Okręty podwodne typu Katsonis

Okręty podwodne typu Katsonis
Ilustracja
Kraj budowy

 Francja

Stocznia

Gironde, Bordeaux
Loire, Nantes

Zbudowane

2

Użytkownicy

 Polemiko Naftiko

Typ poprzedzający

Delfin

Typ następny

Protefs

Służba w latach

1927-1945

Stracone

1

Uzbrojenie:
7 torped, 1 działo kal. 100 mm (później dodane 1 działko plot. kal. 40 mm)
Wyrzutnie torpedowe:
• dziobowe
• rufowe


4 × 550 mm
2 × 550 mm

Załoga

39 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

576 ton

• w zanurzeniu

775 ton

Zanurzenie testowe

80 m

Długość

62,4 m

Szerokość

5,3 m

Zanurzenie

3,4 m

Napęd:
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1300 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM
2 śruby
Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


14 węzłów
9,5 węzła

Zasięg:
• na powierzchni

powierzchnia: 3500 Mm przy 10 w.
zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.

Okręty podwodne typu Katsonisgreckie okręty podwodne z okresu międzywojennego i II wojny światowej. W latach 1925–1928 w stoczniach Forges et Chantiers de la Gironde w Bordeaux oraz Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes zbudowano dwa okręty tego typu, które weszły do służby w Polemiko Naftiko w latach 1927–1928. Obie jednostki uczestniczyły w wojnie grecko-włoskiej z lat 1940–41, a po inwazji Niemiec na Grecję w 1941 roku operowały u boku Royal Navy na Morzu Śródziemnym. „Katsonis” został zatopiony 14 września 1943 roku na Morzu Egejskim przez niemiecki ścigacz okrętów podwodnych UJ-2101. „Papanikolis” został skreślony z listy floty w 1945 roku, a kiosk jednostki został zachowany w Muzeum Morskim w Pireusie.

Projekt i budowa

Okręty podwodne typu Katsonis zostały zamówione przez rząd Grecji w 1925 roku[1]. Projekt okrętów był dziełem inż. Maxime’a Laubeufa[1][2]; zbliżony był do francuskiego typu Circé, od którego różnił się powiększonym kioskiem[2][3].

„Katsonis” zbudowany został w stoczni Forges et Chantiers de la Gironde w Bordeaux, zaś „Papanikolis” w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes[3][4]. Stępki okrętów położono w 1925 roku[1], zostały zwodowane w 1926 roku[2][5], a do służby w Polemiko Naftiko przyjęto je w latach 1927–1928[1][4]. Jednostki otrzymały nazwy na cześć greckich bohaterów narodowych – Lambrosa Katsonisa i Dimitriosa Papanikolisa oraz numery burtowe Y-1 i Y-2[1][6].

OkrętStoczniaPoczątek budowyWodowanieWejście do służby
„Katsonis” (Y-1)Gironde192520 marca 1926czerwiec 1928
„Papanikolis” (Y-2)Loire19 listopada 192629 grudnia 1927

Dane taktyczno–techniczne

Jednostki typu Katsonis były średniej wielkości dwukadłubowymi okrętami podwodnymi[2]. Długość całkowita wynosiła 62,4 metra, szerokość 5,3 metra i zanurzenie 3,4 metra (maksymalne 3,6 metra)[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 576 ton, a w zanurzeniu 755 ton[4][7][a]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa dwusuwowe silniki wysokoprężne Schneider-Carels o łącznej mocy 1300 koni mechanicznych (KM)[2][3][b]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM[2][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14 węzłów na powierzchni i 9,5 węzła w zanurzeniu[2][3]. Zasięg wynosił 3500 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[2][7]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 m[1][2].

Okręty wyposażone były w sześć wyrzutni torped kalibru 550 mm: dwie wewnętrzne i dwie zewnętrzne na dziobie oraz dwie zewnętrzne na rufie, z łącznym zapasem 7 torped[2][6]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 100 mm L/40 Schneider, umieszczone na obrotowej platformie na przedzie kiosku, z zapasem amunicji wynoszącym 100 naboi[1][5]. W latach 30. jednostki otrzymały działko plot. kal. 40 mm L/39 Mark VIII[1].

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 39 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3].

Służba

Obie jednostki uczestniczyły w wojnie grecko-włoskiej z lat 1940–41[8][9]. Po upadku Grecji w 1941 roku „Katsonis” i „Papanikolis” (wraz z okrętami podwodnymi „Glafkos”, „Nirefs” i „Triton”) uciekły do Aleksandrii, którą osiągnęły 25 kwietnia[10]. Okręty operowały u boku Royal Navy w składzie 1. Flotylli Okrętów Podwodnych, stacjonując w Aleksandrii[3][11]. „Katsonis” został zatopiony 14 września 1943 roku na Morzu Egejskim przez niemiecki ścigacz okrętów podwodnych UJ-2101[8]. „Papanikolis” został skreślony z listy floty w 1945 roku, a jego kiosk znajduje się w Muzeum Morskim w Pireusie[1][3].

Uwagi

  1. R. Gardiner i R. Chesneau oraz P.E. Fontenoy podają, że wyporność wynosiła 595/778 ton[2][3].
  2. Według Navypedii łączna moc silników Diesla wynosiła 1200 KM[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Ivan Gogin: KATSONIS submarines (1927-1928) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-03-09].
  2. a b c d e f g h i j k l m Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: 1980, s. 405.
  3. a b c d e f g h i Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 184.
  4. a b c Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: 1934, s. 245.
  5. a b Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989, s. 157.
  6. a b Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: 1941, s. 241.
  7. a b Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, s. 545.
  8. a b Guðmundur Helgason: RHS Katsonis (Y 1) (ang.). uboat.net. [dostęp 2017-03-10].
  9. Guðmundur Helgason: RHS Papanikolis (Y 2) (ang.). uboat.net. [dostęp 2017-03-10].
  10. Don Kindell: NAVAL EVENTS, April 1941 (Part 2 of 2) Tuesday 15th - Wednesday 30th (ang.). Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10].
  11. Geoffrey B. Mason: HMS TORBAY (N 79) - T-class Submarine (ang.). Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10].

Bibliografia

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.)
  • Ivan Gogin: KATSONIS submarines (1927-1928) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-03-10].
  • Guðmundur Helgason: RHS Katsonis (Y 1) (ang.). uboat.net. [dostęp 2017-03-10].
  • Guðmundur Helgason: RHS Papanikolis (Y 2) (ang.). uboat.net. [dostęp 2017-03-10].
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, April 1941 (Part 2 of 2) Tuesday 15th - Wednesday 30th (ang.). Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10].
  • Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
  • Geoffrey B. Mason: HMS TORBAY (N 79) - T-class Submarine (ang.). Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-10].
  • Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.)
  • Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.)
  • Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.)

Media użyte na tej stronie