Onuca

Onuca używana przez fińskie siły samoobrony do 1990
Radziecki żołnierz w okopie suszy onuce

Onuca (gwar. łonyca) – kwadratowy (ok. 40×40 cm) lub prostokątny (ok. 40×80 cm) kawałek tkaniny lnianej lub bawełnianej flaneli używany zamiast skarpet. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.

Używana była w dawnej Polsce. Pod koniec czasów saskich w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno oficerowie, jak i żołnierze, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce pończoch i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania[1].

Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80. XX w., gdy skarpety były już w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, onuca była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od obuwia. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia stóp.

Współcześnie onuc używają niektóre armie państw byłego ZSRR. Z wyposażenia armii rosyjskiej onuce zostały wycofane oficjalnie w 2013 roku[2].

Onuce stosowane są również w górnictwie[3], gdzie istnieje potrzeba długotrwałego noszenia butów gumowych i istnieje ryzyko otarć związanych z brakiem możliwości ich ściągnięcia, i zsunięciem skarpet.

W czasie inwazji Rosji na Ukrainę onuca stała się w przestrzeni internetowej popularną obelgą, wymierzoną w osoby o prorosyjskich/antyukraińskich poglądach lub oskarżanych o bycie płatnymi rosyjskimi trollami[4][5][6].

Przypisy

  1. ↑ Zygmunt Gloger: Litera O. [w:] Encyklopedia Staropolska [on-line]. Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański, 1900-1903. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).
  2. ↑ Rosyjska armia po 300 latach rezygnuje z onuc. dzieje.pl, 2013-01-15. [dostęp 2022-03-04].
  3. ↑ Pranie odzieży roboczej górników. Odzież robocza BHP, 2011-08-01. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).
  4. ↑ Onuce i pożyteczni idioci. Jak Rosja sieje w Polsce zamęt dzięki prawicy, Newsweek.pl [dostęp 2022-03-19] (pol.).
  5. ↑ Tomasz Rowiński, Zastanów się, czy nie jesteś „ruską onucą”, „Do Rzeczy”, 11 marca 2022 [dostęp 2022-03-19] (pol.).
  6. ↑ Ruska onuca – co oznacza określenie, którym bywa nazywany Grzegorz Braun?, vibez.pl [dostęp 2022-03-19] (pol.).

Media użyte na tej stronie

FootClothFromFinnishDefenceForces.JPG
Autor: Juha Kämäräinen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Onuca używana przez fińskie siły samoobrony do 1990 r.
Gorelov youri g pacifist.jpg
Autor: Gorelov Y.G., Licencja: CC BY-SA 3.0
Gorelov Y.G. "Do the Russians Want War?".