Orania (miasto)

Orania
Ilustracja
Flaga
Flaga
Dewiza: Die Afrikanertuiste
Państwo Południowa Afryka
Data założenia1991
Powierzchnia9 km²
Populacja (2019)
• liczba ludności

997
Nr kierunkowy053
Kod pocztowy8752
Położenie na mapie Południowej Afryki
Mapa konturowa Południowej Afryki, w centrum znajduje się punkt z opisem „Orania”
Ziemia29°48′51″S 24°24′36″E/-29,814167 24,410000
Strona internetowa

Orania – południowoafrykańskie miasto położone nad rzeką Oranje położone w połowie drogi między Kapsztadem a Pretorią.

Miasto przedstawiane jest jako mające na celu zapewnienie spokojnego życia Afrykanerom i utrzymanie ich języka i kultury. Każdy, kto określa się jako Afrykaner i identyfikuje się z kulturą Afrykanerską, jest mile widziany w Oranii[1][2].

Krytycy oskarżają władze Oranii o utrudnianie integracji Afrykanów z koncepcją tęczowego narodu i próbę odtworzenia Afryki Południowej przed 1991 r. w enklawie. Mieszkańcy twierdzą jednak, że chcą zachować swoje dziedzictwo językowe i kulturowe oraz chronić się przed falą przestępczości w pozostałej części kraju. Mieszkańcy twierdzą również, że starają się wypełniać prawo do samostanowienia zawarte w Konstytucji Południowej Afryki. Stosunki miasta z rządem Republiki Południowej Afryki są pokojowe i to pomimo dążeń społeczności do (większego) samorządu. Rząd uznaje Oranię za legalną.

W Oranii w 2015 utworzono ponad 120 firm. Miasto ma swoją własną walutę – Ora, oraz własną gospodarkę komunalną. Ze względu na niezwykły charakter miasto często odwiedzają dziennikarze i twórcy filmów dokumentalnych.

Cel

Według założycieli, celem jest stworzenie miasta, w którym zachowane zostanie dziedzictwo kulturowe Afrykanerów a ich samostanowienie prawdziwą praktyką, a nie tylko pomysłem. Całe zatrudnienie, od zarządzania po pracę fizyczną, wykonywane jest przez Afrykanerów. Inni pracownicy nie mogą zostać zatrudnieni, chyba że posiadają umiejętności, których nie posiada żaden mieszkaniec. Mieszkańcy Orania nie chcą być prowadzeni przez ludzi, którzy nie są Afrykanerami. Według mieszkańców Oranii, kultura afrykanerska w pozostałej części kraju jest tłumiona, a afrikaans jest wypierany przez angielski[3].

Miasto jest postrzegane jako najdalej na wschód wysunięty punkt proponowanego państwa narodowego - Volkstaat.

Carel Boshoff, założyciel Oranii często porównywał ją do Izraela, który jest miejscem zebrania dla Żydów z całego świata.

Nowi przybysze często twierdzą, że ich decyzja o przeprowadzce do Oranii jest motywowana chęcią ucieczki przed brutalną przestępczością, która występuje w pozostałej części kraju. Mieszkańcy twierdzą, że miasto jest na tyle bezpieczne, że nie trzeba zamykać drzwi do domów i samochodów.

Historia

(c) Orania Beweging, CC BY-SA 3.0
Przepompownia systemu irygacyjnego Orania, ukończona w 1996 roku

Miasto zostało założone w 1963 roku jako Vluytjeskraal przez Departament Zasobów Wodnych, aby zakwaterować pracowników. Po konkursie nazwę wioski zmieniono na Orania, co oznacza „pomarańczowa” i odnosi się do przyległej rzeki. W 1965 w Oranii mieszkało 56 rodzin. Kolorowi pracownicy, którzy uczestniczyli w projektach budowlanych mieszkali na oddzielnym obszarze zwanym Grootgewaagd. Po ukończeniu robót większość robotników przeprowadziła się, a miasto popadło w ruinę. Departament Zasobów Wodnych opuścił Oranie całkowicie w 1989 r. Po odejściu departamentu w Grootwagd pozostała tylko grupa kolorowych ludzi. W grudniu 1990 r. około 40 białych rodzin, kierowanych przez Carela Boshoffa, zięcia byłego premiera Afryki Południowej, Hendrika Verwoerda, kupiło zrujnowane miasto. Pierwszych 13 mieszkańców przeprowadziło się do Oranii w kwietniu 1991 r. W tym samym miesiącu Departament Spraw Wodnych dostarczył alternatywne zakwaterowania w pobliskich miejscowościach mieszkańcom Grootgewaagd, które zostało wówczas przemianowane na Kleingeluk. W tym czasie miasto składało się z 90 domów w Oranii i 60 w Kleingeluku, wszystkie w stanie ruiny. W sierpniu 1991 roku farma Vluytjeskraal o powierzchni 2300 hektarów została dokupiona. W lutym 1992 r. utworzono radę wykonawczą, oprócz rady wsi. Orania wybrała własną reprezentatywną radę przejściową, tymczasową formę samorządu lokalnego po zakończeniu apartheidu. Budowa 400-hektarowego systemu nawadniania rozpoczęła się w 1995 r. i została zakończona w październiku 1996 r.

Nelson Mandela, Betsie Verwoerd i Carel Boshoff podczas wizyty Mandeli w Oranii w 1995 roku

W geście pojednawczym prezydent Nelson Mandela odwiedził miasto w 1995. Orania osiągnęła 200 stałych mieszkańców w 1996 r., podczas gdy spis z 2001 roku pokazał 519 mieszkańców. Gwałtowny incydent miał miejsce tuż pod Oranią w kwietniu 2000 roku, kiedy biały mężczyzna postrzelił 17-letnią czarną dziewczynę. Została ranna w nogę. Mieszkańcy zdystansowali się od tego incydentu.

W grudniu 2000 r. rząd prowincji nakazał rozwiązanie Rady Przejściowej Oranii, a miasto zostało włączone do nowej gminy Thembelihle wraz z sąsiednimi miastami Hopetown i Strydenburg. Mieszkańcy Oranii pozywali następnie rząd prowincji przed Sądem Najwyższym, który orzekł, że należy prowadzić negocjacje między mieszkańcami Oranii a rządem w sprawie statusu gminy Orania; do czasu osiągnięcia takiego porozumienia Orania zachowa swój status quo. W 2003 r. Powstał ośrodek nad rzeką Oranje, a także dwie szkoły, przychodnia i rozwijający się sektor rolnictwa.

W maju 2005 r. powstał spór, gdy niektórzy mieszkańcy twierdzili, że miasto było prowadzone jako „państwo mafijne”, a szereg sporów sądowych było częścią tego sporu ostatecznie mieszkańcy ci opuścili wspólnotę. W listopadzie 2005 r. około 60 kolorowych rodzin, które mieszkały w Kleingeluk przed 1991 wniosły do rządu pozew o około 483 hektarów ziemi w Orania. Roszczenie o ziemię zostało rozstrzygnięte w grudniu 2006 r., kiedy rząd Republiki Południowej Afryki wypłacił powódowi kwotę 2,9 mln R. W 2006 r. Zainaugurowano centrum handlowe Saamstan o wartości 5 mln R. Od 2012 r. Ukończono kilka inwestycji komercyjnych, aw 2014 r. Otwarto park rozrywki i centrum handlowe Stokkiesdraai. W 2015 otwarto kino.

W 2016 r. Rada wioski Orania ogłosiła plan rozwoju w wysokości 183 mln R. Ten plan rozwoju powinien stymulować tworzenie małych usług miejskich, takich jak szkolnictwo wyższe, za pięć lat. Projekty są realizowane przy użyciu środków zewnętrznych.

Dane demograficzne

Populacja Orania od 1991 do 2015

Lokalny spis ludności przeprowadzony w 2014 r. Wykazał, że Orania liczyła 1 085 mieszkańców i obejmowała 386 gospodarstw domowych. Oznacza to, że na gospodarstwo domowe przypadało średnio 2,8 osoby. Dzieci stanowiły jedną czwartą populacji w 2007 r. według władz wsi liczba ludności rosła o 10% rocznie w latach 2012–2015. W 2011 mieszkało więcej mężczyzn niż kobiet, przy stosunku 60% mężczyzn do 40% kobiet.

Afrykanerzy są największą grupą ludności - w 2011 roku: 97,2% ogółu. Afrikaans jest jedynym językiem używanym we wszystkich dziedzinach życia lokalnego. Afrikaans jest najważniejszym językiem ojczystym 95% mieszkańców, następny angielski - 2%. Trzy procent mieszkańców używa zarówno języka angielskiego, jak i języka ojczystego w afrikaans[4].

