Olszyny (gmina Rzepiennik Strzyżewski)

Olszyny
wieś
Ilustracja
Widok na wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

tarnowski

Gmina

Rzepiennik Strzyżewski

Liczba ludności (2021)

2146

Strefa numeracyjna

14

Kod pocztowy

33-164[1]

Tablice rejestracyjne

KTA

SIMC

0829431

Położenie na mapie gminy Rzepiennik Strzyżewski
Mapa konturowa gminy Rzepiennik Strzyżewski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Olszyny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Olszyny”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Olszyny”
Ziemia49°48′37″N 21°08′22″E/49,810278 21,139444

Olszynywieś znajdująca się w powiecie tarnowskim, w województwie małopolskim sołectwo w gminie Rzepiennik Strzyżewski. W 2021 roku miejscowość liczyła 2146 mieszkańców[2]. Olszyny są typową małopolską wsią, w której dominują małe, tradycyjne gospodarstwa[3].

Położenie

Pod względem geograficznym miejscowość znajduje się na Pogórzu Ciężkowickim. Zabudowania i pola wsi zajmują rozległą dolinę potoku Olszynka oraz stoki okolicznych wzniesień; od północnej strony jest to Pasmo Brzanki[4].

Części wsi

Integralne części wsi Olszyny[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
0829448Lipieczęść wsi
0829454Mościskaczęść wsi
0829460Nadole Południoweczęść wsi
0829477Nadole Północneczęść wsi
0829483Nagórze Południoweczęść wsi
0829490Nagórze Północneczęść wsi
0829508Działczęść wsi
0829514Potokiczęść wsi
0829520Przylaskiczęść wsi
0829537Ratówkiczęść wsi
0829543Serwoniecczęść wsi
0829550Wyrębyczęść wsi

Historia

Olszyny lokowano w połowie XIV wieku. W 1386 roku Władysław II Jagiełło nadal Olszyny, wraz z kilkoma sąsiednimi wsiami, Spytkowi herbu Leliwa z Melsztyna. W 1510 roku, w wyniku zamiany, wieś stała się własnością Jordanów herbu Trąby[7]. W 1580 roku w Olszynach wybudowano pierwszy drewniany kościół[8]. Prywatna wieś szlachecka, własność kasztelanowej krakowskiej Anny z Sieniawskich Jordanowej, położona była w 1595 roku w powiecie bieckim województwa krakowskiego[9]. W 1858 roku utworzono we wsi pierwszą, początkowo jednoklasową, szkołę[10]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.

Zabytki

We wsi znajduje się drewniany kościół Podwyższenia Krzyża Świętego oraz cmentarz wojenny nr 113 z okresu I wojny światowej, zaprojektowany przez Jana Szczepkowskiego.

Pomnik Lotników Polskich w Olszynach

Pomnik upamiętniający siedmiu polskich lotników z jednostki lotniczej RAF, którzy zginęli w katastrofie samolotu w czasie II wojny światowej.

Turystyka

W centralnej części wsi, niedaleko kościoła, początek ma czerwony szlak turystyczny, prowadzący w kierunku grzbietu Pasma Brzanki (przysiółek Ratówki). Szlak został wyznakowany na wiosnę 2017 roku przez tarnowski Oddział PTTK. Jest szlakiem łącznikowym. Na Ratówkach zbiega się z długodystansowym szlakiem pogórzańskim koloru żółtego Dynów – Siedliska. Idąc dalej w kierunku zachodnim, dojść można do wieży widokowej na Brzance. Szlak ma długość 5 km, suma przewyższeń 182 metry, a szacowany czas przejścia wg drogowskazów PTTK to: 1 h 45 min wyjście na grzbiet i 1 h 30 min zejście[11].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 859 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Wieś Olszyny w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-10-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Olszyny – nieoficjalna strona wsi – Artykuły: Położenie i historia, www.olszyny.info.pl [dostęp 2018-01-09] (pol.).
  4. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. OLSZYNY – Gmina Rzepiennik Strzyżewski, rzepiennik.pl [dostęp 2018-01-09] (pol.).
  8. Olszyny – nieoficjalna strona wsi – Artykuły: Parafia, www.olszyny.info.pl [dostęp 2018-01-09] (pol.).
  9. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 108.
  10. Olszyny – nieoficjalna strona wsi – Artykuły: Historia szkolnictwa w Olszynach, www.olszyny.info.pl [dostęp 2018-01-09] (pol.).
  11. Szlak czerwony: Olszyny – Ratówki, www.beskid-niski-pogorze.pl [dostęp 2020-05-20].

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Olszyny, kościół Podwyższenia Krzyża Świętego (HB1).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
wieś Olszyny (gmina Rzepiennik Strzyżewski)
Olszyny szkoła PC11.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zespół szkół w Olszynach
Olszyny, widok na wieś (HB1).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
wieś Olszyny (gmina Rzepiennik Strzyżewski)
Olszyny, cmentarz wojenny nr 113 (HB8).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Olszyny, Cmentarz wojenny nr 113 – Olszyny