Okręg Kraków Armii Krajowej

Okręg Kraków Armii Krajowej
Historia
Państwo	Polskie Państwo Podziemne
Rozformowanie	1944
Organizacja
Kryptonim	Gobelin, Godło, Muzeum
Rodzaj sił zbrojnych	partyzantka
Formacja	SZP, ZWZ, AK
Podległość	Komenda Główna AK

Historia Polski

Ten artykuł jest częścią cyklu: Polskie Państwo Podziemne

Okręg Kraków Służby Zwycięstwu Polski - Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej "Gobelin", "Godło" "Muzeum"

Komendzie Głównej AK podlegały 3 obszary oraz 8 okręgów, takich jak np. Kraków (wraz z podokręgami, np. Podokręg Rzeszowski) obejmujących teren województwa, podzielony na obwody w granicach powiatu. Obwodowi podlegały placówki obejmujące jedną lub kilka gmin.

Organizacja okręgu

Inspektoraty Rejonowe:

• Inspektorat Kraków Armii Krajowej,
• Inspektorat Miechów Armii Krajowej,
• Inspektorat Nowy Sącz Armii Krajowej,
• Inspektorat Tarnów Armii Krajowej,
• Podokręg Rzeszów Armii Krajowej, któremu podlegały od 1943 Inspektoraty Rejonowe:
  • Inspektorat Jasło Armii Krajowej, Obwód Jasło AK
  • Inspektorat Krosno OP-15^[1]
  • Inspektorat Łańcut^[1]
  • Inspektorat Sanok OP-23^[1]
  • Inspektorat Przemyśl Armii Krajowej
  • Inspektorat Rzeszów Armii Krajowej
  • Inspektorat Tarnobrzeg^[1].
  • Inspektorat Mielec Armii Krajowej.

W ramach odtworzenia Sił Zbrojnych w czasie Akcji Burza:

• 21 Dywizja Piechoty Armii Krajowej Okręg Kraków 1 pułk strzelców podhalańskich AK
• 6 Dywizja Piechoty AK Ziemi Krakowskiej „Odwet” Okręg Kraków AK; 12 pułk piechoty AK Ziemi Bocheńskiej i 16 pułk piechoty AK
• Krakowska Brygada Kawalerii Zmotoryzowanej Armii Krajowej
• 5 pułk Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej
• 6 pułk Strzelców Pieszych Armii Krajowej,
• 8 pułk Ułanów Armii Krajowej.
• dla Podokręgu Rzeszów AK:
• 24 Dywizja Piechoty Armii Krajowej "Rzeszowska" 17 pułk piechoty Armii Krajowej
• 22 Dywizja Piechoty Armii Krajowej "Jarosławska" 38 pułk piechoty AK

Komendanci okręgu (kolejno)

• płk dypl. Julian Filipowicz "Róg",
• płk dypl. Zygmunt Miłkowski "Wrzos"
• płk dypl. Józef Spychalski "Luty",
• ppłk dypl. Wojciech Wayda „Odwet”,
• płk dypl. Edward Godlewski "Garda",
• płk Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski "Kruk II"

"Burza" w okręgu

"Burzę" w okręgu krakowskim cechowała duża dynamika działań rozciągniętych zarówno w czasie jak i w przestrzeni. W podokręgu rzeszowskim zmobilizowano oddziały 24 Dywizji Piechoty AK płk. Kazimierza Putka "Zwornego", w inspektoratach przemyskim i rzeszowskim oddziały 22 Dywizji Piechoty AK mjr. Łukasza Świtalskiego "Grzywacza". W inspektoracie jasielskim, rzeszowskim i mieleckim walczyły oddziały 10 Brygady Kawalerii AK. W zachodniej części okręgu krakowskiego działały: oddziały 6 DP płk. Wojciecha Waydy "Odweta" w inspektoracie tarnowskim i krakowskim, oddziały 106 Dywizji Piechoty AK ppłk. Bolesława Nieczui-Ostrowskiego "Tysiąca" i oddziały Krakowskiej Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej. W inspektoracie miechowskim Samodzielny Batalion Partyzancki "Skała" mjr. Jana Pańczakiewicza "Ziemowita". Ostatnie cztery jednostki tworzyły Grupę Operacyjną "Kraków" pod dowództwem płk. Edwarda Godlewskiego "Gardy".

Przypisy

Bibliografia

• Grzegorz Ostasz: Podziemna armia. Podokręg AK Rzeszów. Rzeszów: Wydawnictwo Libra, 2010, s. 57–67. ISBN 978-83-89183-57-6.
• Franciszek Sagan: Podokręg Armii Krajowej Rzeszów. Rzeszów: Resprint, 2009, s. 191–269. ISBN 978-83-60942-44-4.
• Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Lublin : Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.

Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa Komenda Główna Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych Obszary Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy Okręgi Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń Korpusy Kielecki Warszawski Dywizje piechoty 2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP Brygady 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska Pułki piechoty 1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp Pułki kawalerii 1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł Akcje i operacje Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja Ostra Brama Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Dywersja i sabotaż Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie Zamachy Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja Kutschera Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa Bitwy i potyczki Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej (Bitwa na Porytowym Wzgórzu) Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw Wywiad Most I Most II Most III Operacja Synteza Organizacje AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska Odznaczenia Krzyż Armii Krajowej Krzyż Powstania Warszawskiego Warszawski Krzyż Powstańczy