Operacja Deadlight

Niemieckie okręty w bazie HMS Ferret

Operacja Deadlight – kryptonim operacji niszczenia niemieckich okrętów podwodnych (U-Bootów), które po kapitulacji Niemiec w II wojnie światowej dostały się w ręce Aliantów.

Pod koniec wojny Niemcy dysponowali jeszcze ponad 350 okrętami podwodnymi. W maju 1945 roku 219 z nich zostało samozatopionych w ramach operacji Regenbogen. 116 spośród 156 zdobytych niemieckich okrętów podwodnych zostało zatopionych na przełomie 1945 i 1946 roku w pobliżu północnoirlandzkiego portu Lisahally i w szkockiej zatoce Loch Ryan. Ostatnim zatopionym okrętem był U-3514; miało to miejsce 12 lutego 1946 roku. W operacji brały udział okręty Royal Navy i Polskiej Marynarki Wojennej (niszczyciele: OORP „Błyskawica”, „Garland”, „Krakowiak”, „Piorun”) oraz lotnictwo.

Okręty biorące udział w operacji Deadlight

U-Booty zatopione w czasie operacji Deadlight

Niemiecki okręt podwodny U-2337 holowany przez ORP Krakowiak

U-Booty, które uniknęły zatopienia podczas operacji Deadlight

NazwaTypLos okrętu
U-181IXD2Przejęty przez Japonię jako I 501, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-190IXC/40Przejęty przez Kanadę, zatopiony w październiku 1947.
U-195IXD1Przejęty przez Japonię jako I 506, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-219XBPrzejęty przez Japonię jako I 505, po jej kapitulacji zatopiony przez holenderską marynarkę w lutym 1946.
U-234XBPoddany i przejęty przez US Navy, zatopiony w listopadzie 1947.
U-262VIICUszkodzony podczas bombardowania Gdyni w grudniu 1944, złomowany po wojnie w Kilonii.
U-471VIICUszkodzony podczas bombardowania Tulonu w sierpniu 1944, wcielony do francuskiej marynarki jako „Millé”, złomowany w lipcu 1963.
U-505IXCZdobyty na morzu przez US Navy w czerwcu 1944, obecnie okręt-muzeum w Chicago.
U-510IXCPoddany w St. Nazaire, wcielony do francuskiej marynarki jako „Bouan”, złomowany w 1960.
U-511IXCSprzedany Japonii, wcielony do marynarki jako RO-500, po jej kapitulacji zatopiony przez US Navy w kwietniu 1946.
U-530IXC/40Poddany w Argentynie, przekazany US Navy, zatopiony w listopadzie 1947.
U-573VIICInternowany, a następnie sprzedany Hiszpanii w maju 1942, wcielony do marynarki jako G 7, w służbie do maja 1970.
U-712VIICPrzekazany Royal Navy, wykorzystywany do testów, złomowany w 1950.
U-758VIICUszkodzony i skreślony z listy floty w marcu 1945, złomowany w Kilonii w latach 1946-1947.
U-766VIICSkreślony z listy floty w sierpniu 1944, wcielony do francuskiej marynarki jako „Laubie”, skreślony z listy floty w marcu 1963.
U-805IXC/40Poddany US Navy, zatopiony w lutym 1946.
U-858IXC/40Poddany US Navy, zatopiony w 1947.
U-862IXD2Przejęty przez Japonię jako I 502, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-873IXD2Poddany US Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w 1948.
U-889IXC/40Poddany w Kanadzie, przekazany US Navy, zatopiony w 1947.
U-926VIICWcielony do norweskiej marynarki jako „Kya”, w służbie do 1964.
U-953VIICPrzejęty przez Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w 1950.
U-977VIICInternowany w Argentynie, poddany US Navy, zatopiony w listopadzie 1946.
U-995VIIC/41Wcielony do norweskiej marynarki jako „Kaura” w 1952, skreślony z listy floty w 1965, obecnie okręt-muzeum w Laboe (Niemcy).
U-1054VIICPo kolizji skreślony z listy floty we wrześniu 1944, złomowany po wojnie.
U-1057VIICPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, wykorzystywany m.in. podczas prób z bronią jądrową, skreślony z listy floty w październiku 1957.
