Olszana

Olszana
	wieś
	; Sady w Olszanie
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Podegrodzie
Wysokość	360 m n.p.m.
Liczba ludności (2010)	1785
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-386
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0460693
	Położenie na mapie gminy Podegrodzie Olszana
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Olszana
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Olszana
	Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Olszana
	49°33′59″N 20°31′27″E/49,566389 20,524167
	Strona internetowa

Artykuł	49°33′59″N 20°31′27″E
- błąd	39 m
WD	49°34'N, 20°31'E
- błąd	2334 m
Odległość	572 m

Fragment Budzynia Olszańskiego

Szkoła podstawowa

Remiza OSP

Olszana – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie. Dzięki dobremu położeniu i sprzyjającym warunkom znana jest z rozległych sadów owocowych.

Położenie

Miejscowość położona w dolinie rzeki Jastrzębik, w Beskidzie Wyspowym na wysokości około 360 m n.p.m. znajduje się w odległości około 7 km od Podegrodzia i 20 km od Nowego Sącza. Zajmuje 7,97 km² (12,3% powierzchni gminy)^[3]). Graniczy z: Rogami, Olszanką, Czarnym Potokiem, Jadamwolą^[4] oraz z Szczereżem.

Części wsi

Integralne części wsi Olszana:^[5]^[6]

części wsi: Dworskie, Działki, Górki, Nawsie, Podgórki, Słona, Stanęcin, Wolica
przysiółki: Budzyń, Świercze, Wydarta, Zalesie, Zawsie

Toponimika nazwy

Najstarszy zapis: Olsana nazwy pochodzi z 1289. Jan Długosz w "Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis" wymienia nazwę Olschana. Nazwa wsi pochodzi od olszyn porastających brzegi potoku Jastrzębik.

Historia

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1289 w Kodeksie Małopolskim. Kolejne wzmianki pochodzą z 1293 i mówią o założeniu wsi na tzw. surowym korzeniu przez Mateusza, kapelana św. Kingi. W 1317 otrzymała lokację na prawie magdeburskim. W XIV wieku była własnością sądeckich Klarysek.

Od XV wieku stanowiła własność królewską^[7]. W XVII wieku przez wieś przejeżdżał król polski – Jan III Sobieski, zatrzymując się na nocleg w pobliskim Szczereżu. W 2. poł. XVIII wieku w dworze w Olszanie zamieszkał ród Dzianorów, a po nich ród Kopaczyńskich.

Od 1820 istniała tu szkoła, która mieściła się w drewnianym domku krytym strzechą. W 1900 wybudowano budynek nowej szkoły, również drewniany. W 1934 wieś nawiedziła powódź, która zniszczyła wiele zabudowań, w tym szkołę. W 1940 wieś nawiedziła kolejna powódź, oraz klęska nieurodzaju, a w 1942 epidemia czerwonki, w wyniku której zmarło 60 mieszkańców wsi, w tym 6 dzieci^[8].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii w Czarnym Potoku. Działa tu też gospodarstwo agroturystyczne.

Zabytki

Liczne murowane i drewniane przydrożne kapliczki i krzyże.

Edukacja

Szkoła Podstawowa im. Mieczysława Wieczorka^[9].
W budynku szkoły podstawowej mieści się filia Biblioteki Gminnej w Podegrodziu. Powstała 7 stycznia 1957^[10].

Sport

Sztuka

W Olszanie działa dwóch twórców ludowych. Antoni Potoniec – malarz, rzeźbiarz, ale przede wszystkim gawędziarz. Jego repertuar obejmuje legendy i opowiadania w gwarze podegrodzkiej. Wojciech Wierzycki – zajmuje się głównie rzeźbieniem drewnianych zegarów^[11].

OSP Olszana

Historia

Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Olszanie powstała w 1989 z inicjatywy Stanisława Tomczyka. Na początku siedzibą strażaków było pomieszczenie wynajmowane od Gminnej Spółdzielni. W 1990 przystąpiono do budowy remizy^[12].

Wyposażenie

Na wyposażeniu jednostki znajdują się: samochód Mercedes 1224^[13], motopompa, agregat prądotwórczy oraz inne podstawowe sprzęty ratownicze i gaśnicze.

Przypisy

↑ Liczba ludności w 2010 r. (pol.). [dostęp 2011-07-05].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 847 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Powierzchnia Olszanej (pol.). [dostęp 2011-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-22)].
↑ SebastianS. Duchowicz SebastianS., Jadamwola – Gmina Łukowica, www.lukowica.pl [dostęp 2017-12-10] .
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ Informacje w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego (pol.). [dostęp 2011-08-15].
↑ Informacje na stronie UG Podegrodzie (pol.). [dostęp 2011-02-02].
↑ Szkoła Podstawowa w Olszanie
↑ Informacje o filii (pol.). [dostęp 2011-02-02].
↑ Twórcy ludowi na stronie GOK-u (pol.). [dostęp 2011-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-30)].
↑ Informacje o OSP Olszana (pol.). [dostęp 2011-02-02].
↑ OSP Olszana – Nowy Sącz 112, nowysacz112.pl [dostęp 2017-12-18] (pol.).

Bibliografia

Zenon Piotr Szewczyk: O pochodzeniu nazw miejscowych Gminy Podegrodzie i okolic. Nowy Sącz: UG Podegrodzie, Biblioteka Gminna w Podegrodziu, 2009. ISBN 978-83-60822-59-3.
Kościoły i kapliczki w Gminie Podegrodzie. Podegrodzie: UG Podegrodzie, GOK Podegrodzie, 2004.
Olszana. W: Jan Pastuszczak: Gmina Podegrodzie. Jacek Kula, Jerzy Nieć, Krzysztof Bodziony (ilustracje); Stanisław Mendelowski (redakcja). Krosno: P.U.W. "Roksana" Sp. z.o.o., 2006, s. 35-37. ISBN 83-7343-126-8.

Linki zewnętrzne

Strona internetowa wsi

[1] Liczba ludności w 2010 r. (pol.). [dostęp 2011-07-05].

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 847 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[3] Powierzchnia Olszanej (pol.). [dostęp 2011-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-22)].

[4] SebastianS. Duchowicz SebastianS., Jadamwola – Gmina Łukowica, www.lukowica.pl [dostęp 2017-12-10] .

[Dz.U._29/2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].

[teryt-6] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[7] Informacje w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego (pol.). [dostęp 2011-08-15].

[8] Informacje na stronie UG Podegrodzie (pol.). [dostęp 2011-02-02].

[9] Szkoła Podstawowa w Olszanie

[10] Informacje o filii (pol.). [dostęp 2011-02-02].

[11] Twórcy ludowi na stronie GOK-u (pol.). [dostęp 2011-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-30)].

[12] Informacje o OSP Olszana (pol.). [dostęp 2011-02-02].

[13] OSP Olszana – Nowy Sącz 112, nowysacz112.pl [dostęp 2017-12-18] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Wsie	Brzezna Chochorowice Długołęka-Świerkla Gostwica Juraszowa Mokra Wieś Naszacowice Olszana Olszanka Podegrodzie Podrzecze Rogi Stadła
Osady	Granica
Integralne części wsi	Barcynka Brzeziny Brzezna-Litacz Buczkówka Budzyń Burdak Burdak Długołęcki Dół Drapka Dworskie Działki Działy Góra-Wieś Górki Górny Litacz Góry Gostwickie Jedlane (Brzezna) Jedlane (Gostwica) Kąty Koło Przewozu Kolonie Krzaki Gostwickie Krzyże Kurkowskie Kwasowiec Lipne Niwy Łazy Podegrodzkie Łazy Naszczowskie Łączki Łąki Gostwickie Łysa Góra (Naszacowice) Łysa Góra (Olszanka) Na Kolonii Nawsie Niżne Pole Niżny Las Niżny Litacz Osieki Osowie Pędzicha Place Juraszowskie Pod Chełmkiem Pod Gwizdorem Pod Piekłem Pod Rogami Pod Sośliną Pod Wardężynami Poddąbrowie Podglinka (Naszacowice) Podglinka (Olszanka) Podgórki Poświątne Prusówka Rąbacz Słona Sołtystwo Stanęcin Stanęcin Stolica Strzyganiec Świercze Tłoki U Wody Wardężyny Wierzchowina Wieś Niemiecka Wieś Polska Wola Brzeziańska Wolica Wydarta Wyglanowice Za Górą Zagrody Zalas (Długołęka-Świerkla) Zalas (Naszacowice) Zalesie Zawsie

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne