Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy

Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy
Ilustracja
Logo OZZL
Państwo

 Polska

Data założenia

1 czerwca 1991

Nr KRS

0000100032

Data rejestracji

18 października 1991

Dziedzina

związek zawodowy

Przewodniczący

Grażyna Cebula-Kubat

Adres

ul. Gdańska 27
85-005 Bydgoszcz

brak współrzędnych
Strona internetowa

Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, OZZL – polska, ogólnokrajowa organizacja związkowa wywodząca się z tradycji powołanego 17 marca 1921 Związku Lekarzy Państwa Polskiego, reprezentująca interesy środowiska lekarskiego, zrzeszająca lekarzy wszystkich specjalności.

Chronologia

  • 31 stycznia 1991: do rejestru związków zawodowych wpisany został działający lokalnie na terenie województwa bydgoskiego Związek Zawodowy Lekarzy Medycyny (ZZLM)[1]
  • 1 czerwca 1991: w Stargardzie, z inicjatywy Krzysztofa Bukiela uformował się komitet założycielski związku zawodowego lekarzy o charakterze ogólnokrajowym, o nazwie: "Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy"[2]
  • 18 października 1991: Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy. Bezpośrednio po rejestracji, nastąpiła integracja OZZL z ZZLM[2]
  • 26 maja 1995: OZZL uzyskał sądowe potwierdzenie reprezentatywności dla zawodu lekarza[3]
  • 28 maja 2005: OZZL został członkiem Europejskiej Federacji Związków Zawodowych Lekarzy Etatowych (European Federation of Salaried Doctors: FEMS)[3]
  • 24 czerwca 2021: przyjęto OZZL w poczet organizacji członkowskich Forum Związków Zawodowych[4].

Przewodniczący

Członkostwo

Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy[8][9][10] zrzesza lekarzy i lekarzy dentystów zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (także spółdzielczej umowy o pracę), jak również lekarzy i lekarzy dentystów wykonujących pracę zarobkową za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudniają do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia, oraz mają takie prawa i interesy związane z wykonywaniem pracy, które mogą być reprezentowane i bronione przez związek zawodowy. Członkami Związku mogą być także lekarze i lekarze dentyści: bezrobotni, emeryci i renciści. Utrata zatrudnienia nie oznacza utraty członkostwa[11].

Cele i ich realizacja

Celem Związku jest obrona praw, godności i interesów lekarzy oraz przywrócenia zawodowi lekarza statusu zawodu wolnego, jak również formułowanie i prezentacja stanowisk w sprawach dotyczących systemu opieki zdrowotnej w Polsce, wykonywania zawodu lekarza, praw pacjentów i praw pracowniczych. Związek realizuje swoje cele przez:

  • reprezentowanie swoich członków wobec władz, organów administracji państwowej oraz wobec pracodawcy – w wypadku lekarzy zatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
  • udzielanie pomocy prawnej i podejmowanie interwencji w przypadku konfliktu między członkiem Związku a władzami, organem administracji państwowej lub pracodawcą lekarza – jeśli konflikt dotyczy prowadzonej przez lekarza praktyki zawodowej,
  • współpracę z samorządem lekarskim,
  • występowanie do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o zbadanie zgodności ustaw z Konstytucją RP i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie oraz zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją RP, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, jeżeli akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania OZZL,
  • korzystanie z innych uprawnień przysługujących związkom zawodowym, wynikających z Konstytucji RP i przepisów prawa[11][12].

OZZL pełnił rolę opiniotwórczą, uświadamiając lekarzom ich prawa i szczególną pozycję w systemie opieki zdrowotnej. Dzięki Związkowi lekarze w Polsce odzyskali swoją godność i bardziej adekwatne wynagrodzenie, po trwającym w czasach PRL wyzysku i deprecjonowania ich roli jako kluczowego elementu systemu "służby zdrowia"[13].

Struktury pionowe i poziome

Centralę związku stanowi Zarząd Krajowy OZZL z siedzibą w Bydgoszczy[8]. Struktury pionowe tworzą zarządy regionów OZZL (pokrywające się terytorialne z granicami województw). Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi są oddziały terenowe – zakładowe i międzyzakładowe. Przewodniczącym komitetu założycielskiego był Krzysztof Bukiel, który następnie został na pierwszym Krajowym Zjeździe Delegatów wybrany na funkcję przewodniczącego Zarządu Krajowego i pełni tę funkcję nieprzerwanie nadal[3][14].

W ramach struktur poziomych OZZL, funkcjonowały: Porozumienie Lekarzy Kolejowej Służby Zdrowia OZZL, Porozumienie Lekarzy MSW OZZL, Porozumienie Lekarzy Uzdrowiskowych OZZL, Porozumienie Lekarzy Klinicznych OZZL[3], Porozumienie Rezydentów OZZL (reaktywowane w roku 2015)[15].

Związek wydawał w latach 1995–2003 miesięcznik o zasięgu krajowym „Lekarz Polski”, w nakładzie do 50 tys. egzemplarzy. Najaktywniejsi publicyści związku[16]: Włodzimierz Grądzki (redaktor naczelny)[17], Krzysztof Bukiel[5][6], Ryszard Kijak[18], Mirosław Stelągowski[19], Zdzisław Szramik[20], którzy pisali artykuły na temat sytuacji lekarzy i konieczności reformy systemu opieki zdrowia do wielu mediów o zasięgu ogólnopolskim[21].

Projekt Racjonalnego Systemu Opieki ZdrowotnejRp.

Nowatorski, szczegółowy projekt Racjonalnego Systemu Opieki ZdrowotnejRp. w Polsce[22] (RSOZ) powstawał w latach 2003-2007. Stworzyła go ekspercka grupa Porozumienia Środowisk Medycznych (PŚM), powołanego przez OZZL z inicjatywy jego przewodniczącego Krzysztofa Bukiela, koordynatora prac i współautora opracowania. Projekt poparło kilkadziesiąt organizacji działających w służbie zdrowia. Poza nimi, projekt znalazł uznanie Krajowej Izby Gospodarczej, Transparency International Polska, Centrum im. Adama Smitha. Był prezentowany na konferencjach w Krajowej Izbie Gospodarczej i na posiedzeniu sejmowej Komisji Zdrowia.

Współpraca z organizacjami

  • Ruch Obywatelski na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych (JOW)[23][24][25]. OZZL ściśle współpracował z prekursorem i liderem JOW profesorem Jerzym Przystawą[26][27] i z Januszem Sanockim[28]. Związek w 2001 przy współpracy z Ruchem JOW zorganizował w Białymstoku w Pałacu Branickich Ogólnopolską Konferencję JOW Poseł z każdego powiatu. Członkowie OZZL brali udział w akcjach informacyjnych i manifestacjach Ruchu pod nazwą Marsz na Warszawę.
  • Centrum im. Adama Smitha (CAS)[29] pierwszy niezależny instytut typu „think tank” w Polsce, promujący idee wolnego rynku. Idee te również promował związek. Owocna okazała się współpraca z ekspertami CAS Krzysztofem Dzierżawskim[30] i Wojciechem Misińskim[31][32], zwłaszcza w tworzeniu projektu Racjonalnego systemu opieki zdrowotnej.
  • Europejska Federacja Lekarzy Etatowych (FEMS - European Federation of Salaried Doctors)[33][34] z biurem w Brukseli. OZZL jest członkiem tej organizacji od 2005. Dwukrotnie organizował posiedzenia plenarne FEMS w Polsce – w Warszawie w 2008 i w Krakowie w 2015. Stałym przedstawicielem OZZL w FEMS od 2005 jest Ryszard Kijak, sekretarz Zarządu Krajowego OZZL[18]. W latach 2009–2012 był członkiem ścisłego kierownictwa FEMS – zastępcą sekretarza generalnego Deputy Secretary General w pięcioosobowym prezydium. W następnej kadencji pełnił tę funkcję Stanisław Urban, członek ZK OZZL. W 2008 gościem X Krajowego Zjazdu Delegatów był przewodniczący FEMS Claude Wetzel. W 2022 przedstawicielami OZZL w FEMS są R. Kijak i Natalia Sot-Muszyńska.
  • Komitet Obrony Reformy Ochrony Zdrowia (KOROZ). Utworzony 7 kwietnia 1998 z inicjatywy OZZL. W jego skład weszły następujące organizacje: OZZL, Naczelna Izba Lekarska, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, NSZZ „Solidarność”, Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych, Związek Zawodowy Anestezjologów. Celem Komitetu był protest przeciwko próbom storpedowania wprowadzenia kas chorych przez ówczesnego ministra finansów i wicepremiera Leszka Balcerowicza[1].
  • Porozumienie Zawodów Medycznych (PZM)[35][36]. Z inicjatywy OZZL powołana 5 lutego 2016, nieformalna grupa związków zawodowych funkcjonujących w służbie zdrowia, będąca forum wymiany i uzgadniania poglądów w zakresie funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej, z głównym celem opracowania wspólnych postulatów płacowych dla wszystkich zawodów medycznych i podjęcie działań na rzecz ich realizacji. W mediach i wobec strony rządowej prezentowała wspólnie uzgodnione opinie i stanowiska na temat systemu opieki zdrowotnej. Na spotkaniu 4 września 2020 roku w Warszawie przedstawiciele organizacji członkowskich postanowili o zmianie dotychczasowej formuły współpracy, co oznaczało rozwiązanie PZM.
  • Forum Związków Zawodowych (FZZ). Wstąpienie do FZZ, jednej z trzech największych w Polsce central związkowych, organizacji reprezentatywnej w rozumieniu zapisów ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, spowodowało iż z mocy prawa OZZL stał się reprezentatywny w świetle tej ustawy, a tym samym korzysta z uprawnień zakładowych i ponadzakładowych przysługujących organizacji reprezentatywnej. Przedstawicielami OZZL w FZZ są Grażyna Cebula-Kubat i Krzysztof Bukiel.

Najważniejsze akcje, protesty, strajki

OZZL był organizatorem licznych ogólnopolskich akcji protestacyjnych, strajkowych, manifestacji i happeningów.

Pierwsza ogólnopolska akcja protestacyjna lekarzy, zorganizowana przez OZZL, rozpoczęła się 6 stycznia 1993[1]. Lekarze zaprzestali wydawania druków zwolnień lekarskich (L4) i zaświadczeń. Na przełomie grudnia 2011 i stycznia 2012 odbył się tzw. „protest pieczątkowy”[37]. Lekarze oznaczali recepty stemplem o treści: Refundacja leku do decyzji NFZ. Protest był skierowany przeciwko przepisom, które nakładały na lekarza obowiązek oznaczania na recepcie stopnia odpłatności za lek refundowany i przewidywały kary dla lekarzy, którzy popełnią w tym zakresie błąd. Jedną z ostatnich akcji protestacyjnych rozpoczęto w październiku 2017, gdy Porozumienie Rezydentów OZZL zorganizowało głośny protest głodowy[38], w którym wzięli udział również przedstawiciele niektórych innych zawodów. Protest doprowadził do podpisania z Ministerstwem Zdrowia w lutym 2018 wspólnego dokumentu zawierającego uzgodnienia w zakresie wynagrodzeń i kilku innych istotnych problemów dotyczących środowiska lekarskiego.

Największe akcje strajkowe lekarzy miały miejsce w latach 1997, 2006, 2007. Polegały one przede wszystkim na ograniczeniu pracy szpitali do tzw. „trybu ostrodyżurowego”, prowadzone były też niekiedy też w formie strajku orzeczniczego, czyli niewydawania niektórych zaświadczeń, zwolnień lekarskich, sprawozdań statystycznych. Strajk lekarzy w roku 2006 objął ponad 250 szpitali, a w roku 2007 (na ogólną liczbę 750 szpitali w kraju) 450, spośród których w ponad 90 lekarze gremialnie zwolnili się z pracy, po czym powtórnie zatrudnili się na nowych, lepszych warunkach.

Największe manifestacje lekarzy, organizowane przez OZZL głównie w Warszawie, odbyły się w latach 1996, 1997, 2006 i 2016. Ta z 24 maja 1996 jest uważaną za pierwszą w historii Polski, a z całą pewnością po 1945, ogólnopolską manifestację lekarzy[3]. Oprócz postulatów płacowych, lekarze domagali się wprowadzenia ubezpieczeń zdrowotnych i mechanizmów rynkowych w ochronie zdrowia.

Poza Polską, 15 grudnia 2008 ponad stuosobowa delegacja OZZL[39] wzięła udział w demonstracji przedstawicieli lekarzy ze wszystkich krajów Unii Europejskiej przed gmachem Parlamentu Europejskiego w Strasburgu. Akcja była zorganizowana przez FEMS[40], do której należy OZZL. Celem demonstracji był sprzeciw wobec niektórych planowanych zmian w treści dyrektywy UE o czasie pracy. Protest zakończył się sukcesem: Parlament Europejski przyjął rozwiązania, o które upominali się lekarze, tym samym zajął przeciwne stanowisko niż rządy państw, czyli Rada Europy[3].

11 września 2021 OZZL uczestniczył w Wielkim Proteście Medyków w Warszawie z udziałem 30 tysięcy pracowników[41][42], a po zakończeniu manifestacji, przystąpił do współorganizacji tzw. „Białego miasteczka 2.0"[43].

W roku 2020 Zarząd Krajowy powołał Zespół Kryzysowy do udzielania pomocy prawnej lekarzom w konfliktach z pracodawcą, powstałych na tle zmiany trybu udzielania świadczeń z powodu pandemii COVID-19[44][45].

Przypisy

  1. ↑ a b c OZZL, Determinacja i upór, 15 lat Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy [dostęp 2021-02-12].
  2. ↑ a b OZZL, 20 lat OZZL, Kalendarium 1991-2011, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy [dostęp 2021-02-12].
  3. ↑ a b c d e f Kijak Ryszard, Bukiel Krzysztof, Dzieje i nadzieje Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, Bydgoszcz: Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, 2010, ISBN 978-83-931019-0-0, OCLC 803966894 [dostęp 2021-02-10].
  4. ↑ FZZ - Forum Związków Zawodowych, FZZ | Forum Związków Zawodowych [dostęp 2021-11-26] (ang.).
  5. ↑ a b Krzysztof Bukiel, Krzysztof Bukiel, OZZL: Naprawa publicznej ochrony zdrowia nie leży w niczyim interesie, pulsmedycyny.pl [dostęp 2021-02-13] (pol.).
  6. ↑ a b Krzysztof Bukiel – XVI Forum Rynku Zdrowia – 19–20 października 2020 • Warszawa • Hybrydowa formuła – stacjonarnie i online, www.forumrynkuzdrowia.pl [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  7. ↑ a b Nową przewodniczącą OZZL Grażyna Cebula-Kubat. Krzysztof Bukiel zrezygnował z reelekcji. rynekzdrowia.pl, 2022-10-14. [dostęp 2022-11-05].
  8. ↑ a b OGÓLNOPOLSKI ZWIĄZEK ZAWODOWY LEKARZY | Rejestr.io, rejestr.io [dostęp 2021-02-10].
  9. ↑ Strona internetowa OZZL, www.ozzl.org.pl [dostęp 2021-02-10].
  10. ↑ Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, www.facebook.com [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  11. ↑ a b OZZL, Tekst jednolity Statutu Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy z dnia 19 października 2018 roku, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, 19 października 2018 [dostęp 2021-02-10].
  12. ↑ Wolters Kluwer, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy – cele i zadania, OpenLEX [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  13. ↑ Rozkułaczyć lekarzy ! komentarz aktualny., www.ozzl.org.pl [dostęp 2021-04-14].
  14. ↑ Krzysztof Bukiel znowu szefem OZZL?, Gazeta Lekarska, 2 października 2014 [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  15. ↑ Porozumienie Rezydentów OZZL, Porozumienie Rezydentów OZZL [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  16. ↑ Tag “Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy”, www.termedia.pl [dostęp 2021-02-10].
  17. ↑ Apel - list otwarty do Premiera RP, www.ozzl.org.pl [dostęp 2021-04-14].
  18. ↑ a b Ryszard Kijak – informacje: medycyna i ochrona zdrowia, www.rynekzdrowia.pl [dostęp 2021-02-13] (pol.).
  19. ↑ Sejm RP, Posiedzenie Sejmowej Komisji Zdrowia, orka.sejm.gov.pl, 23 czerwca 1999 [dostęp 2021-04-14].
  20. ↑ Biała armia - felieton aktualny Z. Szramika, www.ozzl.org.pl [dostęp 2021-04-14].
  21. ↑ K. Bukiel, R. Kijak, Z. Szramik, W szponach systemu, Bydgoszcz: Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, 2016, s. 5–878, ISBN 978-83-931019-1-7 [dostęp 2021-02-10].
  22. ↑ Racjonalny system opieki zdrowotnej – najkrócej, www.ozzl.org.pl [dostęp 2021-02-10].
  23. ↑ Ruch Obywatelski na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych – Chcemy posłów odpowiedzialnych przed wyborcami! [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  24. ↑ Oświadczenie Ruchu JOW, Ruch Obywatelski na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  25. ↑ Zdzisław Ilski, Rozwój Ruchu Obywatelskiego na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych, „Wrocławskie Studia Politologiczne”, 19, 26 listopada 2015, s. 19–37, ISSN 1643-0328 [dostęp 2021-02-11] (pol.).
  26. ↑ Jerzy Przystawa, Ruch Obywatelski na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  27. ↑ Jerzy Przystawa, Konieczność nieuświadomiona, Multibook.pl [dostęp 2021-02-11] (pol.).
  28. ↑ MamPrawoWiedziec.pl Janusz Sanocki, MamPrawoWiedziec.pl [dostęp 2021-02-11].
  29. ↑ Centrum im. Adama Smitha Pierwszy Niezależny Instytut w Polsce od 16 września 1989 roku, www.smith.pl [dostęp 2021-02-13].
  30. ↑ Krzysztof Dzierżawski, dzierzawski.pl [dostęp 2021-02-11].
  31. ↑ Dr Wojciech Misiński, ekspert Centrum im. Adama Smitha, adiunkt w Katedrze Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstwa Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu: Szpital, który nie przynosi zysku musi upaść, www.rynekzdrowia.pl [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  32. ↑ Dr Wojciech Misiński | Centrum im. Adama Smitha, smith.pl [dostęp 2021-02-11].
  33. ↑ About FEMS, www.fems.net [dostęp 2021-02-10].
  34. ↑ Domus Medica Europea, European Federation of Salaried Doctors | EdomusMedica, www.edomusmedica.eu [dostęp 2021-02-11].
  35. ↑ Porozumienie Zawodów Medycznych – informacje: medycyna i ochrona zdrowia, www.rynekzdrowia.pl [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  36. ↑ Porozumienie Zawodów Medycznych rozwiązane, www.politykazdrowotna.com [dostęp 2021-02-10].
  37. ↑ OZZL: protest pieczątkowy trwa, Wprost, 5 stycznia 2012 [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  38. ↑ Protest rezydentów trwa., wyborcza.pl [dostęp 2021-02-10].
  39. ↑ Agata Pustułka, Będzie protest polskich lekarzy w Strasbourgu, Polska Times, 23 listopada 2008 [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  40. ↑ Euromanif Médecins, euromedimanif.canalblog.com [dostęp 2021-02-10] (fr.).
  41. ↑ Wielki protest medyków zakończony. Otwarte Białe Miasteczko 2.0, pulsmedycyny.pl [dostęp 2021-11-26] (pol.).
  42. ↑ Wielki protest medyków w Warszawie. "Białe miasteczko" przed kancelarią premiera, gospodarka.dziennik.pl, 11 września 2021 [dostęp 2021-11-26] (pol.).
  43. ↑ Przewodniczący Porozumienia Rezydentów OZZL Wojciech Szaraniec: Pacjenci umierają w kolejkach i na SOR-ach. Trzeba naprawić służbę zdrowia, Rzeczpospolita [dostęp 2021-11-26] (pol.).
  44. ↑ Zespół Kryzysowy OZZL prawnie wspiera lekarzy, www.rp.pl [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  45. ↑ Polityka zdrowotna, Tag „Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy”, www.politykazdrowotna.com [dostęp 2021-02-10].

Media użyte na tej stronie

Logo OZZL.jpg
Autor: Krzysztof Bukiel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Logo Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy