Operacja Neptune Spear

Operacja Neptune Spear
wojna z terroryzmem
Ilustracja
Barack Obama, Joe Biden i Hillary Clinton obserwujący operację w Białym Domu
Czas

2 maja 2011

Miejsce

Abbottabad

Terytorium

Pakistan

Wynik

powodzenie operacji,
likwidacja Osamy bin Ladena

Strony konfliktu
20px Al-Ka’ida Stany Zjednoczone
Dowódcy
Osama bin Laden †Barack Obama
Straty
5 zabitychbrak
Położenie na mapie Pakistanu
Ziemia34°10′09″N 73°14′33″E/34,169167 73,242500
Budynek w Abbottabadzie, w którym ukrywał się Osama bin Laden
Szkic ufortyfikowanej rezydencji bin Ladena w Abbottabadzie

Operacja Trójząb Neptuna[1] (ang. Operation Neptune Spear, dosł. „operacja Włócznia Neptuna”[a]) – operacja wojskowa sił amerykańskich (oddział Navy SEALs – DEVGRU, Team Six[1][2][3]) mająca na celu zabicie Osamy bin Ladena na terenie jego rezydencji w Abbottabadzie w Pakistanie.

Akcja została przeprowadzona 2 maja 2011 roku ok. 1:00 w nocy[4] czasu pakistańskiego UTC+5:00 (22:00 1 maja czasu polskiego; 15:00 1 maja czasu waszyngtońskiego) i została potwierdzona na konferencji prasowej w Białym Domu przez prezydenta USA, Baracka Obamę.

Po 38-minutowej akcji ciało przywódcy Al-Ka’idy zostało zabrane do Afganistanu w celach identyfikacyjnych, a następnie pochowane w Oceanie Indyjskim w ciągu 24 godzin od śmierci.

Przebieg operacji

Po zapoznaniu się z danymi wywiadu i potwierdzeniu, że jest duże prawdopodobieństwo, że Osama bin Laden jest obecny w swojej, wybudowanej w ciągu ostatnich pięciu lat, twierdzy w Abbottabad w Pakistanie, po przeprowadzonym ostatecznym rozpoznaniu przez Centralną Agencję Wywiadowczą (CIA)[5] i po naradzie ze Sztabem Generalnym, prezydent wydał polecenie przeprowadzenia akcji „Trójząb Neptuna”. Oddział 24 komandosów sił specjalnych Navy SEALs Team Six (ST6) dowodzony przez Williama McRavena(ang.) został przerzucony z lotniskowca USS „Carl Vinson” na pokładach czterech helikopterów (dwa typu Sikorsky Tf-160 Stealth Hawk[6][7]) przez granicę Pakistanu, bez powiadomienia rządu tego kraju, w celu przeprowadzenia ataku[8].

Po przesłuchaniu świadków zamieszkujących rezydencję przedstawiciele władz Pakistanu potwierdzili, że akcja amerykańskich sił specjalnych w rezydencji, w której ukrywał się bin Laden, została przeprowadzona. Jej przebieg opisał w książce „Niełatwy dzień” jeden z członków Navy SEALs biorących udział w operacji, ukrywający się pod pseudonimem „Mark Owen”. Według jego relacji bin Laden został zabity dwoma strzałami w prawą część głowy. Odbyło się to na oczach jego dwóch żon i jego trzyletniego syna Husajna. Nie bronił się. Świadczy o tym fakt, że w jego pobliżu znaleziono dwa karabinki AK oraz pistolet Makarowa (nieustalony typ), do komór których nie były wprowadzone naboje. Tożsamość bin Ladena miały potwierdzić jedna z jego żon oraz dziewczynka, które znajdowały się w budynku. Oprócz tego zwłokom bin Ladena zrobiono serię zdjęć i pobrano próbki DNA z jego krwi i śliny. Następnie ciało zapakowano do plastikowego worka i przeniesiono do helikoptera. Po powrocie do bazy w Dżalalabadzie zwłoki bin Ladena zostały poddane badaniom przez CIA i FBI. Potem zostały one przetransportowane przez żołnierzy z 75. Pułk Rangersów do bazy Bagram, a stamtąd na lotniskowiec USS „Carl Vinson”.

„Owen” pisze też o dużej liczbie płyt CD, DVD, kart pamięci, pendrive’ów i komputerze zabranych przez żołnierzy z kryjówki bin Ladena. Ich liczba miała być tak duża, że komandosom skończyły się przygotowane do tego celu torby i musieli korzystać ze znalezionych w budynku toreb sportowych i nesesera[9].

