Operacja Little Flower

Operacja Little Flower
Rozpad Jugosławii
Ilustracja
Wschodnia Slawonia, Baranja i Zachodni Srem
Czas

27 czerwca 1997

Miejsce

Erdut

Terytorium

Chorwacja

Przyczyna

osądzenie zbrodniarzy wojennych z Vukovaru

Wynik

pojmanie Dokmanovicia

Strony konfliktu
UNTAES
Polska Polska Grupa Specjalna (GROM)
State Flag of Serbian Krajina (1991).svg stronnicy Dokmanovicia
Dowódcy
Stany Zjednoczone Jacques Paul KleinState Flag of Serbian Krajina (1991).svg Slavko Dokmanović
Siły
Polska 53 komandosówState Flag of Serbian Krajina (1991).svg 1 ochroniarz
Straty
Dokmanović i ochroniarz zatrzymani
brak współrzędnych

Operacja "Little Flower" – zatrzymanie serbskiego zbrodniarza wojennego Slavka Dokmanovicia, dokonane 27 czerwca 1997 przez operatorów JW 2305 (GROM). Było to pierwsze pojmanie jednego ze sprawców czystek etnicznych podczas wojen w byłej Jugosławii.

Przygotowania

W listopadzie 1995 rząd chorwacki oraz serbskie władze autonomicznej republiki Wschodniej Slawonii, Baranji i Zachodniego Sremu podpisały układ, zgodnie z którym przekazywały te tereny pod administrację ONZ. Zgodnie z nim Rada Bezpieczeństwa ONZ ustanowiła Tymczasową Administrację ONZ we Wschodniej Slawonii, Baranji i Zachodnim Sremie (UNTAES), mającą na celu przywrócenie tych terenów Chorwacji.

Problemem stanowili będący na wolności sprawcy zbrodni wojennych m.in. dokonanych w Vukovarze, gdzie zginęło 1131 cywilów. Jednym z nich był Slavko Dokmanović, zwany Rzeźnikiem z Vukovaru. Dowództwo UNTAES postawiło sobie za cel jego zatrzymanie i przekazanie międzynarodowemu wymiarowi sprawiedliwości. Pierwsza akcja pojmania, w kwietniu 1997, została odwołana ze względu na wybory samorządowe.

W marcu 1997 stacjonująca wówczas w Chorwacji polska jednostka specjalna GROM, tworząca w strukturach UNTAES Polską Grupę Specjalną, otrzymała propozycję wzięcia udziału następnej operacji, przeprowadzonej w maju. Trwała ona 3 dni i zakończyła się fiaskiem spowodowanym niepojawieniem się celu na terytorium UNTAES - ze względu na silne skupienie jednostek jugosłowiańskich po drugiej stronie Dunaju, niemożliwe było uprowadzenie Dokmanovicia z terytorium Serbii, gdzie mieszkał. Zmusiło to kierownictwo sił ONZ do zastosowania podstępu - Rzeźnik miał zostać zaproszony do Vukovaru w celu sprzedania jednej z jego nieruchomości, jednak pomiędzy miastem a granicą miał wpaść w zasadzkę zastawioną przez polskich komandosów.

Przebieg

Na kilka dni przed operacją, której nadano kryptonim Little Flower, w rejonie akcji zorganizowane zostały stanowiska snajperów - nie było pewności, co do liczebności obstawy Dokmanovicia, więc potrzebne było odpowiednie zabezpieczenie.

Starannie przygotowywana operacja, o której wiedzieli tylko polscy operatorzy i dowództwo misji, rozpoczęła się o 14:55, tuż po wywabieniu Dokmanovicia z jego kryjówki w Serbii do Wschodniej Slawonii, gdzie na moście granicznym w rejonie miejscowości Erdut (na której obrzeżach ulokowano bazę Polaków) wraz z ochroniarzem-współpracownikiem przesiadł się do opancerzonego pojazdu, kierowanego przez polskiego komandosa; w aucie siedział też dowódca operacji. Za nimi podążał samochód z komandosami GROM-u.

Po przejechaniu mostu, o 15:00 trasę konwoju zagrodziła wyjeżdżająca zza przygotowanych wcześniej worków z piaskiem ciężarówka Star, zmuszając pierwszy samochód do gwałtownego zjechania w lewo, w kierunku szlabanu bazy Polaków. Komandosi błyskawicznie obstawili zablokowany pojazd opancerzony i wyciągnęli z niego obu zaskoczonych Serbów. Dokmanovicia przesłuchali agenci Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii (ICTY), po czym w ochranianym przez Polaków konwoju przewieziono go na lotnisko, skąd został przetransportowany do Hagi.

Rezultat

4 sierpnia 1997 przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym rozpoczął się proces Dokmanovicia (osądzenia nie doczekał, popełnił samobójstwo 29 czerwca 1998, ale był pierwszym zbrodniarzem wojennym z b. Jugosławii, który został pochwycony i postawiony przed Trybunałem). Planowana też była operacja zatrzymania innego, nieujawnionego z nazwiska zbrodniarza wojennego z Vukovaru, który jednak został ostrzeżony i zbiegł.

Po przeprowadzeniu operacji Little Flower dowództwo UNTAES obawiało się zemsty Serbów, dlatego GROM wzmocnił ochronę swojej bazy i stale utrzymywał stanowiska snajperskie. Do odwetu nie doszło, wynikało to częściowo z faktu, że zgodnie z oficjalnym stanowiskiem ONZ, Dokmanovicia pojmali agenci ICTY.

Bibliografia

  • Hubert Królikowski: Operacja "Little Flower" na tle konfliktu w byłej Jugosławii. Gdańsk: Gdański Dom Wydawniczy, 2002. ISBN 978-83-9151-319-4.
  • Grzegorz Ciechanowski: Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990-1999. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-531-3.
  • Historia GROMU. grom.mil.pl. [dostęp 2012-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 października 2011)]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
State Flag of Serbian Krajina (1991).svg
This file represents the very first professional vectorization of the Flag of the Republic of Serbian Krajina. This Flag was in use from 1991 to 1995, during the Yugoslav wars.