Ol12

Ol12
Producent	StEG, Wiedeń
Układ osi	1'C1'
Wymiary
Masa pustego parowozu	55,8 t
Masa służbowa	100,2 t
Długość	10 522 mm
Długość z tendrem	16 945 mm
Wysokość	4650 mm
Średnica kół napędnych	1625 mm
Średnica kół tocznych	870 mm
Napęd
Trakcja	parowa
Typ tendra	16C11
Ciśnienie w kotle	15 at
Powierzchnia ogrzewalna kotła	119,6 m²
Powierzchnia przegrzewacza	30 m²
Powierzchnia rusztu	3 m²
Średnica cylindra	475 mm
Skok tłoka	720 mm
Parametry eksploatacyjne
Maksymalna siła pociągowa	10 700 kG
Prędkość konstrukcyjna	90 km/h
Portal Transport szynowy

Ol12 – polskie oznaczenie austriackiego parowozu, zmodernizowanej na parę przegrzaną wersji parowozów serii 329 oznaczonej jako 429, firmy Staats-Eisenbahn-Gesellschaft o układzie osi 1'C1. Parowóz został zaprojektowany przez Karla Gölsdorfa.

Historia

W latach 1909-1910 zbudowano 57 sztuk tego parowozu, które posiadały silnik sprzężony, suwaki płaskie oraz tłokowe^[1]. Następnie po modernizacji zbudowano w latach 1911-1917 197 sztuk oznaczonych serią 429.100 i 429.900. W latach 1911-1912 oraz w 1916 roku powstało 126 maszyn z silnikiem sprzężonym i dwoma suwakami tłokowymi. W latach 1913-1918 zbudowano 197 parowozów z silnikiem bliźniaczym^[1].

Po I wojnie światowej na PKP znalazło się 106 parowozów tego typu, które obsługiwały pociągi osobowe w dawnym zaborze austriackim. W 1926 roku polskie koleje posiadały 46 parowozów tej serii z silnikiem sprzężonym oraz 60 maszyn z silnikiem bliźniaczym^[1]. W 1945 roku na kolei pracowało 47 maszyn tego typu^[1]. Po II wojnie światowej lokomotywy tego typu były jeszcze często wykorzystywane w południowej Polsce do prowadzenia pociągów osobowych, zwłaszcza na liniach o niewielkim ruchu. Obecnie jedyny egzemplarz Ol12-7 z 1912 znajduje się w skansenie kolejowym w Chabówce. Parowóz jest czynny, okresowo rozpalany. Jest to najstarszy w Polsce parowóz używany w ruchu. Do ok. 2015 roku był okresowo rozpalany i prowadził pociągi okazjonalne, a obecnie został odstawiony do odwołania, (prawdopodobnie z przyczyny wygaśnięcia terminu rewizji). W 2012 roku w Chabówce podczas obchodów corocznej imprezy "Parowozjada" lokomotywa "obchodziła" swoje setne urodziny.

Dane techniczne^[1]

Parowóz Ol12-7

• średnica cylindrów – 475 mm (475/690 mm przy silnikach sprzężonych)
• skok tłoka – 720 mm
• średnica kół napędnych – 1574 mm
• ciśnienie pary w kotle – 15 at
• powierzchnia ogrzewalna kotła – 119,6 m²
• powierzchnia przegrzewacza – 30,0 m²
• powierzchnia rusztu – 3,1 m²
• masa służbowa – 61,2 t
• prędkość konstrukcyjna – 80 km/h
• tender serii – 16 Cl
• pojemność skrzyni na wodę – 16,0 m³
• pojemność skrzyni na węgiel – 6,8 t
• masa służbowa – 39,0 t

Niektóre właściwości trakcyjne

Maksymalna siła pociągowa maszyny jest ograniczona jej przyczepnością. Tak też jest i w przypadku Ol12. Maksymalna siła pociągowa podczas rozruchu Ol12 wynosi 10 700 kG. Parowóz mógł ciągnąć na torze poziomym składy osobowe (wag. 2 i 3-osiowe) o masie 310 ton z prędkością 90 km/h lub 650 ton – 70 km/h^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Arkadiusz Lubka. Parowóz osobowy serii Ol12. „Świat Kolei”. 2/2007, s. 56-57. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
• J. Fijałkowski i W. Kowalewski, 1959, Charakterystyki Normalnotorowych Pojazdów Trakcyjnych, Wydawnictwa Komunikacyjne

Linki zewnętrzne

• Pojazdy Komunikacji – Parowóz Ol 12