Operacja Južni potez

Operacja Južni potez
Wojna w Bośni i Hercegowinie
Ilustracja
Czas

8–11 października 1995

Miejsce

Mrkonjić Grad

Terytorium

Bośnia

Przyczyna

rozpad Jugosławii,
konflikty narodowościowe

Wynik

Układ w Dayton

Strony konfliktu
Herceg-Bośnia
 Chorwacja

 NATO (naloty)

 Republika Serbska
Dowódcy
Chorwacja Ante GotovinaRepublika Serbska Milenko Lazić
Siły
11 0005500
Straty
480+
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny
Mapa konturowa Bośni i Hercegowiny, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
44°24′45,0000″N 17°05′06,3600″E/44,412500 17,085100

Operacja Južni potez (tłum. Ruch południowy) – ostatnia operacja wojskowa armii chorwackiej podczas wojny w Bośni i Hercegowinie.

10 października 1995 Chorwaci (przy wsparciu nalotów NATO[1]) ostatecznie zdobyli Mrkonjić Grad, znajdujący się 23 kilometry od Banja Luki. Przez to Banja Luka znalazła się w zasięgu chorwackiej artylerii, a operacja umożliwiła Armii Republiki BiH zajęcie miasta Sanski Most. To skłoniło Serbów do podjęcia rozmów o pokojowym rozwiązaniu kryzysu w Bośni. Po porozumieniu w Dayton miasto Mrkonjić Grad zostało oddane Republice Serbskiej w zamian za korytarz do Goražde − enklawy muzułmańskiej we wschodniej Bośni.

Masakra

Po zdobyciu Mrkonjić Gradu, Chorwaci zamordowali ponad 480 serbskich cywilów i jeńców wojennych[2]. W kwietniu 1996 roku ekshumowano szczątki ponad 181 osób ze zbiorowej mogiły na cmentarzu prawosławnym[3][4]. Później w tej okolicy odkryto też inne masowe groby[5][6].

Według Komisji ds. Oszacowania Szkód Wojennych, splądrowanych i spalonych zostało 3644 domów, a ponad 6000 budynków mieszkalnych zostało zniszczonych lub poważnie uszkodzonych. Na tej podstawie całkowite szkody oszacowano na 680 mln marek niemieckich[7].

Przypisy

  1. Eduard Šoštarić, Proširena optužnica protiv Gotovine teretila bi Clintonovu administraciju, „Nacional”, 12 listopada 2003 [dostęp 2019-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-17] (chorw.).
  2. Ivica Đikić, Hag na juznom potezu, B92, 29 sierpnia 2002 (serb.-chorw.).
  3. Mrkonjic Grad, Srpska Mreza, 2004 [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24] (ang.).
  4. Bosnia massacre, Srpska Mreza, 3 lutego 2004 [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24].
  5. Mrkonjić Grad će tužiti Republiku Hrvatsku, Slobodna Dalmacija, 2008 (serb.-chorw.).
  6. Operational Team of the Republic of Srpska for Tracing of Missing Persons, Nestalirs.com (ang.).
  7. Priprema tužbe do kraja marta, Glas Srpske, 18 lutego 2010 (serb.-chorw.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Flag of the Republika Srpska.svg
Flag of the Serb Republic (not to be confused with the Republic of Serbia).
Flag of the Croatian Defence Council.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Croatian Defence Council
Map 51 - Western Bosnia - September-October 1995.jpg
Map of the Western Bosnia operations in September-October 1995. Balkan Battlegrounds Map 51
Relief Map of Bosnia and Herzegovina.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief Map of Bosnia and Herzegovina
  • Cropped and edited original file with Inkscape.
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).