Olga Sawicka (tancerka)
Olga Sawicka (ur. 7 lutego 1932 w Poznaniu[2][3], zm. 2 kwietnia 2015 w Skolimowie-Konstancinie[4]) – polska tancerka i choreograf[5], primabalerina Opery im. St. Moniuszki w Poznaniu (1963-1974), kierownik baletu w Teatrze Muzycznym w Poznaniu (1974-1976).
Życiorys
Córka Stanisława[a][1][3] i Gertrudy z d. Walkowiak. Czas II wojny światowej spędziła w Poznaniu. W 1945 – po wyzwoleniu miasta – uczęszczała do szkoły podstawowej w której pobierała lekcje rytmiki. Przeniosła się do Szkoły Baletowej. Tam przez 2 lata uczyła się pod kierunkiem Stanisława Miszczyka i Jerzego Kaplińskiego[2][3].
Absolwentka studia baletowego przy Teatrze Wielkim w Poznaniu[6]. Występowała w Operze Poznańskiej (1947-49), Operze Śląskiej w Bytomiu (1949-53)[b][1][6][3] i Operze Warszawskiej (1953-61)[c][6][7].
Studiowała balet w Paryżu u Lubov Jegorowej, Preobrażeńskiej i Wiktora Gzowskiego[6][8]. Odbyła tournée po Niemczech, Szwajcarii, Francji, Monte Carlo[8]. Występowała także w Teatrze Wielkim w Moskwie[1][8], w Norwegii, Szwecji[1], na Kubie, Genui (1968), Liége (1969), Trieście (1968), Turynie (1968), Strasburgu (1969), we Włoszech (1970, 1972), Oslo (1971), Göteborgu (1971)[8]. Po małżeństwie z Hugues Steinerem[d] zamieszkała we Francji[1]. Powróciła do Polski w 1963[9].
W latach 1963–1974 primabalerina Opery im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu[e]. 24 czerwca 1975 odbył się wieczór pożegnalny artystki, w którym wystąpiła jako gospodyni-konferansjerka. W Operze Poznańskiej wystąpili wtedy: Barbara Bittnerówna, Witold Gruca, Stanisław Szymański, Ewa Głowacka, Miłosz Andrzejczak, Joanna Górska, Jolanta Rybarska, Małgorzata Potyńczuk, Izabela Kwiecień[8]. Od 1 września 1974 do 31 stycznia 1976[10] była kierownikiem baletu w poznańskim Teatrze Muzycznym, rezygnując z tej funkcji, wycofała się z czynnego życia artystycznego.
O jej występach wypowiadano się:
... rozbraja, zniewala, oczarowuje. Bez wzruszenia nie można na nią patrzeć [...] Posiada ona dwie cechy, jej wśród wszystkich polskich tancerek w największym stopniu właściwe: jakaś promieniująca, nieskazitelna czystość i naturalna, jakby wrodzona perfekcja techniczna. Połączmy te dwie cechy, dodajmy do nich niezwykłą wrażliwość, subtelną wyrazistość, muzykalność a zrozumiemy, dlaczego Julia Sawickiej staje się kreacją wznoszącą się na prawdziwe wyżyny sztuki choreograficznej.
Publiczność Helsinek doznać mogła niezapomnianych przeżyć, kiedy primabalerina Opery Warszawskiej Olga Sawicka i jej partner Witold Borkowski występowali w naszej Operze. Olga Sawicka jest tancerką, która z wyjątkową ekspresją oddaje wzloty uczuć, której technika jest płynna, swobodna, czasem aż sięgająca akrobatyki. Jej sztuka równowagi jest zachwycająca, a wyjątkowo wysokie arabeski radują oko [...] Burza oklasków i fala kwiatów przez rampę na scenę
Francuski aktor Gérard Philipe zapytany w Warszawie, co zrobiło na nim największe wrażenie, odpowiedział: „Dwie rzeczy: Stare Miasto i Olga Sawicka jako Julia”[9][7].
