Ole Bull

	Ole Bull
	Ole Bull
Imię i nazwisko	Ole Bornemann Bull
Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1810 ; Bergen
Pochodzenie	norweskie
Data i miejsce śmierci	17 sierpnia 1880 ; Lysøen k. Bergen
Instrumenty	skrzypce
Gatunki	muzyka poważna, muzyka romantyczna
Zawód	kompozytor, skrzypek

Ole Bornemann Bull (ur. 5 lutego 1810 w Bergen, zm. 17 sierpnia 1880 w Lysøen k. Bergen^[1]^[2]) – norweski skrzypek i kompozytor okresu romantyzmu.

Życiorys

Syn aptekarza^[3]. Uzdolnienia muzyczne zaczął przejawiać już jako dziecko^[4], od 9. roku życia występował publicznie^[2], grając z miejscową orkiestrą w Bergen^[5]. Uczył się gry na skrzypcach u Johana Henricha Poulsena i Carla Mathiasa Lundholma^[2]. W 1828 roku wyjechał do Christiany (ob. Oslo), by studiować teologię na tamtejszym uniwersytecie, nie zdał jednak egzaminów wstępnych^[5]. W tym samym roku został członkiem orkiestry Det musikalske Lyceum i po nagłej śmierci jej dyrygenta Waldemara Thrane zajął jego stanowisko^[5]. W 1829 roku udał się w swoją pierwszą podróż zagraniczną, odbywając trasę koncertową od Kopenhagi do Kassel^[5]. W 1831 roku ponownie opuścił Christianę, przez następne 7 lat koncertując we Francji, Szwajcarii, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Rosji^[5]. Podczas pobytu w Paryżu usłyszał Niccolò Paganiniego, zachwycając się jego grą^[2]^[5]. W 1838 roku został członkiem szwedzkiej Królewskiej Akademii Muzycznej^[2].

W latach 1843–1845 odbył swoją pierwszą podróż po Stanach Zjednoczonych, do których później wielokrotnie wracał^[4]^[5]. W 1852 roku z jego inicjatywy założono w Pensylwanii osadę dla imigrantów norweskich o nazwie Oleona. Przedsięwzięcie to zakończyło się jednak fiaskiem^[4]. W ostatnich latach życia skupił się na podróżach koncertowych, by spłacić liczne zaciągnięte długi^[4].

Twórczość

Bull ze skrzypcami (Boston, ok. 1868)

Dzięki wielu koncertom w Europie i Stanach Zjednoczonych zyskał sławę niemal równą sławie osiągniętej przez Paganiniego^[1]. W 1850 roku z inicjatywy Bulla powstał pierwszy teatr narodowy w Norwegii, zbudowany w jego rodzinnym Bergen^[2]. We współpracy z kompozytorem swoje sztuki wystawiali w nim Henrik Ibsen i Bjørnstjerne Bjørnson^[4]^[5].

Rozwinął własną technikę gry na skrzypcach. Używał płaskiego podstawka zaczerpniętego z norweskich ludowych skrzypiec zwanych hardingfele i posługiwał się długim, cienkim smyczkiem^[2]. Dążył do stworzenia norweskiej muzyki narodowej. Rozbudził zainteresowanie rodzimym folklorem, który później stał się stałym elementem wykorzystywanym przez muzyków młodszego pokolenia takich jak Edvard Grieg^[2].

Komponował wirtuozowskie utwory na skrzypce, które w większości zostały zapomniane lub zaginęły^[1]. Jedynie niewielka część z nich została wydana drukiem^[4], a sam Bull grał je z pamięci^[3]. Wśród zachowanych kompozycji znajdują się oparta na wierszu Bjørnsona Sæterjentens Søndag oraz I ensomme Stunde^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 127–128. ISBN 978-83-01-13410-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 1. Część biograficzna ab. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979, s. 455. ISBN 83-224-0113-2.
↑ ^a ^b ^c Jan Sjåvik: Historical Dictionary of Norway. Lanham: Scarecrow Press, 2008, s. 43. ISBN 978-0-8108-5753-7.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 117. ISBN 0-674-37299-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h John Michael Cooper: Historical Dictionary of Romantic Music. Lanham: Scarecrow Press, 2013, s. 86–87. ISBN 978-0-8108-7230-1.

[chodkowski-1] Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 127–128. ISBN 978-83-01-13410-5.

[encmuz-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 1. Część biograficzna ab. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979, s. 455. ISBN 83-224-0113-2.

[salvik-3] Jan Sjåvik: Historical Dictionary of Norway. Lanham: Scarecrow Press, 2008, s. 43. ISBN 978-0-8108-5753-7.

[harvard-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 117. ISBN 0-674-37299-9.

[cooper-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h John Michael Cooper: Historical Dictionary of Romantic Music. Lanham: Scarecrow Press, 2013, s. 86–87. ISBN 978-0-8108-7230-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Ole Bull

Życiorys

Twórczość

Przypisy

Media użyte na tej stronie