Omastiná (powiat Bánovce nad Bebravou)

Omastiná
Państwo

 Słowacja

Kraj

kraj trenczyński

Powiat

Bánovce nad Bebravou

Powierzchnia

12,44[1] km²

Wysokość

334[2] m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


38[3]
3,13[4] os./km²

Nr kierunkowy

+421 38[2]

Kod pocztowy

956 42[2]

Tablice rejestracyjne

BN

Położenie na mapie kraju trenczyńskiego
Mapa konturowa kraju trenczyńskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Omastiná”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Omastiná”
Ziemia48°46′38″N 18°23′19″E/48,777222 18,388611

Omastiná – wieś (obec) w powiecie Bánovce nad Bebravou, w kraju trenczyńskim na Słowacji. Znajduje się w regionie Górna Nitra w północno-zachodniej części Słowacji[5].

Położenie

Wieś leży w Górach Strażowskich, w wąskiej dolinie potoku Omastiná, który jest lewobrzeżnym dopływem Radišy, w odległości 16 km (drogą) na północny wschód od stolicy powiatu, Bánoviec nad Bebravou. Tereny wsi sięgają na wschodzie po główny grzbiet Nitrickich Wierchów na odcinku Velká Homoľa – Sedlo Rázdelie – Rokoš[6].

Historia

Tereny obecnej wsi były zamieszkane przez człowieka już kilka tysięcy lat temu. W jaskini Vlčia diera, położonej wysoko na zboczu w północnej części miejscowości, stwierdzono ślady osadnictwa z młodszego neolitu. Znaleziono tu też dowody na istnienie osadnictwa z epoki brązu, a także z epoki żelaza, zaliczane do kultur halsztackiej i lateńskiej. W X-XII w. funkcjonowała tu również osada słowiańska, przy której istniało cmentarzysko[7].

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1389 r. Należała ona wówczas do feudalnego „państwa” z siedzibą na położonym w sąsiedniej dolinie zamku Uhrovec. Mieszkańcy przez długi czas wykonywali głównie prace na rzecz zamku. Po jego upadku zajęli się hodowlą, pracą w lesie, a zwłaszcza uprawą drzew owocowych i produkcją suszonych owoców. W XIX w. funkcjonowały we wsi 3 piece do wypalania wapna[7].

W czasie II wojny światowej w okolicy aktywne były grupy partyzanckie, wspomagane przez mieszkańców wsi. Wielu z nich wstąpiło do oddziałów powstańczych po wybuchu słowackiego powstania narodowego, za co hitlerowcy spalili część wsi i rozstrzelali 14 jej mieszkańców (pomnik w centrum wioski)[7].

Obecnie maleńka wioska, w której liczba stałych mieszkańców nie przekracza 50. Przeważają osoby starsze, nieliczni pracują w zakładach Banoviec nad Bebravou, z którą wieś połączona jest regularną komunikacją autobusową. Wiele starych domostw ratowanych jest przed całkowitą rozsypką dzięki ich przebudowie i adaptacji na domy letniskowe.

Zabytki

W centrum wsi dzwonnica w stylu ludowego baroku z dzwonem z 1742 r.[8] Wśród zabudowy wsi wyróżniają się stare domy i zabudowania gospodarcze z charakterystycznymi "stryszkami" na piętrze, dostępnymi drewnianymi schodami z zewnątrz, służące dawniej do przechowywania zapasów żywności i suszenia owoców.

Przypisy

  1. ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)] (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
  2. ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika (słow.). 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31].
  3. ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
  4. ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
  5. ↑ Turystyczna mapa Słowacji [dostęp 2021-11-03].
  6. ↑ Strážovské vrchy. Trenčianske Teplice. Turistická mapa 1 : 50 000, wydanie 5, VKÚ Harmanec, 2009, ISBN 978-80-8042-567-8
  7. ↑ a b c Bartolomej Vavrík, Eta Vavríková a kolektív: Strážovské vrchy. Turistický sprievodca ČSSR č. 19, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1985, s. 245
  8. ↑ Zvonice v okrese Bánovce nad Bebravou [w:] [1]
Miejscowości powiatu Bánovce nad Bebravou
Miasto
Wsie

Powiat Bánovce nad Bebravou

Media użyte na tej stronie