Olczyski Potok
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Potok 5 rzędu | |
Długość | 9 km |
Źródło | |
Miejsce | Wywierzysko Olczyskie |
Wysokość | 1067 m n.p.m. |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | |
Miejsce | Zakopane |
Współrzędne | |
Olczyski Potok – potok, dopływ Zakopianki[1]. Spływa Doliną Olczyską w polskich Tatrach Zachodnich. W dolnej części bywa też nazywany Olczanką, dawniej zaś nazywano go Olczą. Powstaje na wysokości 1067 m n.p.m. jako wypływ z potężnego Wywierzyska Olczyskiego o wydajności do 1000 l/s. Zaraz przy Olczyskim Wywierzysku dołącza do niego łożysko Suchego Potoku Olczyskiego, jest ono jednak zazwyczaj suche i wody płyną nim tylko po większych opadach czy gwałtownych roztopach[2].
Olczyski Potok spływa w północnym kierunku dnem wąskiej, wyciętej w skałach wapiennych Doliny Olczyskiej. Jego koryto wyżłobione jest w rumowisku skał wapiennych. Występują w nim pojedyncze głazy morenowe oraz całe ławice skalne. Spadek potoku do wylotu z Tatr wynosi około 4,7%. W miejscu, w którym potok opuszcza Tatry w Jaszczurówce, zasilany jest jeszcze wypływem termalnym. Woda w wypływie ma temperaturę 18,5 °C, co podnosi temperaturę wody w Olczyskim Potoku z 4 °C do 9 °C. Dawniej tym termalnym wypływem zasilany był basen kąpieliskowy. Przeprowadzone w 1959 r. badania wykazały, że w odległości około 120 m powyżej cieplicowych źródeł w korycie Olczyskiego Potoku jest ponor. Zabarwiona fluoresceiną woda potoku wypłynęła w otworze wiertniczym na głębokości 150 m oraz we wszystkich źródłach i ujęciach na terenie kąpieliska. W ten sposób wody Olczyskiego Potoku oziębiają wody termalne[3].
Olczyski Potok opuszcza Tatry na wysokości 900 m i wpływa na obszar Rowu Podtatrzańskiego. Jego koryto o zmiennej szerokości od 4 do 8 m wyżłobione jest w zniesionym z Tatr materiale akumulacyjnym, jedynie w niektórych miejscach odsłaniają się warstwy fliszowe. Średni spadek potoku na odcinku pozatatrzańskim wynosi około 2,9%[1]. Dalej potok spływa przez Olczę i na wysokości ok. 760 m w miejscu o współrzędnych 49°19′23″N 19°59′08″E/49,323056 19,985556 uchodzi do Zakopianki jako jej prawy dopływ. Ma długość 8,8 km[4]. Największymi jego dopływami są (alfabetycznie): Chłabowski Potok, Huciański Potok, Kadukowski Potok, Mrowcowiański Potok, Piszczorów Potok, Rybków Potok, Walkoszów Potok[1].
Zlewnia Olczyskiego Potoku ma powierzchnię 16,6 km², w tym w obrębie Tatr 4,8 km²[1].
Szlaki turystyczne
- dnem doliny, wzdłuż Olczyskiego Potoku, przez polanę Kopieniec do Toporowej Cyrhli. Czas przejścia: 2:35 h, ↓ 2:20 h
- z Olczyskiej Polany na Nosalową Przełęcz. Czas przejścia: 30 min, ↓ 25 min[5].
Przypisy
- ↑ a b c d Wykaz wód płynących Polski [dostęp 2015-11-04] .
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1 .
- ↑ Krystyna Wit-Jóźwik , Hydrografia Tatr Zachodnich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Zachodnie”'' 1:50 000, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii, 1960 .
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [dostęp 2022-04-02] .
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X .
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Zielony szlak turystyczny.
Żółty szlak turystyczny.
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Potok Olczyski w Dolinie Olczyskiej w Tatrach Zachodnich