Opinogóra Górna

Opinogóra Górna
	wieś
	; Pałac Krasińskich w Opinogórze
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	ciechanowski
Gmina	Opinogóra Górna
Liczba ludności (2011)	574
Strefa numeracyjna	23
Kod pocztowy	06-406
Tablice rejestracyjne	WCI
SIMC	0121643
	Położenie na mapie gminy Opinogóra Górna Opinogóra Górna
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Opinogóra Górna
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Opinogóra Górna
	Położenie na mapie powiatu ciechanowskiego Opinogóra Górna
	52°54′13″N 20°43′00″E/52,903611 20,716667

Artykuł	52°54′13″N 20°43′0″E
- błąd	38 m
WD	52°54'0.0"N, 20°43'0.1"E, 52°52'N, 20°42'E
- błąd	14 m
Odległość	424 m

Opinogóra Górna – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Opinogóra Górna^[4]^[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Opinogóra Górna.

We wsi znajduje się:

Muzeum Romantyzmu w Opinogórze
szkoła podstawowa, a dawniej (Reforma systemu oświaty z 2017 roku) również gimnazjum
Parafia św. Zygmunta w Opinogórze Górnej

Historia

Najstarsza, odnotowana pisemna wzmianka o Opinogórze pochodzi z 1185 r. Wówczas to wojewoda mazowiecki komes Żyro zwrócił Opinogórę klasztorowi Panien Norbertanek z Płocka. W zapisie występuje ona pod nazwą Opinogote. Natomiast w dokumentach z XV w. nazywana jest już Opinogórą i dzieli się na Opinogórę Górną i Dolną. Górna należała do szlachcica Borzyma, a Dolna, najpierw do Boleściców z Chamska, następnie do Prawdziców z Gołymina. W 1421r. książę mazowiecki Janusz I Starszy pozyskał Opinogórę od Borzyma, zamieniając na wsie Szymaki, Sarbiewo i Dziegietnię (wioski w pow. sochocińskim, stracone przez Borzyma na rzecz dziedziców z Trąbek), które książę Janusz w 1421 r. wykupił od tychże dziedziców i następnie „darował" Borzymowi w zamian za Opinogórę i Kąty^[6]. Wtedy to, stała się ona częścią domeny książęcej. Książę mazowiecki Bolesław IV zbudował tutaj zameczek myśliwski i w tym zamku zmarł 10 września 1454 r. Dobra opinogórskie zostały nadane przez króla Jana Kazimierza podskarbiemu wielkiemu koronnemu Janowi Kazimierzowi Krasińskiemu w 1659 jako starostwo niegrodowe. W grudniu 1806 r. na tereny Mazowsza wkroczyły wojska napoleońskie i po udanej kampanii cesarz Napoleon I obdarował Opinogórą swojego marszałka księcia Ponte-Corvo Jana Bernadotte (1763-1844). Wówczas nazwę miejscowości zmieniono na Opinogórę Francuską. W 1810 r. marszałek Bernadotte zrezygnował z Opinogóry, gdyż został desygnowany do objęcia tronu szwedzkiego, a następnie koronowano go jako Karola XIV Jana. Po koronacji ponownie wróciła do Krasińskich i w ich rękach pozostała do 1945. W pierwszej połowie XIX wieku gen. Wincenty Krasiński utworzył w Opinogórze ordynację, która przetrwała do 1945 r.^[7]. Ostatnim ordynatem był Edward Krasiński. W czasie I wojny światowej przez Opinogórę przebiegała linia frontu podczas bitwy przasnyskiej, tutaj został rozbity niemiecki Korpus Zastrowa^[8]. Zniszczeniu wówczas uległo 50% zabudowań w Opinogórze.

Zabytki

W miejscowości znajduje się niewielki neogotycki pałac Krasińskich, wybudowany w 1844 przez gen. Wincentego Krasińskiego, ojca poety Zygmunta, który był siedzibą ordynacji opinogórskiej. Kolejnym zabytkiem jest neogotycka oficyna dworska wzniesiona w tym samym czasie co pałac. Zabytkowy neoklasycystyczny kościół z drugiej połowy XIX w. fundacji Róży Krasińskiej, który projektował Wincenty Rakiewicz^[9]. W podziemiach tego kościoła znajdują się groby członków rodziny Krasińskich, w tym również poety. Jest także cmentarz założony w 1824 r., powiększony w 1859 r. z zabytkowymi grobami^[10].

