Omatidium

Budowa omatidium:
A – rogówka,
B – stożek krystaliczny,
C i D – izolacja pigmentowa,
E – rabdom,
F – komórka wzrokowa,
G – błona sitowa,
H – nerw komórki wzrokowej

Omatidium (łac. ommatidium), fasetka – podstawowy element budowy oka złożonego. Ma kształt wydłużonego stożka. Zbudowane jest z przejrzystej rogówki pochodzenia oskórkowego, aparatu dioptrycznego, aparatu receptorycznego i izolacji pigmentowej.

W oku złożonym pojedyncze omatidia znajdują się blisko siebie, a ich aparaty dioptryczne składają się na główną jego powierzchnię. Liczba fasetek w oku jest zależna od gatunku – od jednej u mrówki z gatunku Pomera punctatissima do wielu tysięcy u ważek[1].

W zależności od budowy wyróżniane są następujące typy:

  • omatidium akoniczne – brak stożka krystalicznego, jego funkcję pełnią rozrośnięte komórki Sempera,
  • omatidium egzokoniczne – rozrośnięta rogówka tworzy stożek krystaliczny rzekomy,
  • omatidium eukoniczne (eukon) – rogówka powstaje z oskórka, stożek krystaliczny powstaje między komórkami Sempera,
  • omatidium pseudokoniczne – występuje stożek krystaliczny rzekomy wydzielony zewnątrzkomórkowo przez komórki Sempera.

Przypisy

  1. Insect Physiology, [w:] Sean M. Putnam, David W. Stanley, Insect vision, [w:] Entomology [online], 2007 [zarchiwizowane z adresu 2006-02-03] (ang.).

Bibliografia

  • Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
  • Józef Razowski: Słownik entomologiczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-07907-X.

Media użyte na tej stronie

Ommatidie.JPG
Autor: Nono64, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schéma d'une ommatidie (ommatidium).
A – cornea, B – crystalline cone, C & D – pigment cells, E – rhabdom, F – Retinula cells, G – membrana fenestrata, H – optic nerve