Oliwenit

Oliwenit

(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	Cu2[OH|AsO4] zasadowy arsenian miedzi
Twardość w skali Mohsa	3
Przełam	muszlowy
Łupliwość	niewyraźna
Układ krystalograficzny	rombowy
Gęstość minerału	4,3 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	od oliwkowej po żółtą i brązową
Rysa	zielonożółta
Połysk	szklisty

Oliwenit; pochodzenie: Špania Dolina, Słowacja

Olivenit – minerał z gromady arsenianów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.

Nazwa pochodzi od oliwkowej barwy minerału (oliwenit ma kolor od oliwkowego po brązowy). Pierwszy raz o tym minerale wspomniał Martin Heinrich Klaproth, niemiecki mineralog i chemik w „Observations relative to the Mineralogical and Chemical History of the Fossils of Cornwall” (London 1787, strony 28–29), jednak nie nadając mu nazwy. Dopiero w 1820 roku Robert Jameson, geolog i mineralog szkocki, opisał i nazwał oliwenit (w „System of Mineralogy”, tom 2).

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy niewielkie kryształy o pokroju słupa, tabliczkowe, pręcikowe, igiełkowe. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, groniastych, promienistych. Jest kruchy, przezroczysty. Teoretycznie zawiera 56,22% CuO, 40,60% As₂O₅, domieszki P₂O₅ i ZnO. Rozpuszcza się w kwasach i amoniaku.

Występowanie

Minerał wtórny w strefach utleniania arsenowych kruszców miedzi. Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak konichalcyt, malachit, azuryt, kalcyt.

Miejsca występowania:

• Wielka Brytania (można go znaleźć w kopalni Carharrack obok miejscowości Gwennap w Kornwalii).
• Namibia – złoże Tsumeb
• Rosja – Ural
• USA – Utah, Nevada
• Chile, Niemcy, Grecja.

• W Polsce: występuje z malachitem na kryształach kwarcu w Miedziance koło Janowic Wielkich (Dolny Śląsk). Olivenit z domieszką cynku został rozpoznany wraz z antlerytem, brochantytem, tyrolitem w rudach miedzi dawnej kopalni Miedzianka koło Kielc.

Zastosowanie

• ma znaczenie naukowe,
• ma znaczenie kolekcjonerskie (minerał bardzo poszukiwany).

Bibliografia

• J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG Spirifer, W-wa 2005
• A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd. PAE, W-wa 1993
• A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geologiczne, W-wa 1965

Linki zewnętrzne

• oliwenit na stronie Webmineral.com (ang.)
• oliwenit na stronie Mindat.org (ang.)