Operacja kleszczowa

Ilustracja przedstawiająca poród kleszczowy pochodząca z podręcznika Williama Smelliego[1]

Operacje kleszczowe – operacje położnicze mające na celu ukończenie ciąży, wykorzystujące kleszcze położnicze.

Budowa kleszczy

Wszystkie kleszcze położnicze, niezależnie od typu, składają się z dwóch ramion połączonych zamkiem. Każde ramię składa się z łyżki, umożliwiającej objęcie główki, i jest odpowiednio wygięte, dopasowując się do wygięcia miednicowego. Stosowane są następujące typy kleszczy:

  • kleszcze Naegelego
  • kleszcze Madurowicza (modyfikacja kleszczy Naegelego stosowana w Polsce).

Technika

Założenie kleszczy na główkę płodu jest kilkuetapowe, a kolejne etapy procedury to:

  • prezentacja kleszczy
  • wprowadzenie
  • zamknięcie
  • sprawdzenie
  • próbne pociąganie
  • pociąganie właściwe (wytoczenie główki płodu).

Łyżki nakłada się jedynie w wymiarze dwuskroniowym. Warunki do nałożenia kleszczy są następujące[2]:

  • prawidłowa budowa cieśni i wychodu miednicy
  • całkowite rozwarcie kanału szyjki
  • główka co najmniej w próżni miednicy, punkt prowadzący poniżej linii międzykolcowej
  • główka płodu prawidłowego kształtu i wielkości
  • płód żywy
  • pęknięty pęcherz płodowy

Wskazania do operacji kleszczowej

Wskazania do operacji kleszczowej są obecnie mocno ograniczone. American College of Obstetricians and Gynecologists podaje następujące wskazania[3]:

  • skrócenie normalnego drugiego okresu porodu
  • przedłużony drugi okres porodu
  • zagrożenie płodu
  • wskazania matczyne
    • choroby serca matki
    • dysfunkcja mięśniowa matki
    • fizyczne wyczerpanie matki

Wskazania do operacji kleszczowej według Troszyńskiego:

  • wskazania matczyne:
    • poród przedłużony (I i II okres)
  • objawy zagrażającego zakażenia wewnątrzmacicznego
  • stan przedrzucawkowy i rzucawka
  • choroby matki, zwłaszcza związane z niewydolnością krążeniowo-oddechową
  • wskazania płodowe:

Przeciwwskazania

Przeciwwskazania do operacji kleszczowej:

  • niepełne rozwarcie ujść macicy
  • nieprawidłowa budowa miednicy
  • niektóre ułożenia odgięciowe główki (czołowe, twarzyczkowe ze zwrotem bródki do kości krzyżowej)
  • martwy płód

Historia

Historycznie, jako pierwszy kleszczy do porodu żywego noworodka użył Peter Chamberlen w XVI wieku.

Przypisy

  1. ↑ A Sett of Anatomical Tables with Explanations and an Abridgement of the Practice of Midwifery, 1754
  2. ↑ Michał Troszyński: Położnictwo - ćwiczenia : podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 181-202. ISBN 83-200-2757-8.
  3. ↑ Położnictwo i ginekologia. Grzegorz H. Bręborowicz (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, ss. 404-408. ​ISBN 83-200-3082-X​

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Smellie forceps.jpg
William Smellie (1697-1763): A Sett of Anatomical Tables with Explanations and an Abridgement of the Practice of Midwifery, 1754.