Orbiting Solar Observatory 2

OSO 2
Ilustracja
Inne nazwy

OSO-B2, S 17, S00987

Indeks COSPAR

1965-007A

Państwo

 Stany Zjednoczone

Zaangażowani

NASA

Rakieta nośna

Thor Delta C

Miejsce startu

Centrum Lotów Kosmicznych imienia Johna F. Kennedy'ego

Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum

550 km

Apogeum

634 km

Okres obiegu

96,40 min

Nachylenie

32,87°

Czas trwania
Początek misji

3 lutego 1965 16:36 UTC

Koniec misji

1 czerwca 1966

Powrót do atmosfery

9 sierpnia 1989

Wymiary
Masa całkowita

247 kg[1]

Orbiting Solar Observatory 2 (OSO 2) – drugi z serii ośmiu amerykańskich orbitalnych obserwatoriów Słońca w promieniach rentgenowskich, UV i gamma, w całym cyklu słonecznym. Celem drugorzędnym były badania pyłu kosmicznego. OSO-2 jako pierwszy w historii wyniósł koronograf w przestrzeń kosmiczną[2].

Statek pracował normalnie aż do wyczerpania paliwa silniczków nachylenia, 6 listopada 1965. Do 3 marca 1966 nadajniki statku włączano nieregularnie. Potem raz na tydzień, aż do 1 czerwca 1966, gdy przestał działać.

4 marca 1965, 00:48 UTC, OSO-2 zaobserwował luki (dziury) w koronie słonecznej, w trakcie 20. cyklu słonecznego, obrazując powierzchnię Słońca na linii 30,4 nm. Drugi taki obraz wykonał 1 lutego 1966[3]

Budowa i działanie

Start rakiety Thor Delta C z satelitą OSO-2

System pozycjonowania statku pozwalał na wycelowanie przyrządów naukowych w stronę Słońca w ramach rastru 40 na 40 minut łuku. Zbierane dane były jednocześnie nagrywane na rejestratorze i przesyłane radiowo z modulacją PCM/PM. Gama komend naziemnych obejmowała 70 rozkazów.

