Ogórecznik

Ogórecznik
Ilustracja
Ogórecznik lekarski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rodzina

ogórecznikowate

Rodzaj

ogórecznik

Nazwa systematyczna
Borago L.
Sp. Pl. 137. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

Borago officinalis L.[3]

Borago pygmaea

Ogórecznik (Borago L.) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych. Należy do niego 5 gatunków[4][5]. Występują one w basenie Morza Śródziemnego[5][6]. Uprawiany i szeroko rozprzestrzeniony został ogórecznik lekarski B. officinalis[5], uprawiany i przejściowo dziczejący (jako efemerofit) także w Polsce[7]. Sadzony jest jako roślina ozdobna, miododajna i olejodajna (z nasion wytwarza się olej z ogórecznika). Kwiaty dodawane są do sałatek, a dawniej roślina wykorzystywana była także jako warzywo liściaste[5].

Morfologia

Pokrój
Pokryte szczeciniastymi włoskami[8] rośliny jednoroczne osiągające do 0,7 m wysokości lub byliny o pędach pełzających[6].
Liście
Skrętoległe, pojedyncze[6].
Kwiaty
5-krotne[6], półwiszące[8]. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte w krótką rurkę u nasady, dalej szeroko[6], gwiazdkowato rozpostarte, purpurowoniebieskie lub białe[8]. Przy końcu rurki korony osklepki. Pręciki równej długości, o okazałych pylnikach, wzniesionych i przytulonych do szyjki słupka, z łącznikiem pazurkowato wydłużonym, ale o nitkach bardzo krótkich. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka[6].
Owoce
Rozłupnie rozpadające się na cztery pomarszczone rozłupki[6].

Systematyka

Rodzaj należy do podplemienia Boragininae, plemienia Boragineae, podrodziny Boraginoideae z rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[9].

Wykaz gatunków[4]
  • Borago longifolia Poir.
  • Borago morisiana Bigazzi & Ricceri
  • Borago officinalis L. – ogórecznik lekarski
  • Borago pygmaea (DC.) Chater & Greuter
  • Borago trabutii Maire

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).
  3. ↑ a b Borago. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-30].
  4. ↑ a b Borago. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-30].
  5. ↑ a b c d David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 123. ISBN 978-1-107-11502-6.
  6. ↑ a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 232. ISBN 0-333-74890-5.
  7. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 43, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. ↑ a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  9. ↑ Genus: Borago L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-30].

Media użyte na tej stronie

Borago pygmaea in Dunedin Botanic Garden.jpg
Autor: Krzysztof Golik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Borago pygmaea in Dunedin Botanic Garden, Dunedin, New Zealand