymon Marty, „PZS i OZZ IP przeciw Kauflandowi” (lewica.pl) [7]
  21. „Jest zgoda na zwolnienia w Cegielskim” (money.pl),[8]
  22. „Wiec pracowników w zakładach H. Cegielski Poznań” (wnp.pl)[9]
  23. Pikieta pracowników H. Cegielski Poznań, Onet.pl, 20 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-09].
  24. „Łódź: Pikieta pracowników służby zdrowia” (niezalezna.pl),[10]
  25. „Bielsko-Biała: OZZ Inicjatywa Pracownicza i Szpital Psychiatryczny zawarły ugodę” (www.rynekzdrowia.pl),[11]
  26. „Strajk pracowników psychiatrycznego ZOZ w Bielsku-Białej” (wiadomości.wp.pl),[12]
  27. Magda Fritz, Chęć do rokowań jest, Radio Bielsko, 19 marca 2009.
  28. Magdalena Ostrowska, ATTAC i śląska KP popiera KPiORP - lewica.pl, lewica.pl, 8 listopada 2019 [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-08] (pol.).
  29. Demonstracja w Poznaniu. „Chleba zamiast igrzysk” (www.polskieradio.pl),[13]
  30. Poznań: Chleba zamiast igrzysk! (lewica.pl),[14]
  31. 15 października – mobilizacja przeciwko CETA i TTIP!, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-07] (pol.).
  32. a b c d X Krajowy Zjazd Delegatów i Delegatek OZZ Inicjatywa Pracownicza, ozzip.pl, 2017 [zarchiwizowane z adresu 2021-04-07] (pol.).
  33. a b Zjazd Roboczy Inicjatywy Pracowniczej - sprawozdanie, www.ozzip.pl, 2020 [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-07] (pol.).
  34. Działalność Kół Młodzieżowych Inicjatywy Pracowniczej, www.ozzip.pl [dostęp 2022-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-20] (pol.).
  35. Dość wyzysku młodzieży! W parlamencie młodzi Inicjatywy Pracowniczej spierają si [dostęp 2022-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-20] (pol.).
  36. Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej Kraków, www.facebook.com [dostęp 2022-07-20] (pol.).
  37. Wojna to wyzysk! - podsumowanie działań IP podczas wojny w Ukrainie, www.ozzip.pl [dostęp 2022-07-17] (pol.).
  38. Czas powstrzymać rosnące ceny wynajmu mieszkań w Polsce! / Час зупинити зростання орендної плати в Польщі!, Petycjeonline.com [dostęp 2022-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-17].
  39. Biuletyn Inicjatywa Pracownicza, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  40. Na pierwszej Linii (IP VW), www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  41. Głos Załogi Amazona, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  42. Publicystyka, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  43. Prawo, ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  44. Książki i broszury, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] (pol.).
  45. Przeciwko wyzyskowi i dewastacji. Inicjatywa Pracownicza wobec kryzysu klimatycznego i ekologicznego, www.ozzip.pl [dostęp 2022-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-17] (pol.).
  46. Frankfurt: Blokada przemarszu neonazistów, epoznan.pl [dostęp 2019-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-08] (pol.).
  47. Piotr Ciszewski, Jacek Rosołowski, Frankfurt nad Odrą - Blokada marszu neonazistów, lewica.pl [dostęp 2019-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-08].
  48. Amazon Workers International - Transnational Social Strike Platform, 11 grudnia 2020 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  49. List pracowników Amazon z Europy i US do Jeffa Bezosa i Stefano Perego, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-07] (pol.).
  50. Niech Amazon zapłaci! #MakeAmazonPay, www.ozzip.pl [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-07] (pol.).
  51. Founding of a New International, Freedom News, 12 maja 2018 [dostęp 2019-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-08] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

BlackFlagSymbol.svg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Jsymmetry z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC BY 3.0

The black flag, a traditional anarchist and pirate symbol. Use it for any purposes whatsoever.

-Jonathan Spangler / en:User:jsymmetry
OZZ „IP” - Wysokie czynsze niskie place.png
Autor: Tomasz Molina, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baner Inicjatywy Pracowniczej.
Logo OZZ IP.png
Autor: Ogólnopolski Związek Zawodowy „Inicjatywa Pracownicza”, Licencja: CC BY 3.0
Logo Ogólnopolskiego Związku Zawodowego „Inicjatywa Pracownicza”.
Anarchy-symbol.svg
Anarchy symbol - Basic traditional circumscribed "A" anarchy symbol based on File:Anarchy symbol neat.png