Instrumenty naukowe

  • Przyrząd detekcji słonecznych rozbłysków promieni rentgenowskich
Zadaniem instrumentu był pomiar słonecznych rozbłysków w promieniach rentgenowskich w trzech pasmach (0,2-0,8 nm, 0,8-2 nm, 4,4-6,0 nm); promieniowania tła w zakresie 0,2-0,8 nm; emisji promieniowania rentgenowskiego z prominencji słonecznych; mapowanie źródeł słonecznego promieniowania X w dwóch zakresach (0,2-0,8 nm i 4,4-6,0 nm). Instrument umieszczony był w sekcji "żagla" statku. Mógł pracować w dwóch trybach: punktowym i rastrowym. Tryb punktowy, praca jako teleskop promieniowania X, używał pięciu liczników Geigera-Mullera (trzech jako detektorów rozbłysków, jeden do pomiaru tła, jeden jako detektor prominencji). W trybie rastrowym, praca jako spektroheliograf rentgenowski, używał dwóch detektorów rozbłysków - przyrząd jednak nigdy nie działał w tym trybie z powodów technicznych. W trybie punktowym detektory rozbłysków były skierowane wprost na tarczę słoneczną (±1 minuta łuku od środka tarczy) w sposób ciągły monitorując jego aktywność. Przerwy w obserwacjach następowały w trakcie odczytu rejestratora taśmowego lub braku widoczności Słońca. Miernik promieniowania tła skierowany był z dala od tarczy słonecznej, zapewniając korektę pomiarów z uwagi tło. Detektor prominencji monitorował obszar w pobliżu Słońca sztucznie zakrytego dyskiem zaćmieniowym. Dokładność pomiaru intensywności rozbłysków wynosiła 7%, dla krótkich przedziałów czasowych (8 sekund), i poniżej 7% dla większych przedziałów czasowych (8 minut). Przyrząd zwrócił dane z około 1 miesiąca pracy.
Instrument umieszczony był w sekcji "żaglowej" satelity. Mógł pracować, podobnie jak detektor rozbłysków, w trybie punktowym lub rastrowym. Tryb punktowy służył do pomiaru intensywności światła białego (tj. całkowitego widzialnego) korony słonecznej, za pomocą koronografu typu Lyota. W trybie tym, urządzenie było wycelowane w tarczę słoneczną z dokładnością ±1 minuty łuku. Za rejestrację światła korony odpowiedzialny był fotopowielacz. Rejestracji podległa korona odległa o 3,5-7 promieni Słońca. W trybie rastrowym instrument pracował jako spektroheliograf skrajnego ultrafioletu. Skanowany obszar 40×40 minut łuku zawierał całą tarczę słoneczną i część korony. Zobrazowaniu podlegały długości fal: 121,6 nm (wodór Lyman-α), 30,4 nm (He II), 58,4 nm. Rozdzielczość obrazów wynosiła ok. 1 minuty łuku. Dane odbierano między lutym a listopadem 1965.
  • Detektor światła zodiakalnego
Detektor służył badaniom kierunku i intensywności spolaryzowanego światła zodiakalnego. Przyrząd umieszczony był w sekcji kolistej statku, mierząc światło wzdłuż osi obrotu - fotopowielacze z obrotowym polaryzatorem umieszczone były na wierzchy i spodzie sekcji kołowej. W trakcie projektowania instrumentu stwierdzono, że będzie on przydatny również do pomiaru poświaty niebieskiej. Analiza danych zwrócona przez instrument pozwoliła również na niespodziewane pomiary promieniowania ziemskiego i błyskawic.
  • Detektor kosmicznego promieniowania gamma (100-1000 MeV)
Detektor mierzył kierunek i energię pierwotnego kosmicznego promieniowania gamma, w zakresie energii od 100 MeV do 1 GeV. Głównym celem naukowym była lokalizacja źródeł promieniowania i wyznaczenie ich widma w powyższym zakresie. Rozdzielczość energetyczna wynosiła około 30%, a dokładność wyznaczania położenia źródła, ±10°. Detektor tworzyły trzy liczniki: licznik Czerenkowa ze szkłem ołowiowym, licznik Czerenkowa ze szkłem akrylowym, i licznik ze scyntylatorem plastycznym.
  • Detektor promieniowania gamma
Służył do rejestrowania promieniowania gamma pochodzącego ze Słońca i innych źródłem, w zakresie 100-700 keV, ze szczególnym uwzględnieniem linii 511 keV anihilacji pozyton-negaton. Czujnikiem był licznik scyntylacyjny z kryształem CSi aktywowanego tellurem (5,08×2,54 cm), obserwowanego przez pojedynczy fotopowielacz, oraz większego kryształu CSi(Tl), o rozmiarach 22,23×14,61 cm, w którym scyntylacje obserwowane były przez 4 fotopowielacze. Mniejszy kryształ umieszczony był we wnętrzu większego. Sygnały z obu dyskryminowane były układem antykoincydencyjnym, a analizowane przez analizator impulsowo-szczytowy. Detektor charakteryzował się kolimacją kątową, niską czułością tła, tłumieniem kontinuum Comptona i względnie wysoką efektywnością świetlną.
  • Spektrometr słonecznego promieniowania ultrafioletowego
  • Miernik emisji promieniowania cieplnego

Zobacz też

Przypisy

  1. Za Encyclopedia Astronautica. NSSDC Master Catalog podaje 527 kg.
  2. Serge Koutchmy. "Space-borne coronagraphy". „Space Science Review”. 47 (1-2). s. 95-143. DOI: 10.1007/BF00223238. 
  3. Richard Tousey. Some Results of Twenty Years of Extreme Ultraviolet Solar Research. „Astrophysical Journal”, s. 239-52, 08-1967. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. DOI: 10.1086/149249. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Orbiting Solar Observatory 2.gif
The OSO 2 satellite. The OSO 2 platform consisted of a sail section, which pointed two experiments continuously toward the sun, and a wheel section, which spun about an axis perpendicular to the pointing direction of the sail and carried six experiments. Attitude adjustment was performed by gas jets. A pointing control system permitted the pointed experiments to scan the region of the sun in a 40- by 40-arc-min raster pattern. Data were simultaneously recorded on tape and transmitted by PCM/PM telemetry. A command system provided for 70 ground-based commands. The spacecraft performed normally until the pitch gas supply neared exhaustion on November 6, 1965. The spacecraft was then placed in a stowed condition. The transmitter was commanded on intermittently until March 3, 1966, and then on a weekly schedule until June 1, 1966, when it ceased operation. For more information, see A. W. L. Ball, Spaceflight, v. 12, p. 244, 1970.
Thor Delta C with OSO-2 1965-02-03.png
Start rakiety Thor Delta C z satelitą naukowym OSO-2.