Okolice i architektura

Orania ma trzy dzielnice mieszkalne: Kleingeluk, Orania East i Orania West. Kleingeluk leży około 1,5 km na południe od Orania East i jest trochę uboższy niż reszta miasta, choć poczyniono postępy w celu zmniejszenia tej luki. Pomiędzy Oranią Wschodnią a Kleingelukiem znajduje się kampus szkoły i obszar przemysłowy.

W 2015 rozpoczęto budowę nowej dzielnicy mieszkalnej Karoosig, która znajduje się między Oranią Wschodnią a Kleingelukiem. W 2016 rozpoczęto również ekspansję Kleingeluk, w której w ciągu pięciu lat powstanie około 250 nowych domów, z czego około 200 to jednostki subekonomiczne.

Wiele nowych domów zbudowano w stylu Cape Dutch. Wiele oryginalnych domów z epoki Departamentu Zasobów Wodnych to domy prefabrykowane. Niektóre z tych domów zostały odnowione.

Miasto ma również małe lotnisko z dwoma pasami startowymi, jednym o długości 1200 metrów z kierunkiem 03/21 i jednym o długości 1500 metrów z kierunkiem 12/30. Na lotnisku powstaje mały park lotniczy.

Ramy prawne

Chociaż Orania znajduje się w granicach gminy Thembelihle, to nie jest jej częścią pod względem administracyjnym. Orania ma własną strukturę miejską w postaci Rady Przedstawicielskiej Oranii, która opiera się na ustawie o przekształceniach lokalnych w 1993 r., podczas gdy wszystkie inne gminy opierają się na ustawie o strukturach miejskich z 1998 r. Orania ma zatem kontrolę nad własną administracja miejska. Thembelihle nie świadczy usług (takich jak ścieki, drogi i wywóz śmieci) w Oranii. Ponadto Thembelihle nie pobiera podatków z Oranii (zwykle pobierane są inne podatki państwowe)[5]. Te ramy prawne zostały ustanowione w 2000 r., Gdy osiągnięto porozumienie między Gabinetem Republiki Południowej Afryki, rządem Prowincji Przylądka Północnego i Radą Przedstawicielską Oranii w sprawie tymczasowego. Porozumienie to zostało potwierdzone orzeczeniem Sądu Najwyższego. Miasto jest własnością prywatną i jest własnością Vluytjeskraal Aandeleblok Ltd. własność domów ma formę udziałów w spółce. Kiedy ludzie kupują dom lub podwórko w Orania, kupuje się akcje VAB, które dają wyłączne prawa do użytkowania tego podwórka lub domu.

Ekonomia i rolnictwo

Orzechy pekan w Oranii

Rolnictwo jest bardzo ważne dla gospodarki miasta, gdzie znajduje się jedna z największych plantacji pekan w Afryce Południowej.

W 2014 r. W Oranii powstało ponad 120 firm. Usługi gospodarcze w mieście obejmują call center, maklerów giełdowych i biuro architektoniczne. W 2011 r. roczny obrót gminy wynosił około 48 mln R. Między październikiem 2012 r. a lutym 2013 r. Miasto odwiedziło ponad 2000 turystów[6].

W 2007 średnia płaca w Oranii wynosiła około 4000 R miesięcznie, co jest stosunkowo niską wartością w przypadku białych mieszkańców Południowej Afrykański. Brak taniej siły roboczej oznacza, że koszty życia w Orania są dwa razy wyższe niż w pozostałej części Afryki Południowej; a także, że pracowników niewykwalifikowanych brakuje. W 2009 r. 14% ludności miało własne firmy.

W kwietniu 2004 Orania wprowadziła własny system monetarny, Ora. System opiera się na idei bonów upominkowych. Lokalny bank Orania, bank spółdzielczy OSK (OSC as in Orania Savings and Credit) odpowiada za tę inicjatywę. Bank Spółdzielczy OSK jest największym bankiem społecznościowym w Afryce Południowej. Wykorzystanie Ora jako metody płatności ma również wpływ na zniechęcenie do kradzieży, ponieważ Ora może być używana tylko w obrębie Oranii. W 2017 wprowadzono cyfrowy wariant Ora, e-Ora, jako kryptowalutę.

