Ogorzałka nowozelandzka

Ogorzałka nowozelandzka
Aythya novaeseelandiae[1]
(Gmelin, 1789)

Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Rząd

blaszkodziobe

Rodzina

kaczkowate

Podrodzina

kaczki

Plemię

Aythyini

Rodzaj

Aythya

Gatunek

ogorzałka nowozelandzka

Synonimy
  • Anas novae Seelandiae Gmelin, 1789[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Ogorzałka nowozelandzka[4] (Aythya novaeseelandiae) – endemiczny gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Wyspę Północną i Wyspę Południową (Nowa Zelandia). W języku maoryskim nazywana matapouri, papango, raipo i titiporangi[5]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].

Opis

Pióra ogorzałki nowozelandzkiej są umaszczenia brązowego lub czarnego. Głowa samca jest ubarwienia ciemnozielonego, a oczy koloru żółtego, dziób o odcieniu szarobiałym. Samica jest trochę podobna do samca, lecz jej głowa i oczy są brązowe, dziób szary, często z pierścieniem białych piór u jego nasady[7]. U obu płci w trakcie lotu widoczny jest biały pasek[8].

Występowanie

Zamieszkuje głębokie, słodkie, śródlądowe akweny na Wyspie Północnej i Wyspie Południowej[8]. Ogorzałka nowozelandzka jest gatunkiem osiadłym i nie podejmuje regularnych migracji, jedynie w trakcie zimy zmienia akweny, jeżeli zamarzły[9].

Cykl życiowy

Gatunek gniazduje od października do marca. Samica składa od pięciu do ośmiu kremowych lub białych jaj. Gniazda zakłada w pobliżu wody, często na zboczach brzegów. Gniazdo zazwyczaj pokryte jest trawą[8]. Pisklęta wykluwają się po czterech tygodniach od czasu złożenia jaj i od razu potrafią nurkować w celu poszukiwania pożywienia[9].

Ogorzałka nowozelandzka pożywienia poszukuje głównie pod powierzchnią lustra wody. Pod wodą może przebywać od 20 do 30 sekund, schodząc na głębokość do 3 metrów. Odżywia się roślinnością wodną, małymi rybami, wodnymi ślimakami, małżami i owadami[9][10]. Ogorzałka nowozelandzka często podczas żerowania spotykana jest razem z łyską australijską, która przepędza w wyższe warstwy wody drobne organizmy wodne (m.in. krewetki), którymi żywi się również ogorzałka[9].

Przypisy

  1. Aythya novaeseelandiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b New Zealand Scaup (Aythya novaeseelandiae). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
  3. Aythya novaeseelandiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Aythyini Delacour & Mayr, 1945 (1831) (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-26].
  5. Perrine Moncrieff: New Zealand Birds and How to Identify Them. Whitcombe and Tombs Ltd., 1961, s. 113.
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 10.1. [dostęp 2020-07-26]. (ang.).
  7. Adams, L.: New Zealand scaup. [w:] New Zealand Birds Online [on-line]. 2003. [dostęp 2020-07-26]. (ang.).
  8. a b c J. Marshall, F. Kinsky, C. Robertson: Common Birds in New Zealand. A.H. & A.W. Reed, 1972, s. 31. ISBN 0-589-00730-0.
  9. a b c d Ronald Lockley: New Zealand Endangered Species. Cassell NZ, 1980, s. 82. ISBN 0-908572-22-0.
  10. Margaret Orbell: Birds of Aotearoa. Reed Publishing NZ Ltd., 2003, s. 129. ISBN 0-7900-0909-9.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
NZ Scaup 01.jpg
(c) I, Tony Wills, CC BY-SA 3.0
New Zealand Scaup. Karori Wildlife Sanctuary, Wellington, New Zealand.
Aythya novaeseelandiae distribution map.png
Autor: Lars Falkdalen Lindahl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Distribution map of Aythya novaeseelandiae (New Zealand Scaup) (red)
  • Distribution data from BirdLife International 2009. Aythya novaeseelandiae. In: IUCN 2011. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2011.2. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 12 February 2012.
  • Map from Natural Earth
NZ220315 Scaup Queenstown.jpg
Autor: Oren Rozen, Licencja: CC BY-SA 3.0
New Zealand scaup at Queenstown, New Zealand