Olfaktometr
Olfaktometr – przyrząd służący do badania czułości narządu węchu (np. otolaryngologia, entomologia), bądź też przyrząd do ilościowych porównań intensywności zapachów różnych olejków eterycznych lub ocen zapachu poszczególnych składników wonnych mieszanin. Olfaktometry są też stosowane w czasie pomiarów stężenia zapachowego zanieczyszczeń (stężenia odorantów) w gazach emitowanych do powietrza lub w zanieczyszczonym powietrzu (patrz – Olfaktometria w inżynierii środowiska).
W Europie olfaktometryczne pomiary stężenia zapachowego są wykonywane zgodnie z normą europejską (EN) z roku 2003, ustanowioną przez Polski Komitet Normalizacyjny (PN-EN) w roku 2007: EN 13725:2003/PN-EN 13725:2007[1] [2] [3] [4] [5]. Zgodnie z normą olfaktometr dynamiczny jest urządzeniem do rozcieńczania strumienia badanego gazu zanieczyszczonego strumieniem czystego powietrza. W normie określono wymagania stawiane tym urządzeniom, np. materiały konstrukcyjne, prędkość przepływu gazów, dokładność rozcieńczania, zakres pomiarowy, zalecane sposoby prezentacji strumienia oceniającym (zobacz – Olfaktometria/Olfaktometry).
Zapach wylotowego strumienia gazów ocenia odpowiednio dobrany zespół ludzi. Wynikiem pomiaru olfaktometrycznego jest stopień rozcieńczenia próbki badanego gazu, po którym jest osiągany zespołowy próg wyczuwalności zapachu (zobacz też – próg wyczuwalności zapachu), czyli sytuacja, gdy stężenie zapachowe jest równe jednej europejskiej jednostce zapachowej w metrze sześciennym: cod = 1 ouE/m3.
Olfaktometry dynamiczne[6][7][8][9][10] są przyrządami pomiarowymi powszechnie stosowanymi przez służby ochrony środowiska w tych krajach, w których wprowadzono prawne regulacje w zakresie ochrony ludności przed uciążliwością zapachową. W Polsce są prowadzone prace, zmierzające do opracowania prototypu i uruchomienia produkcji.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Joanna Kośmider, Barbara Mazur-Chrzanowska, Bartosz Wyszyński: Odory. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 978-83-01-14525-5.
- ↑ Polski Komitet Normalizacyjny, NKP 280: PN-EN 13725; Jakość powietrza. Oznaczanie stężenia zapachowego metodą olfaktometrii dynamicznej (pol.). PKN Warszawa, 2007. [dostęp 2014-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-27)].
- ↑ J. Kośmider, B. Krajewska. Normalizacja olfaktometrii dynamicznej. Podstawowe pojęcia i jednostki miar. „Normalizacja”, s. 15-22, 2005 (pol.). [dostęp 2015-02-01]. [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28].
- ↑ Joanna Kośmider. Problemy normalizacji oznaczania stężenia odorów. „Normalizacja”, s. 8-14, 2000. PKN (pol.). [dostęp 2015-02-01]. [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28].
- ↑ J. Kośmider. Pomiary stężeń zapachowych metodą olfaktometrii dynamicznej (PN-EN 13725:2007). „Wodociągi – Kanalizacja”, s. 34-35, 2007 (pol.).
- ↑ Olfaktometr sześciostanowiskowy, pięć wylotów przy stanowisku Odile (ang.). www.odotech.com. [dostęp 2010-10-16].
- ↑ Dynascent olfactometer (ang.). environodour.com.au. [dostęp 2010-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-18)].
- ↑ AC'SCENT® International Olfactometer (ang.). fivesenses.com. [dostęp 2010-09-07].
- ↑ Firma Odournet, produkująca przez wiele lat urządzenia Olfactomat-n, połączyła się z niemiecką firmą ECOMA. produkującą olfaktometry serii TO; product optimisation & material testing (ang.). www.odournet.com. [dostęp 2013-09-07].
- ↑ Nasal Ranger Field Olfactometer (ang.). www.nasalranger.com. [dostęp 2010-09-07].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Gaz Chromatograph Olfactometer
Entomologist Donald Barnard demonstrates the attraction of female yellow fever mosquitoes to his hand in an olfactometer. The olfactometer contains a screen separating the attractant (in this case, his hand) from the mosquitoes.
Photo by Peggy Greb.Olfaktometria terenowa - ćwiczenia. Studentki Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego z Nasal Ranger
Olfaktometr TO7; Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny - Szczecin (Polska)