Architektura Opinogóry Górnej

Kościół neoklasycystyczny

Muzeum Romantyzmu

Pomnik Zygmunta Krasińskiego

Oficyna dworska w Opinogórze. Muzeum Romantyzmu

Zobacz też

Przypisy

↑ Wieś Opinogóra Górna w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2017-10-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-01-01].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 861 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ ANNAA. BORKIEWICZ-CELIŃSKA ANNAA., OSADNICTWO ZIEMI CIECHANOWSKIEJ W XV WIEKU (1370—1526) .
↑ Wojciech Górczyk, Kościół i kaplica grobowa Krasińskich w Opinogórze, " Studia Mazowieckie", nr 1 (2014), s. 103-104.
↑ Wojciech Górczyk, Rocznica Wielkiej Wojny. Opinogóra rok 1915, Gazeta Opinogórska nr 2/2015, s. 10-11.
↑ Wojciech JerzyW.J. Górczyk Wojciech JerzyW.J., KOŚCIÓŁ W OPINOGÓRZE UFUNDOWANY PRZEZ GENERAŁA WINCENTEGO KRASIŃSKIEGO/The church in Opiniogóra funded by general Wincenty Krasiński, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego” [dostęp 2021-09-22] .
↑ Wojciech JerzyW.J. Górczyk Wojciech JerzyW.J., Cmentarz parafialny w Opinogórze i kaplica grobowa hrabiów Krasińskich, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” [dostęp 2021-09-22] (ang.).

Linki zewnętrzne

Opinogóra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 554 .
W. Górczyk, Początki Opinogóry w świetle dokumentu wojewody Żyry z 1185_r._i_dokumentu biskupa płockiego Gedki
Urząd Gminy. opinogora.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-02)].
O historii Opinogóry
Archiwalne widoki i publikacje związane z miejscowością w bibliotece Polona

[pwl-1] Wieś Opinogóra Górna w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2017-10-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[nsp-2] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-01-01].

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 861 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-5] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[6] ANNAA. BORKIEWICZ-CELIŃSKA ANNAA., OSADNICTWO ZIEMI CIECHANOWSKIEJ W XV WIEKU (1370—1526) .

[7] Wojciech Górczyk, Kościół i kaplica grobowa Krasińskich w Opinogórze, " Studia Mazowieckie", nr 1 (2014), s. 103-104.

[8] Wojciech Górczyk, Rocznica Wielkiej Wojny. Opinogóra rok 1915, Gazeta Opinogórska nr 2/2015, s. 10-11.

[9] Wojciech JerzyW.J. Górczyk Wojciech JerzyW.J., KOŚCIÓŁ W OPINOGÓRZE UFUNDOWANY PRZEZ GENERAŁA WINCENTEGO KRASIŃSKIEGO/The church in Opiniogóra funded by general Wincenty Krasiński, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego” [dostęp 2021-09-22] .

[10] Wojciech JerzyW.J. Górczyk Wojciech JerzyW.J., Cmentarz parafialny w Opinogórze i kaplica grobowa hrabiów Krasińskich, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” [dostęp 2021-09-22] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Wsie	Bacze Bogucin Chrzanowo Chrzanówek Czernice Długołęka Dzbonie Elżbiecin Goździe Janowięta Kąty Klonowo Kobylin Kołaczków Kołaki-Budzyno Kołaki-Kwasy Kotermań Łaguny Łęki Opinogóra Dolna Opinogóra Górna Opinogóra-Kolonia Pajewo-Króle Pałuki Patory Pokojewo Pomorze Przedwojewo Przytoka Rąbież Rembowo Rembówko Sosnowo Wierzbowo Wilkowo Władysławowo Wola Wierzbowska Wólka Łanięcka Załuże-Imbrzyki Zygmuntowo
Osady leśne	Kołaczków Wierzbowo
Integralne części wsi	Chmielewo Długołęka Wielka Długołęka-Mirosy Gębale Jałowa Wieś Kołaki-Morgi Ksawerów Niemierzyce Paulinów Trętowo-Mazarnięta Trętowo-Pełzy Zabrzezie

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne