Olimpiada Języka Łacińskiego

Olimpiada Języka Łacińskiego – przedmiotowa olimpiada szkolna z zakresu języka łacińskiego, organizowana corocznie od 1982. Przeznaczona jest dla uczniów szkół średnich. Organizatorem zawodów jest Polskie Towarzystwo Filologiczne – Societas Philologa Polonorum. Jej uczestnicy powinni wykazać się umiejętnością przekładu tekstu łacińskiego na język polski, znajomością gramatyki łacińskiej oraz lektur obowiązkowych i dodatkowych na tematy związane z kulturą, historią i literaturą antyczną. Olimpiada jest finansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej na podstawie wyników otwartego konkursu ofert[1].

Historia

Wręczenie dyplomów laureatom pierwszej edycji Olimiady Języka Łacińskiego przez jej organizatorkę prof. Wandę Marię Popiak
Dr Wanda Popiak podczas zakończenia I Olimpiady (1983)

Po wieloletnich staraniach działaczy Polskiego Towarzystwa Filologicznego (prof. K. Kumanieckiego, dr W. Popiak, mgr I. Borzymińskiej – Maj), w roku 1981 ówczesne władze oświatowe wyraziły zgodę na powołanie Ogólnopolskiej Olimpiady Języka Łacińskiego. W roku 1982 na wniosek Polskiego Towarzystwa Filologicznego, powołany został przez ministra oświaty i wychowania – Komitet Główny Olimpiady Języka Łacińskiego z siedzibą w Warszawie[2] na pierwszą, pięcioletnią kadencję.

Pierwszy Komitet Główny Olimpiady liczył 14 osób w tym:

  • Przewodniczący: doc. dr hab. Herbert Myśliwiec (UWr),
  • Wiceprzewodnicząca: doc. dr hab. Alicja Szastyńska-Siemion (UWr),
  • Kierownik organizacyjny: dr Wanda Popiak (IPS MOiW, Warszawa),
  • Sekretarz: mgr Grażyna Kania (XXXIII LO, Warszawa).
    Profesor Herbert Myśliwiec podczas zakończenia V Olimpiady (1987)
    Zakończenie XXXI Olimpiady Języka Łacińskiego
    Profesor Marian Szarmach podczas zakończenia XXXI Olimpiady (2013)

Finał pierwszej Olimpiady odbył się w kwietniu 1983 roku w Warszawie z udziałem 39 finalistów, spośród których wyłoniono 5 laureatów. Uroczyste zakończenie miało miejsce 16 kwietnia 1983 roku w Sali Lustrzanej Pałacu Staszica w Warszawie[3].

Komitet Główny Olimpiady powołuje obecnie Polskie Towarzystwo Filologiczne. Olimpiada odbywa się nieprzerwanie każdego roku do dnia dzisiejszego.

Organizacja[4]

Podstawą prawną działania Olimpiady Języka Łacińskiego jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad. Szczegółowe zasady organizacji Olimpiady określa regulamin zatwierdzony przez Polskie Towarzystwo Filologiczne.

Uczestnikami Olimpiady mogą być uczniowie szkół średnich, którzy wykazują zainteresowanie nauką języka łacińskiego i kulturą antyczną. Uczestnicy Olimpiady powinni wykazać się umiejętnością poprawnego tłumaczenia tekstu łacińskiego na język polski, znać fleksję i składnię języka łacińskiego oraz wykazać się znajomością lektury obowiązkowej i dodatkowej.

Uczestnicy Olimpiady mogą posługiwać się słownikiem łacińsko-polskim w wersji papierowej na potrzeby tłumaczenia tekstu łacińskiego podczas każdego etapu zawodów.

Olimpiada jest trójstopniowa i składa się z etapu szkolnego, okręgowego i centralnego.

Etap szkolny

Zawody I stopnia zwane etapem szkolnym polegają na tłumaczeniu na język polski spreparowanego tekstu łacińskiego opartego na oryginale. Zakres wiedzy gramatycznej potrzebny do przetłumaczenia tekstu jest zgodny z podstawą programową nauczania języka łacińskiego i kultury antycznej (nową i obowiązującą) w szkołach ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych. Jest to zakres wystarczający do uzyskania oceny bardzo dobrej na zakończenie nauki przedmiotu.