Według wersji oficjalnej, zgodnie z tradycją islamską, przed upływem 24 godzin od śmierci zwłoki zostały pochowane (zrzucone z pokładu lotniskowca USS „Carl Vinson”[10]) w Oceanie Indyjskim. Miało to na celu uniemożliwienie uczynienia z przywódcy Al-Ka’idy męczennika. Zgodnie z wykradzionymi przez Anonymous w lutym 2012 e-mailami cienia CIA, prywatnej agencji wywiadowczej Stratfor, ciało przetransportowano samolotem CIA do Dover w stanie Delaware, a następnie do Instytutu Patologii Sił Zbrojnych w Bethesda. Ośrodek zamknięto 4 miesiące po śmierci terrorysty[11].

Konsekwencje operacji

W czasie akcji zginęły trzy inne osoby: syn bin Ladena oraz jego prywatny kurier wraz ze swoją żoną. Jedna z żon bin Ladena, Amal Abdulfattah al-Sadah, została raniona w udo kulą po tym, kiedy Osama użył jej jako żywej tarczy. Prezydent Obama oświadczył, że test DNA potwierdził tożsamość terrorysty[12][13].

W trakcie operacji z powodu awarii siły amerykańskie utraciły jeden z czterech (dwa Sikorsky Tf-160 Stealth Hawk / MH-60R[14][15] i dwa MH-47 Chinook[16]) helikopterów użytych w tej akcji. Uszkodzony helikopter komandosi wysadzili w powietrze, aby nie dostał się w obce ręce. Ogon helikoptera z rotorem i awioniką umieszczoną w ogonie nie został całkowicie zniszczony i stał się obiektem zainteresowania amerykańskich dziennikarzy. Operacja Trójząb Neptuna została przeprowadzona bez śmierci żadnego żołnierza[12]. Po wykonaniu zadania oddział bezpiecznie ewakuował się pozostałymi trzema helikopterami[17].

Koszt operacji Trójząb Neptuna wyniósł 10 mln dolarów plus wartość straconego helikoptera, szacowaną na około 60 mln dolarów. Sekretarz stanu Hillary Clinton wezwała rząd Pakistanu do natychmiastowego zwrotu wraku helikoptera rządowi amerykańskiemu. Odmowa mogła spowodować utratę 16,5 mld dolarów finansowej pomocy amerykańskiej dla Pakistanu. 24 maja 2011 roku pakistańskie siły zbrojne oddały stronie amerykańskiej wrak śmigłowca[18].

W odpowiedzi na śmierć bin Ladena palestyńska organizacja terrorystyczna Hamas potępiła akcję amerykańskich sił specjalnych i nazwała lidera Al-Ka’idy szahidem (świętym męczennikiem)[19].

Operacja w kulturze masowej

Operacja znalazła duży oddźwięk w kulturze masowej, pojawiając się w szeregu filmów i książek:

Uwagi

  1. ↑ Tak też częściej tłumaczone na polski; w oryginalnej nazwie tej operacji, zawierającej słowo spear, a nie trident, widzi się ukryte nawiązanie do trójzębu - trident - symbolu przeprowadzającej ją jednostki, Navy SEALs: „Neptune’s spear is the trident, which appears on Navy Special Warfare insignia, with the three prongs of the trident representing the operational capacity of SEALs on sea, air and land”; w przyjętej w niniejszym artykule wersji polskiego brzmienia nazwy operacji to ukryte nawiązanie zastąpiono wyraźnym wskazaniem symbolu Navy SEALs.

Przypisy

  1. ↑ a b Wawrzyniec Smoczyński, Tomasz Zalewski, Jędrzej Winiecki, Nieżywy lub martwy, „Polityka”, 2807 (20), 11 maja 2011, s. 40–43 [zarchiwizowane z adresu 2011-06-23].
  2. ↑ Mariusz Reczulski, Osama bin Laden nie żyje. Obama potwierdził śmierć terrorysty, Wiadomosci24.pl, 2 maja 2011.
  3. ↑ Navy SEALs who killed Osama bin Laden are from the elite 'Team 6'.
  4. ↑ Bin Laden raid was revealed on Twitter (ang.). BBC News, 2011-05-02. [dostęp 2011-05-02].
  5. ↑ CIA obserwowała miesiącami Osamę bin Ladena, wp.pl, 6 maja 2011 [zarchiwizowane z adresu 2011-05-09].
  6. ↑ Grzegorz Barnik, Supertajny śmigłowiec polował na Bin Ladena, wp.pl, 4 maja 2011.
  7. ↑ Secret Sikorsky helicopters used in bin Laden raid.
  8. ↑ News: First Production MH-60R Delivered.
  9. ↑ 15, 16, 17. W: Kevin Owen, Mark Maurer: No Easy Day. Wyd. 1. New York: Penguin Group, 09 2012, s. 233-272. ISBN 978-0-718-17751-5. (ang.)
  10. ↑ Ki Mae Heussner, USS Carl Vinson: Osama Bin Laden's Burial at Sea, ABC News, 2 maja 2011 (ang.).
  11. ↑ Osama bin Laden WAS NOT buried at sea, but flown to US for cremation, leaked emails reveal | Mail Online.
  12. ↑ a b Jak zginął bin Laden – USA podają szczegóły, wp.pl, 2 maja 2011 [dostęp 2011-05-02] [zarchiwizowane z adresu 2013-02-09].
  13. ↑ How U.S. forces killed Osama bin Laden (ang.). CNN, 2011-05-02. [dostęp 2011-05-02].
  14. ↑ US Navy New H-60 Helicopters.
  15. ↑ Black Hawk Sikorsky S-70.
  16. ↑ We Who Served.
  17. ↑ Wojownicy cienia, wp.pl, 4 czerwca 2010 [zarchiwizowane z adresu 2014-01-09].
  18. ↑ Pakistan oddał szczątki tajnego helikoptera, TVN24.pl, 24 maja 2011 [dostęp 2011-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-25].
  19. ↑ Conal Urqu: Hamas praises Osama bin Laden as holy warrior (ang.). guardian.co.uk, 2011-05-02 06:10. [dostęp 2011-05-04].
  20. ↑ Chuck Pfarrer – „Operacja Geronimo”, znak.com.pl [zarchiwizowane z adresu 2012-10-05].
  21. ↑ Mark Owen Kevin Maurer – „Niełatwy dzień”, Wydawnictwo Literackie [dostęp 2012-11-02] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-08].
  22. ↑ „Wróg numer jeden” (2012), Filmweb.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of al-Qaeda.svg
The Shahada written in white on a black background. This is the reverse of File:Flag of Taliban.svg, the Shahada written in black on a white background, the flag used by the Taliban in the period of 1997-2001.
Flag of Jihad.svg
The Shahada written in white on a black background. This is the reverse of File:Flag of Taliban.svg, the Shahada written in black on a white background, the flag used by the Taliban in the period of 1997-2001.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Osama bin Laden compound1.jpg
Autor: Sajjad Ali Qureshi, Licencja: CC BY-SA 2.0
Osama bin Laden Compound
Obama and Biden await updates on bin Laden.jpg
U.S. President Barack Obama and Vice President Joe Biden, along with members of the national security team, receive an update on Operation Neptune Spear, a mission against Osama bin Laden, in one of the conference rooms of the Situation Room of the White House, May 1, 2011. They are watching live feed from drones operating over the bin Laden complex.

Seated, from left to right, are:

  1. a person with black hair (only part of the head is visible);
  2. Vice President of the United States Joe Biden,
  3. President Obama,
  4. Brigadier General Marshall B. "Brad" Webb, USAF, Assistant Commanding General, Joint Special Operations Command;
  5. Denis McDonough, Deputy National Security Advisor;
  6. Hillary Rodham Clinton, Secretary of State; and
  7. Robert Gates, Secretary of Defense.

Standing, from left to right, are:

  1. Admiral Mike Mullen, USN, Chairman of the Joint Chiefs of Staff;
  2. Tom Donilon, National Security Advisor;
  3. Bill Daley, Chief of Staff;
  4. Tony Blinken, National Security Advisor to the Vice President;
  5. Audrey Tomason, Director for Counterterrorism;
  6. a person in a beige shirt (only part of the shoulder is visible);
  7. John Brennan, Assistant to the President for Homeland Security and Counterterrorism;
  8. James Clapper, Director of National Intelligence; and
  9. a person in a black suit with a white tie, similar to the one seen here.

A classified document in front of Hillary Clinton has been obscured by the White House.

Photographer's note:

"Much has been made of this photograph that shows the President and Vice President and the national security team monitoring in real time the mission against Osama bin Laden. Some more background on the photograph: The White House Situation Room is actually comprised of several different conference rooms. The majority of the time, the President convenes meetings in the large conference room with assigned seats. But to monitor this mission, the group moved into the much smaller conference room. The President chose to sit next to Brigadier General Marshall B. “Brad” Webb, Assistant Commanding General of Joint Special Operations Command, who was point man for the communications taking place. WIth so few chairs, others just stood at the back of the room. I was jammed into a corner of the room with no room to move. During the mission itself, I made approximately 100 photographs, almost all from this cramped spot in the corner. There were several other meetings throughout the day."
Osama bin Laden hideout.jpg
Hideout of Osama bin Laden, the location of his death, in Abbottabad, Pakistan; compound located at coordinates listed below.