Okręg Szkolny Warszawski

Okręg Szkolny Warszawski (OSW; 1922-1932), Okręg Szkolny Warszawsko-Łódzki (1932-1939) – jeden z okręgów szkolnych II RP, utworzony rozporządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 3 maja 1922 roku o utworzeniu Okręgu Szkolnego Warszawskiego[1], w granicach miasta stołecznego oraz województw: warszawskiego, kieleckiego i lubelskiego z siedzibą kuratora w Warszawie.

Rozporządzenie weszło w życie 16 maja 1922 roku.

Historia

1 września 1925 z właściwości Okręgu Szkolnego Warszawskiego wyłączono województwo lubelskie[2], zaś 1 września 1927 roku także białostockie[3] i kieleckie[4][5].

Rozporządzeniem MWRiOP z dnia 7 lipca 1932 roku, a także rozporządzeniem RM z dnia 15 maja 1937 roku o okręgach szkolnych, Okręg Szkolny Warszawski obejmował województwa warszawskie i łódzkie i stąd zmiana nazwy na Okręg Szkolny Warszawsko-Łódzki[6].

W latach 1931-1939 wizytatorem okręgowym w Kuratorium - w randze kuratora - był rodzony brat F. Dzierżyńskiego - Ignacy Dzierżyński (1879 – 1953)[7].

Z początkiem 1938 roku podjęto decyzję o restytucji Okręgu Szkolnego Łódzkiego, co miało nastąpić z nowym rokiem szkolnym 1939/1940. Na przełomie lutego i marca 1938 roku powstała w Łodzi Delegatura Kuratorium Warszawskiego, jako instytucja przejściowa. Do realizacji tego zamysłu nie doszło z powodu wybuchu II wojny światowej[8].

Kuratorzy warszawscy.
1922–1931. Grzegorz Zawadzki.
1931–1937. Ignacy Pytlakowski.
1937–1939. Wiktor Ambroziewicz.

Obwody szkolne

W 1933 roku Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 4 lipca 1933 r. o organizacji obwodowych władz szkolnych, dla celów administracji w zakresie szkolnictwa, okręgi szkolne zostały podzielone na obwody, zawierające jeden lub więcej powiatów i były zarządzane przez inspektorów szkolnych[9].

Okręg Szkolny Warszawski został podzielony na obwody[10]:

W 1939 roku utworzono nowe obwody szkolne: błoński, działdowski, garwoliński, gostyniński, grójecki, łomżyński, makowski, miński, mławski, ostrołęcki, ostrowski, płoński, przasnyski, radzymiński, sochaczewski, sokołowski, węgrowski, brzeziński, kutnowski, łaski, łęczycki, łowicki, opoczyński, radomszczański, rawski, sieradzki, skierniewicki. Rozporządzenie weszło w życie 1 kwietnia 1939 roku[11].

Okręg w PRL

Po wojnie, na podstawie ustawy z 4 czerwca 1920 r. o tymczasowym ustroju szkolnym, wyszło rozporządzenie Rady Ministrów z 5 września 1946 roku o okręgach szkolnych. Rozporządzenie to weszło w życie 9 października 1946 roku, i na nowo utworzono Okręg Szkolny Warszawski, obejmujący swoim zasięgiem powojenne województwo warszawskie.

Przypisy

  1. Dz.U. z 1922 r. nr 34, poz. 282
  2. Dz.U. z 1926 r. nr 86, poz. 594
  3. Dz.U. z 1927 r. nr 81, poz. 711
  4. Dz.U. z 1926 r. nr 36, poz. 234
  5. Dz.U. z 1927 r. nr 74, poz. 655
  6. Łódź w Ilustracji, 1938, nr 14, (str. 1) (wizyta w Łodzi kuratora okręgu warszawsko-łódzkiego, Wiktora Ambroziewicza)
  7. 65-lecie Państwowego Gimnazjum i Liceum im. S. Żeromskiego w Łodzi. III Zjazd Absolwentów, 28 IV 2001. Łódź 2001.
  8. "Ilustrowana Republika", 21 II 1938, nr 51, s. 5 (inf. "Kuratorium szkolne w Łodzi zostanie restytuowane".
  9. Dz.U. z 1933 r. nr 50, poz. 389
  10. Dz.U. z 1933 r. nr 61, poz. 459
  11. Dz.U. z 1939 r. nr 5, poz. 28

Porównaj

Bibliografia

Media użyte na tej stronie