Etap okręgowy

Zawody II stopnia zwane etapem okręgowym polegają na tłumaczeniu tekstu łacińskiego na język polski i rozwiązaniu testu gramatycznego w części pisemnej oraz odpowiedzi przez zakwalifikowanych uczestników na 5 pytań w części ustnej zawodów. Zakres wiedzy gramatycznej potrzebny do przetłumaczenia tekstu oraz rozwiązania testu jest zgodny z podstawą programową nauczania języka łacińskiego w szkołach ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych w zakresie rozszerzonym. Jest to zakres wystarczający do uzyskania oceny celującej na zakończenie nauki przedmiotu. Eliminacje II stopnia odbywają się w siedmiu okręgach: Kraków - UJ, Łódź - UŁ, Poznań UAM, Toruń -UMK, Warszawa-UW, Wrocław – UWr, Lublin – KUL.

Etap centralny

Zawody III stopnia zwane etapem centralnym polegają na tłumaczeniu tekstu łacińskiego na język polski w części pisemnej oraz odpowiedzi przez zakwalifikowanych uczestników na 5 pytań w części ustnej zawodów. Zakres wiedzy gramatycznej potrzebny do przetłumaczenia tekstu jest zgodny z podstawą programową nauczania języka łacińskiego w szkołach ponadpodstawowych w zakresie rozszerzonym. Jest to zakres wystarczający do uzyskania oceny celującej na zakończenie nauki przedmiotu.

Finaliści i Laureaci

Finalistami Olimpiady zostają uczestnicy, którzy osiągnęli ilość punktów każdorazowo określoną przez Komitet Główny, ale nie mniejszą niż 35% maksymalnej ilości punktów możliwych do uzyskania. Laureatami Olimpiady zostają uczestnicy, którzy uzyskali punktację zapewniającą im 10 pierwszych miejsc w etapie centralnym.

Uprawnienia Finalistów i Laureatów określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. nr 83, poz. 562 z późn. zm.).

Laureaci, którzy zajęli pierwsze 5 miejsc w Olimpiadzie, uczestniczą w międzynarodowych zawodach Certamen Ciceronianum, odbywających się rokrocznie w Arpino we Włoszech, rodzinnym mieście Marka Tuliusza Cycerona.

Laureaci zapraszani są do udziału w letnim obozie Wioska olimpijska organizowanym przez Stowarzyszenie Naukowe Collegium Invisibile pod patronatem rektorów uniwersytetów Jagiellońskiego oraz Warszawskiego[5].

Przypisy

  1. Wyniki oceny merytorycznej otwartego konkursu ofert pt.: „Organizacja i przeprowadzenie olimpiad i turniejów w latach szkolnych 2016/2017, 2017/2018, 2018/2019”. Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2016-05-12. [dostęp 2018-03-07]. (pol.).
  2. Alicja Szastyńska – Siemion, Początki Olimpiady Języka Łacińskiego, „Acta Universitatis Wratislaviensis No 3209. Wrocław 2010”.
  3. Wanda Maria Popiak, Pierwsza Olimpiada Języka Łacińskiego, „Języki Obce w Szkole XXVII, 1983, nr 5, s.384-390”.
  4. Regulamin Olimpiady Języka Łacińskiego z dnia 1 września 2019 roku: https://olimpjezlac.files.wordpress.com/2020/09/regulamin_olimpiada_jezyka_lacinskiego.pdf
  5. Wioska Olimpijska Collegium Invisibile, Collegium Invisibile, 2009 [dostęp 2012-04-05] [zarchiwizowane z adresu 2010-04-12].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Zakończenie XXXI Olimpiady Języka Łacińskiego.jpg
Autor: Marek Nadolski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Piątka ludzi przy stole z niebieskim obrusem, na którym leżą nagrody dla laureatów konkursu. Na ścianie wisi obraz Marii Skłodowskiej-Curie.
Wręczenie dyplomów laureatom pierwszej edycji Olimiady Języka Łacińskiego.jpg
Autor: K. Furmanek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sześcioro młodych ludzi z dyplomami na zdjęciu grupowym z organizatorką pierwszej olimpiady, na neutralnym tle.
VOlimpiada.png
Autor: NaN, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rozdanie nagród piątej edycji Olimpiada Języka Łacińskiego