Opuncja figowa

Opuncja figowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinakaktusowate
Rodzajopuncja
Gatunekopuncja figowa
Nazwa systematyczna
Opuntia ficus-indica (L.) Mill.
Gard. dict. ed. 8: Opuntia no. 2. 1768
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status none DD.svg
brak danych

Opuncja figowa (Opuntia ficus-indica) – gatunek opuncji pochodzący z Meksyku, lecz uprawiany również w wielu innych krajach o ciepłym klimacie, także w południowej Europie[4]. Łatwo przystosowuje się do różnych warunków glebowych. Aztekowie uważali ją za roślinę świętą i wykorzystywali do różnych celów. Pierwsze owoce, dotarły do Europy prawdopodobnie już pod koniec XV w. po powrocie wyprawy Krzysztofa Kolumba. Stąd używana do tej pory nazwa ficus indica (figa indyjska).

Nazewnictwo

Gatunek o licznych synonimach nazwy naukowej: Cactus decumanus Willd., Cactus ficus-indica L., Opuntia amyclaea Ten., Opuntia cordobensis Speg., Opuntia decumana (Willd.) Haw., Opuntia ficus-indica var. gymnocarpa (F. A. C. Weber) Speg., Opuntia gymnocarpa F. A. C. Weber, Opuntia hispanica Griffiths, Opuntia maxima Mill., Opuntia megacantha Salm-Dyck, Opuntia paraguayensis K. Schum[4].

Morfologia

Kwiat
Pokrój
Sukulent osiągający wysokość nawet do 5 metrów. Pokryta woskowatą skórką, i kolcami o długości 1-2 cm, stanowiącymi ochronę przed nadmiernym parowaniem i zwierzętami.
Kwiaty
Pojawiają się u roślin powyżej 1 roku, na częściach bardziej wystawionych na działanie słońca.
Owoce
Żółte poprzez pomarańczowe do czerwonych, z wieloma nasionami, pokryte drobnymi wypustkami. Pierwsze owoce są okrągłe, późniejsze bardziej wydłużone.

Zastosowanie

Owoc
  • Owoce słodkie i soczyste spożywane są na surowo, zawierają wiele składników, zwłaszcza wapń, fosfor i witaminę C.
  • Do produkcji soków, przetworów, galaretek, itp.
  • Młode części rośliny mają zastosowanie medyczne, stosowane w medycynie ludowej do okładów.
  • W Meksyku z pasożytujących na opuncji Dactylopius coccus otrzymuje się ceniony karminowy barwnik[5].
  • Wykorzystuje się do produkcji kremów nawilżających, mydeł i innych kosmetyków.
  • Do produkcji środków klejących i papieru.

Uprawa

Siewki

Opuncję można uprawiać jako roślinę doniczkową. Podłoże powinno być piaszczyste i lekkie. Opuncje podlewa się niewielkimi ilościami wody tylko po całkowitym przeschnięciu podłoża. Nawożenie (nawozem dla kaktusów) powinno odbywać się raz w miesiącu. Opuncja rozmnażana jest poprzez ukorzenianie pojedynczych pędów (sadzonki wierzchołkowe) oraz za pomocą nasion z dobrze wysuszonych owoców opuncji[6].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).
  3. ↑ Opuntia ficus-indica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-03-05].
  5. ↑ Cochineal, fireflyforest.net/, 20 stycznia 2016.
  6. ↑ Opuncja figowa (pol.). wymarzonyogrod.pl. [dostęp 2013-03-01].

Bibliografia

  • Anderson, E. F. 2001. The cactus family. Timber Press, Portland, Oregon, USA.
  • Barclay, L. 2004 Herb Helps Alcohol Hangover. Medscape Medical news
  • Benson, L. H. 1982. The cacti of the United States and Canada. Stanford University Press, Stanford, California, USA.
  • Donkin, R. 1977. Spanish red: an ethnogeographical study of cochineal and the Opuntia cactus. Transactions of the American Philosophical Society 67: 1–77.
  • Griffith, M. P. 2004. The origins of an important cactus crop, Opuntia ficus-indica (Cactaceae): New molecular evidence. American Journal of Botany 91:1915-1921.
  • Kiesling, R. 1998. Origen, domesticación y distribución de Opuntia ficus-indica. Journal of the Professional Association for Cactus Development 3. Available online.

Media użyte na tej stronie

Status none DD.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Opuntia ficus-indica fruit9.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Hippocampus~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5

Photo by Seweryn Olkowicz

Nauplio, Greece
Opuntia ficus-indica seedlings.jpg
Autor: Traper Bemowski, Licencja: CC BY 3.0
Siewki opuncji figowej
Figa de moro 02.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Ejemplar de chumbera (Opuntia ficus-indica). Isla de Formentera , Baleares, España.