Okręty podwodne typu Glauco (1903)

Okręty podwodne typu Glauco

Kraj budowy	Włochy
Stocznia	Arsenał w Wenecji
Zbudowane	5
Użytkownicy	Regia Marina
Służba w latach	1905–1918
Uzbrojenie:
4 torpedy
Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe	2-3 × 450 mm
Załoga	15 oficerów i marynarzy
Wyporność:
• na powierzchni	157-161 ton
• w zanurzeniu	240-244 t
Zanurzenie testowe	25 m
Długość	36,84 m
Szerokość	4,32 m
Zanurzenie	2,66 m
Napęd:
2 silniki benzynowe o łącznej mocy 600 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 170 KM 2 śruby
Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu	13 węzłów 6 w.
Zasięg:
• na powierzchni	900 Mm przy 8 w.
• w zanurzeniu	40 Mm przy 5 w.

Okręty podwodne typu Glauco – włoskie okręty podwodne z początku XX wieku i okresu I wojny światowej. W latach 1903–1909 w Arsenale w Wenecji zbudowano pięć okrętów tego typu. Jednostki weszły w skład Regia Marina w latach 1905–1909 i pełniły służbę na Morzu Adriatyckim. Wszystkie wzięły udział w działaniach wojennych, nie odnosząc żadnych sukcesów. Oprócz „Glauco”, który zakończył czynną służbę we wrześniu 1916 roku, pozostałe okręty zostały skreślone z listy floty we wrześniu 1918 roku.

Projekt i budowa

Okręty podwodne typu Glauco zostały zaprojektowane przez inż. Cesarego Laurentiego jako jednostki doświadczalne, jednak stały się pierwszymi budowanymi seryjnie okrętami podwodnymi we Włoszech^[1][2]. Zastosowane do napędu silniki benzynowe sprawiały duże zagrożenie ze względu na łatwopalne opary paliwa^[1][2]. Okręty charakteryzowały się konstrukcją częściowo dwukadłubową z głównymi zbiornikami balastowymi na śródokręciu i zbiornikami trymującymi na dziobie i rufie^[3]. Kształt kadłuba został zoptymalizowany pod kątem poruszania się na powierzchni z szeroką i płaską rufą, szerokim grzbietem służącym jako pokład i ostrym, wystającym przed pokrywami wyrzutni torped dziobem^[3][4]. Okręty miały stery głębokości umieszczone na dziobie i rufie^[3]. Prototypowy „Glauco” różnił się od siostrzanych jednostek uzbrojeniem (zainstalowano na nim trzy wyrzutnie torped w przeciwieństwie do dwóch na następnych okrętach typu)^[1][2] oraz położeniem kiosku (bardziej z przodu w porównaniu do innych okrętów)^[4].

Wszystkie okręty typu Glauco zbudowane zostały w Arsenale w Wenecji^[5][6]. Stępki okrętów położono w latach 1903–1905, a zwodowane zostały w latach 1905–1909^[5][7].

Dane taktyczno-techniczne

Jednostki typu Glauco były niewielkimi, przybrzeżnymi okrętami podwodnymi^[1]. Długość całkowita wynosiła 36,84 metra, szerokość 4,32 metra i zanurzenie 2,66 metra^[7]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 157-161 ton, a w zanurzeniu 240-244 tony^[7][8][a]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa silniki benzynowe FIAT lub Thornycroft o łącznej mocy 600 KM^[5][7][b]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Savigliano o łącznej mocy 170 KM^[3][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 13 węzłów na powierzchni i 6 węzłów w zanurzeniu^[1][5][c]. Zasięg wynosił 900 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 40 Mm przy prędkości 5 węzłów w zanurzeniu^[3][5][d]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 25 metrów^[1].

Okręty wyposażone były w trzy („Glauco”) lub dwie (pozostałe cztery jednostki) stałe dziobowe wyrzutnie torped kalibru 450 mm, z łącznym zapasem czterech torped^[3][5].

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 2 oficerów oraz 13 podoficerów i marynarzy^[7][9].

Służba

Okręty podwodne typu Glauco weszły do służby w Regia Marina w latach 1905–1909^[7][9]. W początkowym okresie załogi okrętów przechodziły szkolenie w Wenecji i odbywały rejsy głównie wzdłuż wybrzeża Adriatyku^[4]. W 1906 roku „Glauco” i „Squalo” uczestniczyły w manewrach morskich, które zakończyły się w Tarencie^[4]. Także w 1908 roku „Glauco”, „Squalo”, „Narvalo” i „Otaria” wzięły udział w kolejnych manewrach floty, które miały miejsce na Morzu Tyrreńskim^[4]. W momencie przystąpienia Włoch do I wojny światowej wszystkie okręty typu Glauco wchodziły w skład 4. dywizjonu okrętów podwodnych (wraz z „Foca” i „Delfino”)^[4][10]. Jednostki uczestniczyły w defensywnych patrolach na wodach okalających bazy włoskiej floty w Brindisi i Wenecji^[2][3]. Od stycznia 1916 roku „Glauco” wraz z siostrzaną „Otarią” operowały z Tarentu^[4]. Jednostki nie odniosły podczas działań wojennych żadnych sukcesów^[4].

„Glauco” został skreślony z listy floty 1 września 1916 roku, po czym był używany przez kilka lat jako okręt szkolny^[2][8]. Pozostałe cztery okręty zakończyły służbę we wrześniu 1918 roku^[7][8].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1912. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1912. (ang.)
• Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
• Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7. (ang.)
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
• Ivan Gogin: GLAUCO small submarines (1905-1909) (ang.). Navypedia. [dostęp 2020-05-06].
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
• Robert Jackson: Okręty podwodne świata. Warszawa: Bellona, 2001. ISBN 83-11-09214-1.
• Fred T. Jane (red.): Jane’s Fighting Ships 1905/6. New York: ARCO Publishing Company, 1970. (ang.)
• Paolo M. Pollina: I sommergibili italiani 1895-1962. Roma: Ufficio Storico Della M.M., 1963. (wł.)