W 2009 ukazała się poświęcona jej książka Stefana Drajewskiego Życie z tańcem (Wydawnictwo Poznańskie) ISBN 978-83-7177-667-0[1].
Jej pogrzeb odbył się w Alei Zasłużonych na cmentarzu Junikowie w Poznaniu (AZ-2-P-20D)17 kwietnia 2015[13][14].
Ważniejsze partie
- tytułowa – Giselle, A. Adama[15]
- tytułowa – Ognisty ptak, I.F. Strawiński
- Odetta-Odylia – Jezioro łabędzie, P. Czajkowski
- Julia – Romeo i Julia, S.S. Prokofiew
- Amelia – Mazepa, T. Szeligowski
Film
- 1950 – Warszawska premiera – film fabularny, nie występuje w czołówce[5],
- 1954 – Uczta Baltazara – film fabularny, jako Halina Stępczyńska[5],
- 1957 – Julietta ze snów – spektakl telewizyjny, jako Julietta[5],
- 1959 – Olga Sawicka i Bogdan Bulder. Koncert TV – film dokumentalny[5].
Odznaczenia i nagrody
Odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie)[15][8]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – (dwukrotnie, 1959)[15][5][8]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – (27 kwietnia 2009)[16]
Nagrody
- Nagroda Kulturalna Miasta Poznania za rok 1967[8]
- Statuetka Terpsychory – nagroda wręczona podczas Poznańskiej Wiosny Baletowej w Poznaniu (2006)
Uwagi
- ↑ Z zawodu stolarz.
- ↑ Przeniosła się do tej opery wraz z grupą poznańskich tancerek kierowaną przez Jerzego Kaplińskiego.
- ↑ Przeniosła się tam po zawarciu małżeństwa z Jerzym Kuleszą.
- ↑ Według „Rzeczpospolitej” był to bogaty przemysłowiec francuski.
- ↑ Dyrektorem baletu był Conrad Drzewiecki.
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Jacek Marczyński: Wspomnienia dawnej gwiazdy "Rzeczpospolita" z 14 stycznia 2010; on-line: [1].
- ↑ a b Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1969 s. 111.
- ↑ a b c d Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1977 s. 102.
- ↑ Stefan Drajewski , Olga Sawicka nie żyje (1932 -2015), gloswielkopolski.pl, 2 kwietnia 2015 [dostęp 2015-04-04] (pol.).
- ↑ a b c d e f Polska kinematografia, filmy i ich twórcy: Olga Sawicka w: filmpolski.pl.
- ↑ a b c d Ludzie tańca w: taniecpolska.pl.
- ↑ a b Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1977 s. 103.
- ↑ a b c d e f g h Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1977 s. 104.
- ↑ a b Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1969 s. 112.
- ↑ Tadeusz Świtała: Teatr Muzyczny w latach 1956–1981 "Kronika Miasta Poznania" 4/1981 s. 68.
- ↑ Cytat z przełomu 1954/1955 za "Kroniką Miasta Poznania" nr 1/1969 s. 112 oraz nr 1/1977 s. 103.
- ↑ Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1969 s. 113.
- ↑ Olga Sawicka: Nekrologi: Polska Głos Wielkopolski. Wspomnij Bliskich. [dostęp 2015-04-15]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Poznaniu.
- ↑ a b c Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1969 s. 114.
- ↑ Obchody Międzynarodowego Dnia Tańca. mkidn.gov.pl, 27 kwietnia 2009. [dostęp 2012-12-29].
Bibliografia
- Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1969 s. 111–114, fot.
- Laureaci nagród "Kronika Miasta Poznania" 1/1977 s. 102–104
Linki zewnętrzne
- Olga Sawicka na zdjęciach w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi (nadany dwukrotnie) – III RP (1992).
Olga Sawicka w partii tytułowej. "Ognisty ptak Igora Strawińskiego". Premiera 8 XII 1967. Kierownictwo muzyczne - Robert Satanowski, choreografia - Conrad Drzewiecki, scenografia - Barbara Jankowska
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Olgi Sawickiej na Cmentarzu Junikowskim
Olga Sawicka (tancerka)