Onufry Pietraszkiewicz

Onufry Pietraszkiewicz

Onufry Pietraszkiewicz (ur. 1793 w Szczuczynie w powiecie lidzkim, zm. 7 grudnia 1863 w Wilnie) – polski poeta, współzałożyciel i archiwista Towarzystwa Filomatów, przyjaciel A. Mickiewicza i Ignacego Domeyki.

Życiorys

Pochodził z niezamożnej rodziny drobnoszlacheckiej i studiował na Uniwersytecie Wileńskim, a w latach 1820-1821 – na Uniwersytecie Warszawskim, w którym uzyskał stopień magistra filozofii. Później objął posadę nauczyciela w Lublinie^[1]. W towarzystwie Filomatów powierzano mu kilka razy funkcję skarbnika i przewodniczącego Wydziału Matematycznego, Fizycznego i Medycznego tego zrzeszenia^[1]. Po procesie filaretów zesłany do Rosji, w latach 1825-1831 w Moskwie był zatrudniony na Uniwersytecie Moskiewskim wykonując funkcje pomocnicze. W roku 1831 za organizowanie ucieczki polskich oficerów do powstania skazany na śmierć, ułaskawiony, został zesłany na Syberię (1832-1860) do Tobolska. Był organizatorem i dysponentem biblioteki tobolskiej przejętej po Piotrze Moszyńskim, pracował jako guwerner i w urzędzie. Zasłynął jako opiekun zesłańców. Odegrał ważną rolę w procesie kształtowania się dziewiętnastowiecznego polskiego patriotyzmu. Pochowany został na cmentarzu na Rossie w Wilnie.

W cz. III Dziadów Adam Mickiewicz stworzył na podstawie osoby Pietraszkiewicza postać Jacka^[1].

Przypisy

Bibliografia

• MarekM. Piechota MarekM., JacekJ. Lyszczyna JacekJ., Słownik Mickiewiczowski, Katowice: wyd. Książnica, 2000, s. 230-231, ISBN 83-7132-316-6, OCLC 830294468 .

Linki zewnętrzne

• Archiwum Filomatów w Lublinie – strona Biblioteki Uniwersytetu Katolickiego