Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wileńskiego

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wileńskiego

(c) I, Juliux, CC-BY-SA-3.0 Ogród botaniczny na Kojranach (2007)
Państwo	Litwa
Miejscowość	Wilno
Dzielnica	Antokol, Zakret
Powierzchnia	199 ha
Data założenia	1974 (1781, 1919)
Położenie na mapie Litwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wileńskiego
54°41′N 25°14′E/54,683333 25,233333
Strona internetowa

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wileńskiego (lit. Vilniaus universiteto Botanikos sodas) – ogród botaniczny Uniwersytetu Wileńskiego założony w 1781, położony na Zakrecie (ogród założony w 1919) i na Kojranach (ogród założony w 1974).

Pierwszy ogród botaniczny w Wilnie został założony w 1781 przez Jeana-Emmanuela Giliberta i Georga Forstera^[1] na dziedzińcu Collegium Medicum^[2]. W 1806 roku zbudowano na jego terenie cieplarnie i oranżerie, a dwa lata później ogród poszerzono o tereny za rzeką. Po powstaniu listopadowym w 1832 roku Uniwersytet Wileński zamknięto, a ogród przekazano Akademii Medyko–Chirurgicznej, by w 1842 r. go zamknąć. W następnych latach na jego terenie znajdowała letnia rezydencja generał-gubernatora^[3].

W 1864 roku dawny ogród botaniczny przeszedł na własność miasta. W latach 1870–1872 architekt Nikołaj Czagin połączył ogrody Botaniczny, Bernardyński i Katedralny (Zamkowy) w jedną całość. W 1880 roku władze miasta przekształciły nowe założenie w park miejski, który zaprojektował w latach 1806–1808 Aleksander Władysław Strauss^[3].

W latach 1919–1939 ogród botaniczny Uniwersytetu Stefana Batorego położony był na Zakrecie^[1], na Wilczej Łapie, w zakolu Wilii. Ogród założono w 1919, a uruchomiono w roku następnym. Organizatorem ogrodu był Piotr Wiśniewski. Ogród sukcesywnie rozbudowywano, zwiększała się także liczba uprawianych gatunków (2800 w 1937)^[2].

Obecnie (XXI w.) wileński ogród jest największy na Litwie, obejmuje 199 hektarów, a rośnie w nim 10 000 gatunków i działa w dwóch lokalizacjach^[4], z których jedną jest ogród z czasów II RP^[2]. Okupację niemiecką ogród przetrwał bez większych zniszczeń, poważnie zniszczony został dopiero podczas walk o Wilno w 1944 r. i w następnych latach nie był odbudowywany. Renowacja ogrodu miała miejsce w drugiej połowie lat 1950., gdy uporządkowano zbiory, zaś w latach 1960. wybudowano trzy nowe szklarnie, a powierzchnię Ogrodu powiększono do 7,35 ha (w 1971 r. osiągnięto liczbę 4000 gatunków).

W 1974 założono nowy ogród botaniczny w Kojranach, na wschód od Wilna, o powierzchni 150 ha, a dotychczasowy ogród na Zakrecie został oddziałem nowego.

Dyrektorzy^[2]:

• Piotr Wiśniewski (1919–1923)
• Józef Trzebiński (1924–1937)
• Franciszek Ksawery Skupieński (1937–1939)
• Konstantin Regel (1939–1940)
• Jakub Mowszowicz (1944–1945)
• Aldona Łuczyńska (1954–1974)

Przypisy