U-1058VIICPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-1064VIIC/41Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1974.
U-1105VIIC/41Wcielony do Royal Navy, przekazany US Navy w 1946, wykorzystywany do prób, zatopiony we wrześniu 1949.
U-1108VIIC/41Wcielony do Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w maju 1949.
U-1171VIIC/41Wcielony do Royal Navy, złomowany w kwietniu 1949.
U-1202VIICWcielony do norweskiej marynarki jako „Kinn” w 1951, skreślony z listy floty w 1961, złomowany w 1963.
U-1228IXC/40Poddany US Navy, zatopiony w lutym 1946.
U-1231IXC/40Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w styczniu 1968.
U-1305VIIC/41Przekazany ZSRR w grudniu 1945, wykorzystywany m.in. podczas prób z bronią jądrową, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-1406XVIIBZatopiony po kapitulacji w wyniku sabotażu, podniesiony, przetransportowany do USA we wrześniu 1945, wykorzystywany do prób, złomowany w maju 1948.
U-1407XVIIBZatopiony po kapitulacji w wyniku sabotażu, podniesiony, wcielony do Royal Navy jako HMS „Meteorite”, złomowany w 1949.
U-2326XXIIIWcielony do Royal Navy, przekazany francuskiej marynarce w 1946, zatonął w wyniku wypadku w grudniu 1946.
U-2348XXIIIWcielony do Royal Navy, złomowany w Belfaście w kwietniu 1949.
U-2353XXIIIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1952, złomowany w 1963.
U-2513XXIPrzekazany US Navy w sierpniu 1945, zatopiony w październiku 1951.
U-2518XXIWcielony do Royal Navy, przekazany francuskiej marynarce w lutym 1946 jako „Roland Morillot”, skreślony z listy floty w październiku 1967, złomowany w 1969.
U-2529XXIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty we wrześniu 1972.
U-3008XXIPrzekazany US Navy w sierpniu 1945, wykorzystywany do prób, zatopiony w maju 1945, podniesiony z dna i złomowany.
U-3017XXIWcielony do Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w listopadzie 1949.
U-3035XXIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-3041XXIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty we wrześniu 1958.
U-3515XXIPrzekazany ZSRR w lutym 1946, skreślony z listy floty we wrześniu 1959.
U-4706XXIIIFormalnie wcielony do norweskiej marynarki jako „Knerter”, nie osiągnął zdolności operacyjnej, złomowany w 1954.
U-D5O 21-27Ex-O 27, zwrócony holenderskiej marynarce, skreślony z listy floty w październiku 1959, złomowany w 1961.

W kolejnych latach jeszcze kilka jednostek zostało podniesionych z dna i wyremontowanych.

Bibliografia

  • Operation Deadlight (ang.). www.uboat.net. [dostęp 2008-11-04].
  • David M. Hird: The Grey Wolves of Eribol. Dunbeath: Whittles, 2010. ISBN 1-904445-32-2.
  • Marek Twardowski. Operacja „Deadlight”. „Morza, Statki i Okręty”. III (6 (13)), s. 61-70, 1998. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1426-529X. 
  • Derek Waller: Operation Deadlight (ang.). www.uboat.net. [dostęp 2012-02-25].


Media użyte na tej stronie

Flag of Germany 1933.svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
U-2337 ORP Krakowiak.jpg
Niemiecki okręt podwodny U-2337 holowany przez ORP Krakowiak.
HMS Ferret surrendered Uboats.jpg
A mass of surrendered German U-boats at their mooring at Lisahally, Northern Ireland. There are nine of the 21 class (1600 tons carrying 23 torpedoes), four of the 9 class (500 tons) and thirty nine of the 7 class (also 500 tons), a total of fifty two U-boats.