Olej z dziurawca zwyczajnego

Zdjęcie, kilka pojemników z czerwonym olejem z dziurawca, stoją na niebieskim blacie
Gotowy, przefiltrowany olej z dziurawca
Zdjęcie, dwa słoiki wypełnione kwiatami dziurawca zalanymi olejem, w tle zielona roślinność
Słoiki z maceratem, Grecja

Olej z dziurawca zwyczajnego (Oleum Hyperici[1]) – preparat leczniczy otrzymywany w wyniku macerowania świeżego lub wysuszonego[2] kwitnącego ziela dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum) najczęściej w oliwie z oliwek lub w innym oleju roślinnym[1]. Zawiera aktywne związki pseudohiperycynę i hiperycynę[3][4], która w toku maceracji nadaje olejowi czerwoną barwę[5].

Kwitnące części rośliny należy zebrać w słoneczny dzień, świeże (lub po przesuszeniu) zalać olejem (1000 ml oleju na 250 g suszonego ziela) i trzymać na słońcu w przezroczystym szklanym naczyniu przez około 21[2]–40[1] dni[2]. Następnie po przefiltrowaniu olej przechowywać bez dostępu światła[1].

Macerat z kwitnącego ziela dziurawca jest popularnym w wielu rejonach świata, stosowanym zewnętrznie, domowym lekarstwem wspomagającym gojenie się ran po skaleczeniach czy oparzeniach[2]. Ma dobrze wpływać na przecięte albo zranione nerwy, zalecano go do przemywania trudno gojących się ran[5]. W Turcji tradycyjnie sporządzany jest na bazie oliwy z oliwek[2], na Białorusi oleju lnianego[5]. Na Łużycach wytwarzano go jako czerwoną maść (kwiaty dziurawca zalane olejem, odstawione na słońce)[5].

Współczesne badania wskazują na pozytywny wpływ oleju z dziurawca na gojenie się ran[2], w tym ran chirurgicznych[3]. Przypuszcza się, że wynika to z jego właściwości przeciwutleniających i przeciwbakteryjnych[3], potwierdzonych także dla niektórych bakterii opornych na antybiotyki[1].

Przypisy

  1. a b c d e Mirjana Ž. Grujović i inni, In vitro evaluation of antimicrobial and antibiofilm activity of Oleum Hyperici: An original product from Goč Mountain (Serbia), „Kragujevac Journal of Science”, 41, 2019, s. 97-106, DOI10.5937/KGJSCI1941097G, ISSN 1450-9636 [dostęp 2022-01-02].
  2. a b c d e f Ipek Peşin Süntar i inni, Investigations on the in vivo wound healing potential of Hypericum perforatum L., „Journal of Ethnopharmacology”, 127 (2), 2010, s. 468-477, DOI10.1016/j.jep.2009.10.011, ISSN 0378-8741 [dostęp 2022-01-02].
  3. a b c Yuan-yuan Ji i inni, Chemical characterization, neuroprotective, antimicrobial and enzyme inhibitory activities of Hypericum volatile oils, „Industrial Crops and Products”, 172, 2021, DOI10.1016/j.indcrop.2021.113991, ISSN 0926-6690 [dostęp 2022-01-02].
  4. Pharmacognosy of St. John’s Wort | Notes | PharmaXChange.info, pharmaxchange.info, 18 grudnia 2012 [dostęp 2021-09-09] (ang.).
  5. a b c d Maria Henslowa, Z badań nad wiedzą ludową o roślinach. Hypericum perforatum L. - Dziurawiec, „Slavia Antiqua”, tom 23, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Instytut Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 1976, s. 229-252, ISSN 0080-9993 [dostęp 2022-01-02].

Media użyte na tej stronie

Hypericum perforatum oil extraction HC1.JPG
Autor: Holger Casselmann, Licencja: CC BY-SA 3.0
St John's wort blossoms being soaked in olive oil and exposed to sun light to make herbal medicine (lipophilic extract). Produced by Michalis, Potos/Thassos, Greece.
St John's Wort Oil.jpg
Autor: Yasin Arabacıoğlu, Licencja: CC BY-SA 4.0
Homemade St John's Wort Oil (Hypericum perforatum oil)