Onufry Trembecki

Onufry Trembecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1812
Samoklęski

Data śmierci

1892

Burmistrz Nowego Sącza
Okres

od 1870

Poprzednik

Julian Gutowski

Willa „Alma” w Szczawnicy, której właścicielem był i w której mieszkał Onufry Trembecki. W 2012 roku była w remoncie
Wnętrze kaplicy zdrojowej w Parku Górnym w Szczawnicy. Na lewo od ołtarza widoczna jest tablica epitafijna poświęcona Józefowi Szalayowi, ufundowana przez Onufrego Trembeckiego
Popiersie Józefa Szalaya, które zostało odsłonięte w 1885 roku w Parku Górnym, ale którego pomysł został zgłoszony w ramach przygotowań do obchodów 40-lecia pracy Onufrego Trembeckiego w Szczawnicy

Onufry Trembecki, zwany ojcem, herbu Prus (ur. w 1812, zm. w 1892) – polski lekarz, chirurg, okulista, aptekarz, powstaniec listopadowy, lekarz zakładowy (naczelny lekarz) uzdrowiska w Szczawnicy w latach 1848–1883, burmistrz Nowego Sącza w 1870 roku.

Życiorys

Brał udział w powstaniu listopadowym.

Od 1840 roku pracował jako lekarz w Szczawnicy[1], prowadził również pierwszą aptekę w tym mieście[2], w latach 1848–1883 pracował na stanowisku głównego lekarza zakładowego[1].

Po powstaniu styczniowym około 1864 roku ustanowił wspólnie z Józefem Szalayem fundację na rzecz ubogich wojskowych, przeznaczając pokój w jednym z pensjonatów w Szczawnicy dla trzech żołnierzy rodem z Galicji, leczenia potrzebujących[3].

Mieszkał w Nowym Sączu, od 10 lutego 1870 roku był przez kilka miesięcy burmistrzem tego miasta. Przed nim burmistrzem Nowego Sącza był Julian Gutowski, a po nim burmistrzem został Johann Johannides. Zgodnie z wolą Trembeckiego, jego wnuk Józef Wieniawa Zubrzycki podarował miastu Nowy Sącz nieruchomość, gdzie mieszkał Onufry Trembecki, przy ulicy Jagiellońskiej 35, obejmującą tzw. „Dworek", czyli dom murowany z ogrodem, z przeznaczeniem na urządzenie w nim przyszłego Muzeum Miejskiego oraz Biblioteki Publicznej[4].

W 1870 roku Trembecki przeniósł się nowo wybudowanej willi „Alma” w Szczawnicy, która była jego własnością, i którą po jego śmierci również odziedziczył jego wnuk Józef Wieniawa Zubrzycki. Pracując w Szczawnicy Trembecki przez wiele lat miał swoją kancelarię w willi „Szwajcarka Górna” przy placu Dietla[5].

Po śmierci Józefa Szalaya w 1876 roku Józef Trembecki ufundował poświęconą mu tablicę epitafijną znajdującą się w kaplicy zdrojowej w Parku Górnym w Szczawnicy.

Pod koniec życia został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Miasta Nowy Sącz[6].

Twórczość

Trembecki napisał m.in.:

  • Przewodnik do wód w Krościenku (1859)
  • Przewodnik do zdrojów lekarskich w Szczawnicy (1861).

Ponadto w latach 1862–1883 publikował coroczne Sprawozdania o ruchu i postępie zakładów zdrojów leczniczych w Szczawnicy, dokumentujące historię uzdrowiska.

Życie prywatne

Miał żonę Walerię, której imieniem Józef Szalay nazwał jeden ze zdrojów w Szczawnicy, odkryty w 1840 roku przez Trembeckiego: Zdrój Waleryi, udostępniony kuracjuszom w 1853 roku.

Onufry i Waleria mieli córkę Zofię zamężną Zubrzycką.

Ciekawostka

Inicjatywa wystawienia popiersia Józefa Szalaya przy głównym deptaku w Parku Górnym została zgłoszona w 1879 roku w czasie przygotowań do obchodów 40-lecia pracy Onufrego Trembeckiego w Szczawnicy[7].

Przypisy

  1. a b Węglarz 2007 ↓, s. 171.
  2. Węglarz 2007 ↓, s. 124.
  3. Węglarz 2007 ↓, s. 19.
  4. Ireneusz Dańko: Spacerownik. Nowy Sącz. 2010-06-14. [dostęp 2012-08-13].
  5. Węglarz 2007 ↓, s. 147.
  6. Honorowi Obywatele Miasta Nowego Sącza. [dostęp 2012-08-12].
  7. Węglarz 2007 ↓, s. 165.

Bibliografia

  • Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011. ISBN 978-83-62460-17-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Szczawnica Kaplica NMP - interior.JPG
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Wnętrzen kaplicy zdrojowej
Onufry Trembecki.jpg
Onufry Trembecki (1812 - 1892) – chirurg, okulista, powstaniec listopadowy,naczelny lekarz uzdrowiska w Szczawnicy.
PL Szczawnica Willa Alma.JPG
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Szczawnica - Willa Alma w remoncie