Okręgi wyborcze w Polsce (1935–1939)

Okręgi wyborcze w Polsce (1935–1939) – 104 okręgi wyborcze wprowadzone w II Rzeczypospolitej mocą Ustawy z 8 lipca 1935 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu.

Ustawa z 8 lipca 1935 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu, wprowadzała w porównaniu do starej ordynacji wyborczej z 28 lipca 1922 r. inną liczbę posłów, oraz liczbę okręgów wyborczych. Artykuł 1 ordynacji stwierdzał, że sejm będzie składał się z 208 posłów. Natomiast artykuł 6. pkt. 1. dzielił Polskę na 104 okręgi wyborcze, a na każdy okręg wyborczy przypadały 2 mandaty poselskie. Okręg wyborczy mógł obejmować jeden lub kilka powiatów. W przypadku największych miast, były one dzielone na kilka okręgów. W tym przypadku okręgi obejmowały obszar jurysdykcji kilku komisariatów Policji Państwowej.

Spis okręgów wyborczych został zawarty w załączniku do Ustawy.

Głosowanie według procedur przyjętych w wyżej wspomnianej ustawie, przeprowadzono dwa razy: 8 września 1935 r. i 6 listopada 1938 r.

Lista okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu

NrSiedziba OKWObszar
1WarszawaKomisariaty Policji Państwowej: I, II, XII, XXVI
2WarszawaKomisariaty Policji Państwowej: III, IV, V
3WarszawaKomisariaty Policji Państwowej: VI, VII, XIX, XXII
4WarszawaKomisariaty Policji Państwowej: VIII, XI, XVI, XXIII
5WarszawaKomisariaty Policji Państwowej: IX, X, XIII, XX, XXI
6Warszawapowiat: prasko-warszawski miejski
7Warszawapowiat: warszawski
8Pułtuskpowiaty: pułtuski, radzymiński, mińsko-mazowiecki
9Mławapowiaty: mławski, ciechanowski, przasnyski, makowski
10Sierpcpowiaty: sierpecki, rypiński, lipnowski
11Włocławekpowiaty: włocławski, nieszawski, kutnowski
12Płockpowiaty: płocki, płoński, gostyniński
13Łowiczpowiaty: łowicki, sochaczewski, błoński
14Skierniewicepowiaty: skierniewicki, grójecki, rawsko-mazowiecki
15ŁódźKomisariaty Policji Państwowej: II, III, V
16ŁódźKomisariaty Policji Państwowej: I, IV, VI, VII, X
17ŁódźKomisariaty Policji Państwowej: VIII, IX, XI, XII, XIII, XIV
18Łódźpowiaty: łódzki, łęczycki
19Kołopowiaty: kolski, koniński
20Kaliszpowiaty: kaliski, turecki
21Sieradzpowiaty: sieradzki, łaski
22Piotrkówpowiaty: piotrkowski, brzeziński
23Radomskopowiaty: radomszczański, wieluński
24Kielcepowiaty: kielecki, włoszczowski
25Częstochowapowiaty: częstochowski miejski, częstochowski
26Zawierciepowiaty: zawierciański, olkuski
27Sosnowiecpowiaty: sosnowiecki miejski, będziński
28Jędrzejówpowiaty: jędrzejowski, miechowski, pińczowski
29Sandomierzpowiaty: sandomierski, stopnicki
30Opatówpowiaty: opatowski, iłżecki
31Końskiepowiaty: konecki, opoczyński
32Radompowiaty: radomski miejski, radomski, kozienicki
33Lublinpowiaty: lubelski miejski, lubelski
34Puławypowiaty: puławski, janowski
35Zamośćpowiaty: zamojski, biłgorajski, tomaszowski
36Chełmpowiaty: chełmski, krasnystawski, hrubieszowski
37Biała Podlaskapowiaty: bialski, włodawski, radzyński
38Łukówpowiaty: łukowski, garwoliński, lubartowski
39Siedlcepowiaty: siedlecki, sokołowski, węgrowski
40Białystokpowiaty: białostocki miejski, białostocki, szczuczyński
41Ostrów Mazowieckapowiaty: ostrowski, wysoko-mazowiecki, bielski
42Łomżapowiaty: łomżyński, ostrołęcki
43Suwałkipowiaty: suwalski, augustowski, sokólski
44Grodnopowiaty: grodzieński, wołkowyski
45WilnoKomisariaty Policji Państwowej: I, II, VI oraz miasto Nowa Wilejka
46WilnoKomisariaty Policji Państwowej: III, IV, V
47Wilnopowiaty: wileńsko-trocki bez miasta Nowa Wilejka, święciański
48Głębokiepowiaty: dziśnieński, brasławski, postawski
49Oszmianapowiaty: oszmiański, wilejski, mołodeczański
50Lidapowiaty: lidzki, wołożyński
51Nowogródekpowiaty: nowogródzki, szczuczyński, słonimski
52Baranowiczepowiaty: baranowiecki, nieświeski, stołpecki
53Brześć nad Bugiempowiaty: brzeski, prużański
54Kobryńpowiaty: kobryński, drohicki, kosowski, koszyrski
55Pińskpowiaty: piński, łuniniecki, stoliński
56Łuckpowiaty: łucki, horochowski
57Kowelpowiaty: kowelski, lubomelski, włodzimierski
58Sarnypowiaty: sarneński, kostopolski
59Równepowiaty: rówieński, zdołbunowski
60Krzemieniecpowiaty: krzemieniecki, dubieński
61Tarnopolpowiaty: tarnopolski, zbaraski, skałacki
62Złoczówpowiaty: złoczowski, kamionecki, radziechowski, brodzki
63Brzeżanypowiaty: brzeżański, przemyślański, zborowski
64Buczaczpowiaty: buczacki, trembowelski, podhajecki
65Czortkówpowiaty: czortkowski, kopyczyniecki, borszczowski, zaleszczycki
66Stanisławówpowiaty: stanisławowski, tłumacki, nadwórniański
67Kołomyjapowiaty: kołomyjski, horodeński, śniatyński, kossowski
68Kałuszpowiaty: kałuski, rohatyński, doliński
69Stryjpowiaty: stryjski, żydaczowski, bóbrecki
70LwówKomisariaty Policji Państwowej: II, III, V, VIII, IX
71LwówKomisariaty Policji Państwowej: I, IV, VI, VII, X
72Lwówpowiaty: lwowski, gródecki, mościski
73Sokalpowiaty: sokalski, żółkiewski, rawski, lubaczowski
74Przemyślpowiaty: przemyski, jarosławski, jaworowski
75Drohobyczpowiaty: drohobycki, rudecki
76Samborpowiaty: samborowski, dobromilski, turczański
77Sanokpowiaty: sanocki, leski, krośnieński
78Rzeszówpowiaty: rzeszowski, brzozowski, kolbuszowski
79Łańcutpowiaty: łańcucki, przeworski, niżański, tarnobrzeski
80KrakówKomisariaty Policji Państwowej: I, II, III
81KrakówKomisariaty Policji Państwowej: IV, V, VI
82Krakówpowiaty: krakowski, chrzanowski
83Bochniapowiaty: bocheński, limanowski, brzeski
84Tarnówpowiaty: tarnowski, dąbrowski, mielecki
85Jasłopowiaty: jasielski, ropczycki, gorlicki
86Nowy Sączpowiaty: nowosądecki, nowotarski
87Wadowicepowiaty: wadowicki, żywiecki, myślenicki
88Katowicepowiaty: katowicki miejski, chorzowski miejski
89Katowicepowiat katowicki
90Świętochłowicepowiaty: świętochłowicki, tarnogórski, lubliniecki
91Rybnikpowiaty: rybnicki, pszczyński
92Bielskopowiaty: bielski miejski, bielski, bialski, cieszyński
93PoznańKomisariaty Policji Państwowej: I, III, IV, V
94PoznańKomisariaty Policji Państwowej: II, VI, VII, VIII
95Poznańpowiaty: poznański, obornicki, czarnkowski, międzychodzki, szamotulski, nowotomyski
96Lesznopowiaty: leszczyński, wolsztyński, kościański, śremski, gostyński, rawicki
97Ostrów Wielkopolskipowiaty: ostrowski, kępiński, krotoszyński, jarociński
98Gnieznopowiaty: gnieźnieński miejski, gnieźnieński, średzki, wrzesiński, wągrowiecki
99Inowrocławpowiaty: innowrocławski miejski, innowrocławski, mogileński, żniński, szubiński
100Bydgoszczpowiaty: bydgoski miejski, bydgoski, wyrzyski, chodzielski
101Toruńpowiaty: toruński miejski, toruński, chełmiński, wąbrzeski
102Grudziądzpowiaty: grudziądzki miejski, grudziądzki, brodnicki, lubawski, działdowski
103Chojnicepowiaty: chojnicki, sępoleński, tucholski, świecki, starogardzki, tczewski
104Gdyniapowiaty: gdyński miejski, morski, kartuski, kościerski

Senat

Zgodnie z konstytucją kwietniową i ordynacją wyborczą Senat miał liczyć 96 senatorów, z czego 32 mianował prezydent, zaś 64 wybierali obywatele polscy, którzy z tytułu wykształcenia, zasług czy zaufania mieli prawo wyborcze. Senatorów wybierano na wojewódzkich kolegach wyborczych.

Liczba senatorów z poszczególnych województw:

  • 6 – Warszawa
  • 6 – województwo kieleckie
  • 6 – województwo lwowskie
  • 5 – województwo łódzkie
  • 5 – województwo warszawskie
  • 4 – województwo krakowskie
  • 4 – województwo lubelskie
  • 4 – województwo poznańskie
  • 4 – województwo wołyńskie
  • 3 – województwo białostockie
  • 3 – województwo tarnopolskie
  • 3 – województwo śląskie
  • 3 – województwo wileńskie
  • 2 – województwo nowogrodzkie
  • 2 – województwo poleskie
  • 2 – województwo pomorskie
  • 2 – województwo stanisławowskie

Bibliografia

  • Ustawa z dnia 28 lipca 1922 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu (Dz.U. 1922, nr 66, poz. 590).
  • Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu (Dz.U. 1935, nr 47, poz. 319).
  • Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. – Ordynacja wyborcza do Senatu (Dz.U. 1935, nr 47, poz. 320).