W latach 1998–2002 istniała duża farma mleczna. Chociaż gospodarstwo to było uważane za jedno z najnowocześniejszych mleczarni w Afryce Południowej rosnące koszty importowanych maszyn, spowodowane spadkiem wartości rand w połączeniu ze wzrostem ceny pszenicy wykorzystywanej do karmienia bydła doprowadziła do jej likwidacji. Inny ambitny projekt, młyn do przetwarzania różnych produktów z pszenicy, został ukończony w 2005 ale był równie nieudany i zamknięty. Od tego czasu władze Orania odłożyły na bok projekty na dużą skalę, koncentrując się zamiast tego na rozwoju małych i mikroprzedsiębiorstw, aby utrzymać lokalną gospodarkę.

Kultura

Instytucje kultury w Oranii obejmują Orania Arts Council with Orchestra and Choir (OKeR) oraz Orania Cultural History Museum. Wystawy w muzeum pokazują między innymi kolekcję strzelb Jopie`ego Fourie. Zbiór popiersi przywódców Afrykanerów, pochodzących z instytucji, które nie chciały już tych posągów po zakończeniu apartheidu. Istnieje również Verwoerdmuseum, gdzie można zobaczyć przedmioty i zdjęcia Hendrik Verwoerda. To muzeum mieści się w domu wdowy po Hendriku Betsie Verwoerd, w którym mieszkała od 1992 roku do swojej śmierci w wieku 98 lat w 2000 roku.

W Oranii znajduje się Pomnik Ochotników z Irlandii, poświęcony żołnierzom irlandzkim, którzy walczyli po stronie burów podczas drugiej wojny burskiej. Pomnik został przeniesiony do Oranii z Brixton w 2002 roku, przez grupę Afrykanerów, zaniepokojonych planowanym wyburzeniem[7].

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Pumza Fihlani, Inside South Africa's whites-only town, „BBC News”, 6 października 2014 [dostęp 2020-07-02] (ang.).
  2. Orania: The town that time forgot - City Press, web.archive.org, 11 kwietnia 2015 [dostęp 2020-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-11].
  3. Orania - Home of the Afrikaner, www.lief-orania.co.za [dostęp 2020-07-02].
  4. Census 2011: Main Place: Orania, census2011.adrianfrith.com [dostęp 2020-07-02].
  5. Zuma's visit 'an outstanding day' for Orania, The Mail & Guardian, 14 września 2010 [dostęp 2020-07-02] (ang.).
  6. Orania: The Little Town that Racism Built | VICE | United Kingdom, web.archive.org, 10 sierpnia 2016 [dostęp 2020-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-10].
  7. Brixton to Orania: The great trek of the Irish Volunteer Monument, The Mail & Guardian, 13 listopada 2014 [dostęp 2020-07-02] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Estimated population of Orania (1991-2015).png
Autor: Underlying lk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Population estimates for Orania. Demographic estimates for the town over the years have been erratic, and it is not known if this reflects the actual fluctuation of the number of residents, or simply the low accuracy of the figures. This chart was created by plotting estimates gathered from over 80 sources (full list below).
Joubert-oes-pekans-19.jpg
Autor: Orania Beweging, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pecan harvest in Orania
Water pumping station on the Orange River, Orania.jpg
(c) Orania Beweging, CC BY-SA 3.0
Water pumping station on the Orange River, Orania
Aerial view 2 Orania 02-2015.jpg
Autor: Orania Beweging, Licencja: CC BY-SA 3.0
Aerial view of Orania-Oos and Orania-Wes with part of Kleingeluk and surrounding farmland.
Mnr Mandela, Mev Betsie Verwoerd en Prof Carel Boshoff afgeneem tydens Mandela se besoek aan Orania.jpg
Autor: Orania Beweging, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mandela, Betsie Verwoerd and Carel Boshoff during Mandela's visit to Orania
Die Ora Orania.jpg
Autor: Ianswart, Licencja: CC BY-SA 2.5
billets de 10,20,50 et 100 oras, utilisés à Orania
Orania flag.svg
Autor: Vectorebus, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of the town Orania in the Northern Cape.
Bike share scheme for residents and visitors in Orania.jpg
Autor: Orania Beweging, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bike share scheme for residents and visitors in Orania
StrawBaleOrania.JPG
Die eerste strooibaalhuis in Orania wat deur Christiaan van Zyl ontwerp is
The first strawbale house in Orania, architect Christiaan van Zyl
GrobbelaarHouseOrania.JPG
The Grobbelaar living roof house in Orania