Omułek jadalny

Omułek jadalny
	Mytilus edulis
	Linnaeus, 1758
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	mięczaki
Podtyp	muszlowce
Gromada	małże
Podgromada	nitkoskrzelne
Rząd	Mytiloida
Rodzina	omułkowate
Rodzaj	Mytilus
Gatunek	omułek jadalny

Omułek jadalny (Mytilus edulis) – gatunek kosmopolitycznego małża z rodziny omułkowatych (Mytilidae), szeroko rozprzestrzeniony w morzach półkuli północnej z wyjątkiem strefy arktycznej. W Bałtyku omułek jadalny jest jedynym przedstawicielem małży nitkoskrzelnych (Pteriomorphia). Występuje tam w postaci skarlałej. Nie jest zaliczany do fauny Polski^[3].

Występowanie

Dokładny zasięg występowania Mytilus edulis nie jest znany z powodu dużego podobieństwa do pokrewnych gatunków z rodzaju Mytilus. Występuje w dużych skupiskach złożonych z tysięcy osobników^[4], w strefach przybrzeżnych o twardym, skalistym lub kamiennym dnie^[5], zazwyczaj na głębokościach do 50 m^[6].

Budowa ciała

Rozmiary, kształt oraz ubarwienie omułka jadalnego są w dużym stopniu uzależnione od warunków zajmowanego siedliska^[7]. Przeciętna długość tego małża mieści się w przedziale 30–50 mm^[5] (w wodach Bałtyku 20–40 mm^[6]), ale na głębszych wodach spotykane są muszle ok. 9 cm^[5].

Muszla jest ciemna, zwykle w odcieniach brązu i niebieskiego z ciemniejszymi pasami wychodzącymi od przedniego końca. Jest mocna, cienkościenna, z niemal bezzębnym zamkiem i długim, prostym, elastycznym więzadłem, sięgającym niemal po połowę muszli. Jej przedni koniec jest lekko zaostrzony, z małymi zębami, nadając nieco trójkątny kształt. Mieści się na nim wierzchołek muszli. Białe wnętrze w różnym stopniu bywa wyścielone masą perłową^[8].

Tryb życia

Młode osobniki pełzają za pomocą nogi. Osobniki dojrzałe prowadzą osiadły tryb życia przytwierdzone do podłoża włóknem bisiorowym. W wodach Bałtyku omułki żyją do 6 lat^[6].

Znaczenie

Mytilus edulis jest gatunkiem jadalnym, przez człowieka poławianym komercyjnie oraz hodowanym w celach konsumpcyjnych. Na ławicach omułków żerują flądry, dorsze, płaszczki, ryby jesiotrowate, kraby, drapieżne ślimaki i rozgwiazdy. Żywią się nimi również zimujące ptaki, m.in. kaczki i łyski, często pustoszące skupiska omułków na płyciznach^[6]. Omułki mają ogromne znaczenie jako filtratorzy – przerabiają drobną zawiesinę morską na wysokowartościowy pokarm białkowy, wykorzystywany przez zwierzęta i człowieka. Poszczególne skupiska omułków filtrują setki metrów sześciennych wody dziennie.

Muszle omułka jadalnego

Zobacz też

Zeeuwse mosselen

Przypisy

↑ Mytilus edulis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Linnaeus, C. (1758). Systema Naturae per regna tria naturæ, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, Tomus I. Editio decima, reformata. Holmiæ: impensis direct. Laurentii Salvii. i–ii, 1–824 pp : s. 750.
↑ Gatunek nie został wymieniony w wykazie małży w: Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008. ISBN 978-83-88147-09-8.
↑ Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 542. ISBN 978-83-01-16108-8.
↑ ^a ^b ^c Species Fact Sheets Mytilus edulis (Linnaeus, 1758). Food and Agriculture Organization of the United Nations. [dostęp 2011-05-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku : atlas makrofauny. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. ISBN 83-02-02374-4.
↑ Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 527. ISBN 83-01-14344-4.
↑ S. PeterS.P. Dance S. PeterS.P., Muszle, seria: Kolekcjoner, Warszawa: Wiedza i Życie, 2001, ISBN 83-7184-921-4 .

[itis-1] Mytilus edulis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[2] Linnaeus, C. (1758). Systema Naturae per regna tria naturæ, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, Tomus I. Editio decima, reformata. Holmiæ: impensis direct. Laurentii Salvii. i–ii, 1–824 pp : s. 750.

[FaunaT3-3] Gatunek nie został wymieniony w wykazie małży w: Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008. ISBN 978-83-88147-09-8.

[Blaszak-4] Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 542. ISBN 978-83-01-16108-8.

[FAO-5] Species Fact Sheets Mytilus edulis (Linnaeus, 1758). Food and Agriculture Organization of the United Nations. [dostęp 2011-05-13]. (ang.).

[Zmud-6] Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku : atlas makrofauny. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. ISBN 83-02-02374-4.

[ZEI-7] Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 527. ISBN 83-01-14344-4.

[8] S. PeterS.P. Dance S. PeterS.P., Muszle, seria: Kolekcjoner, Warszawa: Wiedza i Życie, 2001, ISBN 83-7184-921-4 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne