Opowieści z Ziemiomorza (film)

Opowieści z Ziemiomorza (jap. ゲド戦記 Gedo-senki; dosł. Kroniki wojenne Geda) – pierwsze anime w reżyserii Gorō Miyazakiego, będące adaptacją książek Ursuli Le Guin o Ziemiomorzu. Film czerpie przede wszystkim z tomów 3. i 4. – Najdalszy brzeg i Tehanu.

Historia produkcji

Opowieści z Ziemiomorza są pierwszą adaptacją książki z serii Ziemiomorze stworzoną przez studio Ghibli. Wcześniej wielu reżyserów zainteresowanych było nakręceniem filmowej adaptacji Ziemiomorza, jednak nie uzyskali oni zgody autorki książek. Przed Opowieści z Ziemiomorza powstał jedynie miniserial stworzony przez amerykańską telewizję Sci-Fi Channel, będący adaptacją dwóch pierwszych części powieści – Czarnoksiężnik z Archipelagu i Grobowce Atuanu, jednak spotkał się on z bardzo chłodnym przyjęciem zarówno ze strony fanów, jak i samej autorki^[2].

Ojciec Gora, Hayao Miyazaki, wyznał kiedyś, że marzył o stworzeniu animowanej adaptacji książek LeGuin jeszcze przed rozpoczęciem prac nad filmem Nausicaä z Doliny Wiatru (1984). Gdy w 2003 roku jego film Spirited Away: W krainie bogów uhonorowany został Oscarem za najlepszy film animowany, adaptacja Ziemiomorza otrzymała zielone światło. Ponieważ Miyazaki senior zajęty był wtedy pracą nad filmem Ruchomy zamek Hauru, prace nad adaptacją powierzono jego synowi, czemu początkowo sprzeciwiał się ojciec.

Zwiastun

Trzyminutowy zwiastun filmu po raz pierwszy zaprezentowany został w japońskich kinach 24 lutego 2006 roku, dzień wcześniej wyemitowała go NTV (jedna z japońskich stacji TV). Reżyserem zwiastuna jest Kei'ichi Itagaki, odpowiedzialny za wszystkie wcześniejsze zwiastuny studia Ghibli. Theo Le Guin, syn autorki książki, po obejrzeniu zapowiedzi filmu powiedział: Grafika jest naprawdę piękna, podobnie jak piosenka. Nie jest to coś jak z Hollywoodu, naprawdę czuć w tym ducha Ghibli.

Ghibli zamieściło na swej stronie internetowej dwa zwiastuny - w dniach 13 kwietnia i 15 maja 2006 r.

Premiera filmu i opinie

W otwierający weekend film od razu znalazł się na szczycie japońskiego box-office’u, zarabiając ponad miliard jenów i spychając Piratów z Karaibów: Skrzynię umarlaka na drugą pozycję. Opinie krytyki i widzów były różne, jednak większość z nich sprowadzała się do ogólnej oceny: film jest przyzwoity, ale brak mu magii innych produkcji Ghibli. Film stworzony został w połowie czasu, w jakim powstawało Spirited Away: W krainie bogów (szesnaście miesięcy), dlatego zarzucano mu sztywną animację. Opowieści z Ziemiomorza spotkały się także z krytyką ze strony fanów książki, którzy uważają, że pominięto w nim wiele ważnych elementów. Mimo to filmowi udało się utrzymać na pierwszym miejscu japońskiego box-office’u przez pięć tygodni, po czym został zepchnięty przez film X-Men 3: Ostatni bastion. Ostatecznie zajął czwarte miejsce na liście najbardziej dochodowych filmów w Japonii w 2006 roku.

Autorka książki na swej stronie internetowej napisała, że jest nieco zawiedziona filmem. Zachwalała stronę techniczną, narzekała jednak na drastyczne zmiany w warstwie fabularnej. Toshiemu Suzuki po obejrzeniu filmu powiedziała: To nie moja książka. To twój film. To dobry film.

W styczniu 2007 roku film otrzymał japoński odpowiednik Złotych Malin: za najgorszą reżyserię i najgorszy film. Była to pierwsza produkcja Ghibli, która otrzymała tę „nagrodę”. Wcześniej jednak Japońska Akademia filmowa nominowała Opowieści do tytułu najlepszego filmu animowanego.

Do końca 2007 roku płyta DVD z filmem została sprzedana w 242 tysiącach kopii, lądując na 1. miejscu najchętniej kupowanych płyt DVD w 2007 roku w Japonii^[3].

Opowieści z Ziemiomorza w Polsce

Spekulacje o tym, że Opowieści miałyby trafić do Polski, rozpoczęły się po konferencji prasowej, która miała miejsce 5 lipca 2006 roku. Producent filmu powiedział wtedy, że produkcja zostanie wydana w około pięćdziesięciu krajach, jednak poza Koreą Południową nie wymienił żadnego z nich. Sytuacja z poprzednim filmem Ghibli, Ruchomym zamkiem Hauru, była podobna. Dystrybutorem filmu miałaby zostać firma Monolith, która wcześniej wydała wspomniany Zamek oraz Spirited Away: W kranie bogów, a na DVD Narzeczoną dla kota. Informację o wydaniu filmu oficjalnie potwierdzono w styczniu 2007 roku. Polska premiera filmu miała miejsce kilka miesięcy później, 18 maja, a patronami medialnymi zostali między innymi serwis internetowy anime.com.pl oraz magazyn dla miłośników anime i mangi Otaku. W przeciwieństwie do poprzednich filmów, Opowieści z Ziemiomorza nie zostały zdubbingowane; opracowano wersję z napisami, dodatkowo nakładając ograniczenie wiekowe ‘od 12 lat’. Ponieważ z filmem nie wiązano wielkich nadziei, wydany został tylko w ośmiu kopiach. W premierowy tydzień (Warszawa, Kraków, Łódź, Poznań, Poznań, Wrocław) obejrzało go 1663 widzów, później kopie przekazane zostały do kolejnych miast. Mniej więcej równolegle z polską premierą Opowieści dystrybutor zapowiedział zorganizowanie na jesieni kinowego przeglądu kilku filmów Ghibli, których tytuły wybrała społeczność miłośników anime.

Twórcy

• reżyseria: Gorō Miyazaki
• producent: Toshio Suzuki
• na podstawie powieści: Najdalszy brzeg, Ursula K. le Guin
• scenariusz: Gorō Miyazaki i Keiko Niwa
• storyboardy: Gorō Miyazaki
• muzyka: Tamiya Terashima
• animacja: Studio Ghibli

Seiyū

• Ged: Bunta Sugawara
• książę Arren: Junichi Okada
• Therru: Aoi Teshima
• Tenar: Jun Fubuki
• król: Kaoru Kobayashi
• królowa: Yui Natsukawa
• Cob: Yuko Tanaka
• Zając: Teruyuki Kagawa
• Sprzedawca: Mitsuko Baishō

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Opowieści z Ziemiomorza w bazie IMDb (ang.)
• Opowieści z Ziemiomorza w bazie Filmweb
• oficjalna japońska strona filmu (jap.)
• blog Goro Miyazakiego (jap.)
• blog Goro Miyazakiego (ang.) – tłumaczenie na język angielski
• wywiad z Toshio Suzukim. rose-rote.hp.infoseek.co.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-17)]. (ang.) – tłumaczenie na język angielski
• wypowiedź Ursuli LeGuin o Opowieściach z Ziemiomorza (ang.)
• Recenzja anime Opowieści z Ziemiomorza (film) na stronie tanuki.pl